Sirküler - 2021 - 46 - Akaryakıt Kaçakçılığıyla Mücadeleye Yönelik 7318 Sayılı Kanun

Tarih : 30.04.2021

Sayı : 2021 / 46

Konu : Akaryakıt Kaçakçılığıyla Mücadeleye Yönelik 7318 Sayılı Kanun

30.04.2021 tarihli ve 31470 sayılı Resmi Gazetede 7318 Sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun yayınlanmıştır. İlgili Kanun temel amacı akaryakıt kaçakçılığıyla mücadele etmek olup Kanun düzenlemesinin özetine aşağıda yer verilmiştir:

1. Fatura Düzenlenmesine İlişkin Hazine ve Maliye Bakanlığına Yetki Verilmesi

Kayıt dışı ekonomi ile mücadele etmek ve vergi güvenliğini sağlamak amacıyla mal veya hizmetin nev’i, miktarı, fiyatı, tutarı, satışın yapılma şekli, faaliyet konusu, sektör veya mükellefiyet türünü ayrı ayrı veya birlikte dikkate alarak, 7 günlük fatura düzenleme süresini indirme ya da faturanın malın teslim edildiği veya hizmetin yapıldığı anda düzenlenmesi zorunluluğu getirme konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığına yetki verilmektedir.

2. Akaryakıt Sektörüne Yönelik Teminat Zorunluluğu Getirilmesi

Hazine ve Maliye Bakanlığına, doğacak vergilerin tahsil güvenliğini sağlamak amacıyla 5015 sayılı Kanun ve 5307 sayılı Kanun kapsamında lisansa tabi faaliyetlerde bulunanlar ile bandrol, pul, barkod, hologram, kupür, damga, sembol gibi özel etiket ve işaretleri kullanma zorunluluğu getirilen ürünleri imal veya ithal edenlerden 6183 sayılı Kanunun 10. maddesinde yer alan menkul mallar hariç olmak üzere anılan maddeye göre teminat alma ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirleme konusunda yetki verilmektedir

Bu bağlamda yeni işe başlayanlarda 10 milyon Türk lirasına kadar, faaliyeti devam edenlerde 100 milyon Türk lirasını geçmemek üzere bir önceki hesap dönemine ait brüt satışlar toplamının %1’ine kadar, ayrıca bandrol, pul, barkod, hologram, kupür, damga, sembol gibi özel etiket ve işaretler verilmesinden önce bu ürünler nedeniyle hesaplanan özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi tutarının toplamına kadar teminat talep edilebilme yetkisi ilgili Bakanlığa sağlanmıştır.

Teminat istenilmeyecek haller ile istenilecek teminatın belirlenmesinde; mükelleflerin vergiye uyumları, faaliyet alanı, hukuki statüsü, mükellefiyet süresi, aktif veya öz sermaye büyüklüğü, çalışan sayısı, hakkında sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma yönünde olumsuz rapor ya da tespit bulunup bulunmadığı, iş veya üretim hacmi ile ürün ve mükellef grupları dikkate alınacaktır.

3. Teminat Zorunluluğuna Uyulmaması Durumunda Uygulanacak Cezai Müeyyide

Teminatın verilmemesi durumunda;

Yeni işe başlayanlar için VUK Mükerrer 355. Maddenin (1) numaralı bendinde yer alan tutarın (522 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2021'dan itibaren 2.500 TL) 10 katından az ve 1 milyon Türk lirasından fazla olmamak üzere,
Öteden beri faaliyetine devam edenler açısından ise bir önceki hesap dönemine ait brüt satışlar toplamının binde 3’ü tutarında ve 1 milyon Türk lirasından fazla olmamak üzere

özel usulsüzlük cezası kesilecektir.

İstenilen teminatı vermeyenlerin ilgili piyasa faaliyeti, teminat verilinceye kadar durdurulur ve bu süre içinde söz konusu tesis veya faaliyet için başka bir gerçek veya tüzel kişiye de lisans verilmez.

4. Akaryakıt Satışında Kullanılması Zorunlu Olan Donanım veya Yazılıma Yapılan Dış Müdahalenin Vergi Kaçakçılığı Kapsamına Alınması

Akaryakıt satışında kullanılması mecburiyeti getirilen donanım veya yazılımlara yönelik dış müdahaleler ver kaçakçılığı kapsamına alınmıştır.

