Site yönetimi tarafından yönetim ve denetim kurulu üyelerine ödenecek huzur hakkı, kapıcı ücreti ve serbest meslek ödemelerinin gelir vergisi ve damga

Özelge: Site yönetimi tarafından yönetim ve denetim kurulu
üyelerine ödenecek huzur hakkı, kapıcı ücreti ve serbest
meslek ödemelerinin gelir vergisi ve damga vergisi hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.06.17.02-DMG-1255-458
Tarih: 
24/06/2010
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.17.02-DMG-1255-458 24/06/2010
Konu : Site yönetimi tarafından yapılan ücret ödemelerinin Gelir  
ve Damga V. hk.
 
İlgide kayıtlı dilekçenizin incelenmesinden, ... potansiyel vergi kimlik numarası ile ... Vergi Dairesi
Müdürlüğü'nün sınırları içerisinde bulunan ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu ile 5711 sayılı
Kanuna göre faaliyet gösteren siteniz yönetimi tarafından 2010/Ocak tarihinden itibaren yönetim ve
denetim kurulu üyelerine ödenecek huzur hakkı ile kapıcı ücretleri ve serbest meslek ödemelerinin
gelir vergisi ve damga vergisine tabi olup olmadığı hususunda görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.
A-GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde; "Ücret işverene tabi ve belirli bir işyerine
bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil
edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat,
huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir
ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş
bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmü yer almış olup, aynı maddenin 4 üncü bendinde
ise; Yönetim ve denetim kurulları başkanı ve üyeleriyle tasfiye memurlarına bu sıfatları dolayısıyla
ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatlerin de ücret olarak vergilendirileceği hüküm altına
alınmıştır.
Diğer taraftan, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 34 üncü maddesinde yönetici tarif edildikten
sonra, 35-38'inci maddelerinde bunların görevleri ve sorumlulukları belirtilmiş; 40 ıncı maddesinde
ise "...Yönetici yönetim planında veya kendisiyle yapılan sözleşmede bir ücret tayin edilmemiş olsa
bile kat maliklerinden uygun bir ücret isteyebilir.
Kat malikleri kurulu, kat malikleri arasından atanmış yöneticinin normal yönetim giderlerine katılıp
katılmayacağı, katılacaksa, ne oranda katılacağını kararlaştırır. Bu yolda, bir karar alınmamış ise,
yönetici yönetim süresince kendisine düşen normal yönetim giderlerinin yarısına katılmaz." hükmü
yer almıştır.
Buna göre, yönetici ve denetçilerin kat malikleri dışından seçilmesi halinde, kendisine yönetim
planında ya da sözleşmede saptanan ücret ödemesinin, gerçek ücret olarak kabul edileceği
doğaldır. Ancak, yönetici ve denetçilerin kat malikleri arasından seçilmesi halinde, bunlara
sağlanan menfaatler, yukarıda belirtilen görev ve sorumlulukların külfeti ve bu görevin yerine
getirilmesinde yapılması gerekli olan masrafların karşılığı niteliğinde olması nedeniyle, bunların
vergilendirilmemesi gerekir. Yönetim giderlerinin üstünde bir ödeme yapılması halinde ise
fazla kısmın ücret olarak vergilendirileceği tabiidir.Diğer taraftan, aynı kanunun "Vergi Tevkifatı" başlıklı 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında;
"(3946 sayılı Kanunun 22'nci maddesiyle değişen madde. Yürürlük; 1/1/1994) Kamu idare ve
müesseseleri, iktisadî kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler,
vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek
gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço
veya ziraî işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri
(avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir
vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar." hükmü yer almakta olup, aynı fıkranın 1
inci bendinde; hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan
ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104 üncü maddelere göre, aynı fıkranın 2/b
bendinde ise serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemeler üzerinden
gelir vergisi tevkifatı yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; yönetimini üstlendiği ve tevkifat uygulamasında "sair
kurum" olarak değerlendirilen adı geçen site yöneticiliği tarafından serbest muhasebeciye yapılan
serbest meslek ödemeleri üzerinden Gelir Vergisi Kanunu'nun 94 üncü maddesinin birinci
fıkrasının    2 numaralı bendi gereğince gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
Diğer taraftan, anılan site yöneticiliğine bağlı olarak çalıştırılan ve kat malikleri arasından
