Sirküler - 2022 - 10 - Enflasyon Düzeltmesi ve Kur Farklarının Kurumlar Vergisinden İstisna Edilmesine İlişkin 7352 Sayılı Kanun

         29.01.2022 tarihli ve 31734 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7352 sayılı Vergi Usul Kanunu İle Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla enflasyon düzeltmesi ve kur korumalı TL vadeli mevduat veya katılma hesabı açılması halinde kur farklarının kurumlar vergisinden istisna edilmesine ilişkin yasal düzenlemeler yapılmıştır.

1. Enflasyon Düzeltmesine İlişkin Düzenlemeler

Yapılan kanun düzenlemesiyle birlikte 2021 ve 2022 hesap dönemleri (geçici vergilendirme dönemleri dahil) için şartların oluşsa dahi enflasyon düzeltmesi yapılmayacaktır. Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilenlerde 2022 ve 2023 yılında biten hesap dönemleri için enflasyon düzeltmesi yapılmayacaktır. Söz konusu bu dönemler enflasyon düzeltmesi yapılmayan dönemler olarak dikkate alınacaktır.

Bununla birlikte 01.12.2023 tarihli mali tablolar, enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşup oluşmadığına bakılmaksızın enflasyon düzeltmesine tabi tutulur. Yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkı geçmiş yıllar kâr/zararı hesabında gösterilir. Bu şekilde tespit edilen geçmiş yıl kârı vergiye tabi tutulmaz, geçmiş yıl zararı zarar olarak kabul edilmez.

Münhasıran sürekli olarak işlenmiş; altın, gümüş alım-satımı ve imali ile iştigal eden mükellefler için yukarıda yer alan şartlara bakılmaksızın enflasyon düzeltmesi yapmaya devam edeceklerdir.

2. Kur Farklarının Kurumlar Vergisinden İstisna Tutulması

2.1. 17.02.2021 Tarihine Kadar Kur Korumalı Vadeli Mevduat veya Katılma Hesabı Açılması Durumu

Kur korumalı TL vadeli mevduat veya katılma hesabının açılması kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen hesaplarla ilgili olarak kurumlar vergisine tabi mükelleflerin (bilanço usulüne göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri dahil) 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını,

• Dördüncü geçici vergi dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihine kadar Türk lirasına çevirmeleri,
• Bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı, bu kapsamda açılan en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri,

durumunda aşağıda belirtilen kazançlar kurumlar vergisinden istisna tutulacaktır:

1. Yukarıdaki kapsama giren yabancı paraların dönem sonu değerlemesinden kaynaklanan kur farkı kazançlarının 01.10.2021-31.12.2021 tarihleri arasındaki döneme isabet eden kısmı,
2. Yukarıdaki kapsamda açılan hesaplarla ilgili oluşan kur farkı kazançları ile söz konusu hesaplardan dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar dahil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kar payları ile diğer kazançlar.

Türk lirası mevduat veya katılma hesabından vadeden önce çekim yapılması durumunda bu madde kapsamında istisna edilen tutarlar nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte tahsil olunacaktır.

2.2. 31.12.2022 Tarihine Kadar Kur Korumalı Vadeli Mevduat veya Katılma Hesabı Açılması Durumu

Kurumlar vergisi mükelleflerinin (bilanço usulüne göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri dahil) 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 31.12.2022 tarihine kadar;

• Kur korumalı TL vadeli mevduat veya katılma hesabının açılması ve yabancı paraların bu suretle dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilmesi,
• Bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı, bu kapsamda açılan en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri,

durumunda aşağıdaki kazançlar kurumlar vergisinden istisna tutulacaktır:

1. Yukarıdaki kapsamda yabancı paraların değerlemesinden oluşan kur farkı kazançları,
2. Vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar.

            Bununla birlikte kurumlar vergisi mükelleflerinin (bilanço usulüne göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri dahil) 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan altın hesabı ile bu tarihten sonra açılacak işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyelerini 31.12.2022 tarihine kadar:

• Kur korumalı TL vadeli mevduat veya katılma hesabının açılması ve yabancı paraların bu suretle dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilmesi,
• Bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı, bu kapsamda açılan en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri,

durumunda aşağıdaki kazançlar kurumlar vergisinden istisna tutulacaktır:

1. Türk lirasına çevrildiği tarihte oluşan kazançlar,
2. Dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dahil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar.

Türk lirası mevduat veya katılma hesabından vadeden önce çekim yapılması durumunda bu madde kapsamında istisna edilen tutarlar nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte tahsil olunacaktır.

2.3. İstisna Edilen Kazançların Giderlerinin Kurumlar Vergisi Hesabında Dikkate Alınabilmesi

Yapılan yasal düzenlemeye göre getirilen istisnayla sınırlı olmak üzere aşağıda yer alan 5520 sayılı KVK 5/3. maddesi hükmü uygulanmayacaktır:

“İştirak hisseleri alımıyla ilgili finansman giderleri hariç olmak üzere, kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderlerinin veya istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlarının, istisna dışı kurum kazancından indirilmesi kabul edilmez.”

            Dolayısıyla kur korumalı TL mevduat ve katılma hesabına çevrilen yabancı paralar ile altın hesaplarına ilişkin olarak yapılmış giderler (kur farkı zararı gibi) veya zararlar istisna dışı kurum kazancındın indirilebilecektir.

7352 sayılı Vergi Usul Kanunu İle Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

Saygılarımızla…