Bu bağlamda vergi güvenliğinin sağlanması, kayıt dışı ekonomi ve vergi kaçakçılığı ile etkin bir şekilde mücadele edilmesi amaçlarıyla, Hazine ve Maliye Bakanlığınca yetkilendirilmediği halde ödeme kaydedici cihaz mührünü kaldıran, donanım veya yazılımını değiştiren veya yetkilendirilmiş olsun ya da olmasın ödeme kaydedici cihazın hafıza birimlerine, elektronik devre elemanlarına veya harici donanım veya yazılımlarla olan bağlantı sistemine ya da satış, denetim, otomasyon sistemi ve benzeri ilgili diğer sistemlere (akaryakıt istasyonu otomasyonu, pompa ve tank elektronik kontrol sistemleri gibi elektronik kontrol ve denetim sistemlerine veya akaryakıt şirketi veri merkezi gibi ilgili diğer sistemlere) fiziksel veya bilişim yoluyla müdahale ederek; gerçekleştirilen satışlara ait mali belge veya bilgilerin ödeme kaydedici cihazda kayıt altına alınmasını engelleyen, ödeme kaydedici cihazda kayıt altına alınan bilgileri değiştiren veya silen, ödeme kaydedici cihaz veya bağlantılı diğer harici donanım ve sistemler ya da satış, denetim, otomasyon sistemi ve benzeri ilgili diğer sistemler tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığı veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarına elektronik ortamda iletilmesi gereken belge, bilgi veya verilerin iletilmesini önleyen veya bunların gerçeğe uygun olmayan şekilde iletilmesine sebebiyet verenler üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması sağlanacaktır.

Bu kapsamdaki vergi kaçakçılığındaki yazılı suçların işlendiğinin inceleme sırasında tespiti halinde incelemenin tamamlanması beklenmeksizin, sair suretlerle öğrenilmesi halinde ise incelemeye başlanmaksızın Vergi Müfettişleri ve Vergi Müfettiş Yardımcıları tarafından bu tespitlere ilişkin olarak rapor düzenlenmesi, rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasıyla birlikte keyfiyetin Cumhuriyet başsavcılığına bildirilmesi ve kamu davasının incelemenin tamamlanması beklenmeden açılabilmesi sağlanmaktadır.

5. Akaryakıt Lisans İşlemlerinde Borcu Yoktur Uygulaması ve Özel Şartların Belirlenmesi

5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında enerji alanında belirli izinler almak suretiyle faaliyette bulunulmakta olup, söz konusu ürünler Özel Tüketim Vergisi Kanunu ile Katma Değer Vergisi Kanunu kapsamında yüksek oranlarda vergiye tabi stratejik ürünlerdir. Yapılan düzenleme ile belirtilen lisans türleri ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından belirlenecek diğer lisans türlerinde gerçekleştirilen faaliyetlerden doğan kamu alacaklarının tahsil güvenliğini sağlamak amacıyla belirli işlemlerde lisans sahiplerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borcu ve vergi dairesine borcunun bulunmaması şartı getirilmektedir.

Bununla birlikte, yapılan düzenleme ile 5015 sayılı Kanunla halihazırda Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna (EPDK) verilmiş olan lisans sahiplerinin faaliyetlerine ilişkin özel şart, teknik ve ekonomik kriter, bayilik teşkilatı, depolama kapasitesi gibi hususları belirleme yetkisine yönelik uygulamaların netleştirilmesi amaçlanmaktadır. Böylece bayilik teşkilatı oluşturma, asgari satış miktarı ve benzeri hususlara ilişkin yükümlülüklerin serbest piyasa ekonomisi temelinde makul seviyelerde tutularak, kademeli bir şekilde belirlenebilmesi mümkün olabilecektir

6. Bayi Denetim Sisteminde Müşterek Sorumluluk Düzenlemesinin Getirilmesi

Bayi denetim sisteminin kurulmasında ve uygulanmasında dağıtıcı lisansı sahiplerine hizmet veren otomasyon şirketlerinin yetkilendirilmesi ve müştereken sorumlu tutulmalarına ilişkin düzenleme yapılmıştır.

