Sirküler - 2021 - 8 - Sahte Faturaya İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararı

20.01.2021 tarihli ve 31370 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2017/30526 sayılı Bireysel Başvuru Kararı sahte fatura kullanma sebebine dayalı olarak resen tarh edilen vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin iptali istemiyle açılan davada fatura düzenleyicisi mükellefin faaliyetinin gerçek olduğu yolunda başka mahkemeler tarafından verilen kararların dikkate alınmaması nedeniyle hakkaniyete uygun yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

Sahte fatura kullanma nedeniyle vergi incelemesi neticesinde vergi tarhiyatı salınan Başvurucu, sahte belge düzenleyici firmaya ilişkin olarak aynı mükelleften alınan faturalarla ilgili yapılan tarhiyatlara karşı başka şirketler tarafından açılan davalarda verilen lehe kararlardan bahsederek dikkate alınmadığını ifade etmiştir.

Anayasa Mahkemesi, başvuruyu yargılama sürecinde maddi olayın değerlendirmesinde açık ve bariz takdir hatası yapılarak davanın reddedilmesi olarak değerlendirerek hakkaniyete uygun yargılanma hakkı yönünden incelemiştir. Mahkeme tarafından yapılan değerlendirmenin özetine aşağıda yer verilmiştir:

Anayasa’nın 148. maddesinin dördüncü fıkrası; “Bireysel başvuruda, kanun yolunda gözetilmesi gereken hususlarda inceleme yapılamaz.” şeklindedir. Söz konusu düzenlemede dikkate alınarak ilke olarak derece mahkemeleri önünde dava konusu yapılmış maddi olay ve olguların kanıtlanması, delillerin değerlendirilmesi, hukuk kurallarının yorumlanması ve uygulanması ile derece mahkemelerince uyuşmazlıkla ilgili varılan sonucun esas yönünden adil olup olmaması bireysel başvuru incelemesine konu olamaz. Bunun tek istisnası, derece mahkemelerinin tespit ve sonuçlarının adaleti ve sağduyuyu hiçe sayan tarzda açık bir keyfilik içermesi ve bu durumun kendiliğinden bireysel başvuru kapsamındaki hak ve özgürlükleri ihlal etmiş olmasıdır. Bu çerçevede, kanun yolu şikâyeti niteliğindeki başvurular açıkça keyfilik bulunmadıkça Anayasa Mahkemesince incelenemez.

Somut olayda derece mahkemeleri arasında sahte belge düzenleyicisi firma hakkında yapılan tespitlerin bu Şirketin gerçek bir faaliyetinin bulunmadığını göstermeye yetip yetmediği hususunda bir değerlendirme farklılığı bulunduğu bu durumun içtihat farklılığı olmadığı; ayrıca derece mahkemelerince birbirinden farklı sonuçlara ulaşılsa da varılan sonuca hangi nedenle ulaşıldığına dair yeterli gerekçelerin sunulduğuna yer verilmiştir.

Başvurucu tarafından ileri sürülen iddialar, mahkemelerce delillerin değerlendirilmesi ve hukuk kurallarının yorumlanmasına ilişkin olup mahkeme karar gerekçesinde bariz takdir hatası veya açık bir keyfilik oluşturan bir husus bulunmadığından ihlal iddialarının kanun yolu şikayeti niteliğinde olduğu ve bu nedenle Anayasada yer alan 148/4. madde uyarınca inceleme yapılmadan açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemeyeceğine karar verilmiştir.

Anayasa Mahkemesi kararı, aynı olaya ilişkin farklı yargı kararlarının bulunması halinde bu hususun içtihat farklılığı olmadığı olguların farklı değerlendirildiğine ilişkin olup vergi mükellefleri açısından açılan davalarda dikkate alınması gerekmektedir.

Saygılarımızla…

Anayasa Mahkemesinin 2017/30526 Sayılı Bireysel Başvuru Kararı