seçilen yönetici ve deneticilere yönetim giderlerine katılmama oranında yapılan ödemelerin gerçek
ücret olarak kabul edilmemesi nedeniyle gelir vergisi tevkifatına tabi tutulmaması gerekmekte olup,
bu kişilere yönetim giderlerinin üzerinde bir ödeme yapılması durumunda ise fazla kısmın
ücret olarak vergilendirilmesi gerektiğinden bu tutar üzerinden gelir vergisi tevkifatı
yapılacağı tabiidir.
Ancak, kat malikleri dışından yönetici ve denetçi seçilmesi halinde ise, bu kişilere yapılan
ödemelerden, Gelir Vergisi Kanununun 61, 94, 103 ve 104 üncü maddelerine göre gelir vergisi
tevkifatı yapılması gerekmektedir.
Aynı kanunun müteferrik istisnaları düzenleyen bölümünün "Ücretlerde" başlıklı 23 üncü
maddesinde; "(2361 sayılı Kanunun 17'nci maddesiyle değişen madde) Aşağıda yazılı ücretler Gelir
Vergisi'nden istisna edilmiştir:
...
6. Hizmetçilerin ücretleri (Hizmetçiler özel fertler tarafından evlerde, bahçelerde,
apartmanlarda ve ticaret mahalli olmayan sair yerlerde orta hizmetçiliği, süt ninelik,
dadılık, bahçıvanlık, kapıcılık gibi özel hizmetlerde çalıştırılanlardır.) (Mürebbiyelere
ödenen ücretler istisna kapsamına dahil değildir);
... hükmü yer almıştır.
Bu hükme göre; ücretleri vergiden istisna edilmesi öngürülen hizmetçiler; özel fertler tarafından
evlerde, bahçelerde, apartmanlarda ve ticaret mahalli olmayan sair yerlerde çalıştırılan orta
hizmetçisi, bahçıvan, kapıcı, kaloriferci gibi hizmet erbabıdır.
Bu itibarla, sitenizin kısmen veya tamamen ticaret mahalli olmayan bir site olması halinde,
siteniz yönetimi tarafından ücretli olarak çalıştırılan kapıcıya yapılacak ücret ödemeleri Gelir
Vergisi Kanununun 23 üncü maddesi gereğince istisna kapsamında olduğundan, söz konusu tutarlar
üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmaması gerekmektedir.
Diğer taraftan, kapıcının iş merkezlerinde veya ticaret mahalli olan sitede çalıştırılması durumunda
ise, yapılan ödemeler gelir vergisinden istisna olmayıp Gelir Vergisi Kanununun 61, 94, 103 ve 104
üncü maddeleri çerçevesinde ücret olarak gelir vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
B-DAMGA VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılıkağıtların damga vergisine tabi olduğu, bu Kanundaki kağıtlar teriminin yazılıp imzalanmak veya
imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli
etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik
ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade edeceği; 3 üncü maddesinde, damga
vergisinin mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu; 9 uncu maddesinde, bu Kanuna ekli (2) sayılı
tabloda yazılı kağıtların damga vergisinden müstesna olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Mezkur Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "Makbuzlar ve diğer kağıtlar" başlıklı bölümünün 1/b
fıkrasında, maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken
bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar (avans
olarak ödenenler dahil) için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden ödenmeyerek kişiler adına
açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde
nakli veya tediyeyi temin eden kağıtların binde 6,6 nispetinde damga vergisine tabi tutulacağı;
Kanuna ekli (2) sayılı tablonun "IV Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün 34
numaralı fıkrasında ise, Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinde belirtilen ücretlere ilişkin
kağıtların damga vergisinden istisna olduğu hükme bağlanmıştır.
Buna göre,
- Siteniz yönetimine bağlı olarak çalıştırılan yönetici ve deneticilere yapılan huzur hakkı ödemeleri
nedeniyle düzenlenen kağıtların ihtiva ettiği toplam tutar üzerinden 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı
tablonun "Makbuzlar ve diğer kağıtlar" başlıklı bölümünün 1/b fıkrası uyarınca binde 6,6 nispetinde
damga vergisine tabi tutulması;
- Sitenizin kısmen veya tamamen ticaret mahalli olmayan bir site olması halinde, siteniz
yönetimi tarafından ücretli olarak çalıştırılan kapıcıya yapılan ücret ödemeleri nedeniyle
düzenlenen kağıtların, 488 sayılı Kanuna ekli (2) sayılı tablonun IV/34 bölümü uyarınca damga
vergisine tabi tutulmaması,
-Serbest muhasebeciye yapılan serbest meslek ödemeleri nedeniyle düzenlenen kağıtlar Damga
Vergisi Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtlar arasında yer almadığından söz konusu kağıtların
damga vergisine tabi tutulmaması gerekmektedir.
Bilgiedinilmesini rica ederim.
 
  Vergi Dairesi Başkanı a.
Gelir İdaresi Grup Müdürü
Y.
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.