Dağıtıcı lisansı sahibi, EPDK tarafından yetkilendirilen tüzel kişiler aracılığı ile denetim sistemini kurar ve uygular. Denetim sistemini kuracak ve uygulayacak tüzel kişilerde aranacak idari, mali ve teknik şartlar ile bu tüzel kişilerin hak ve yükümlülükleri EPDK tarafından belirlenir. Denetim sisteminin kurulması ve uygulanmasına ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmemesinden lisans sahibi ile EPDK tarafından yetkilendirilen tüzel kişiler müştereken sorumludurlar.

Denetim sistemini usulüne uygun olarak kurmak ve uygulamak üzere yetkilendirilen tüzel kişilere, yükümlülüklerini yerine getirmemeleri hâlinde idari para cezası kesilecektir.

7. Dağıtıcılar Arası Akaryakıt Satışının Yasaklanması ve Aykırı Durumda Uygulanacak Ceza

Dağıtıcıların başka bir dağıtıcıdan aldığı akaryakıtı başka bir dağıtıcıya tekrar satmasına sınır getirilerek dağıtıcılar arası ticaret yeniden düzenlenmektedir.

Yapılan düzenlemeye göre; dağıtıcılar, herhangi bir dağıtıcıdan aldıkları akaryakıtı başka bir dağıtıcıya satamazlar.

Dağıtıcılar arası akaryakıt ticaretine ilişkin hükümlere aykırı davrandığı tespit edilen dağıtıcılara idari para cezası uygulanır. Aynı hükümlere aykırılığın lisans sahibi tarafından iki yıl içinde tekrar edilmesi halinde dağıtıcı lisansı iptal edilir.

8. Yasal Düzenlemelere Aykırılıklar Nedeniyle Lisansların İptali ve İptal Edilenlerin Piyasaya Girişinin Önlenmesi

213 sayılı Kanunun 359. maddesinin (a) ve (b) fıkraları kapsamında; muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme veya bu belgeleri kullanma, belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleme veya bu belgeleri kullanma suçları ile söz konusu maddenin (ç) fıkrasında yazılı (Akaryakıt Satışında Kullanılması Zorunlu Olan Donanım veya Yazılıma Yapılan Dış Müdahale) suçları işlediği tespit edilenler için Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilmesi ile birlikte durum, EPDK’ya da iletilir ve EPDK tarafından her türlü tesiste (rafineri hariç) lisansa tabi tüm faaliyetler kovuşturmaya yer olmadığına dair karar veya mahkeme kararı kesinleşinceye kadar geçici olarak durdurulur ve bu süre içinde söz konusu tesis için başka bir gerçek veya tüzel kişiye de lisans verilmez. Kesinleşmiş mahkeme kararına göre lisans sahiplerinin lisansı iptal edilir. Bu bent kapsamında kalan fiillere ilişkin olarak verilen idari para cezaları ödenmediği müddetçe lisansa konu tesis için lisans verilmez. Bu bent kapsamındaki suçlara ilişkin vergi incelemesi sonuçlanıncaya kadar söz konusu tesis için başka bir gerçek veya tüzel kişiye de lisans verilmez.

9. Bitkisel Yağlar ve Atık Yağların Akaryakıt Olarak Kullanılmasının Kaçakçılık Kapsamına Alınması

Petrol türevi ürünlerin haricinde bitkisel yağlar ve bunların atıkları başta olmak üzere birçok üründen akaryakıt yerine kullanılabilecek maddelerin üretiminin gerçekleştirilmesi teknik olarak mümkündür. Petrol türevli ürünlere ilave olarak madde ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan izin alınmaksızın herhangi bir üründen üretilen maddelerin akaryakıt olarak; ikmal edilmesi, satışa arz edilmesi, satılması, bulundurulması, bu özelliğini bilerek ticarî amaçla satın alınması, taşınması veya saklanması da kaçakçılık suçları kapsamına dahil edilmektedir.

Akaryakıt yerine kullanılan diğer ürünler yönünden 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunun kapsamında uygulanacak ceza; iki yıldan beş yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezasıdır.

7318 Sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

Saygılarımızla…