Sosyal güvenlik müşavirliği faaliyetinde bulunan bir kişinin nasıl vergilendirileceği
Özelge: Sosyal güvenlik müşavirliği faaliyetinde bulunan bir
kişinin nasıl vergilendirileceği
Sayı:
85373914-120[40.01.45]-57
Tarih:
21/04/2015
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
MANİSA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı : 85373914-120[40.01.45]-57 21/04/2015
Konu : Sosyal güvenlik müşavirliği faaliyetinde bulunan bir kişinin
nasıl vergilendirileceği
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, ... Sosyal Güvenlik Müşavirliği Manisa Şubesi olarak
faaliyette bulunacağınız belirtilerek, elde edeceğiniz kazancın vergilendirilmesi hususunda
Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinin birinci fıkrasında, her türlü ticari ve
sınai faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu hükme bağlanmıştır. Ticari kazanç, esas
itibarıyla sermaye-emek karışımı bir kaynağa bağlı olarak doğmaktadır. Bu kaynağa bağlı olarak ve
devamlı bir organizasyon çerçevesinde yapılan her türlü faaliyet ticari faaliyettir.
Aynı Kanunun 61 inci maddesinde, "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak
çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen
menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans,
aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir
ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş
bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanunun 65 inci maddesinde ise;
"Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır. Serbest
meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan
ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve
hesabına yapılmasıdır..." hükmüne yer verilmiştir.
Konuya ilişkin açıklamaların yapıldığı 221 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğin, "...bir
faaliyetin serbest meslek faaliyeti olup olmadığı, faaliyetin sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi
veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanması, bir işverene bağlı olmaksızın şahsi sorumluluk altında
kendi nam ve hesabına yapılması, devamlı olması, unsurlarını taşıyıp taşımadığına bağlı
bulunmaktadır.
Bu unsurlar, bir taraftan serbest meslek kazancı ile ticari kazanç, öte yandan serbest meslek
kazancı ile ücret ilişkisinin sınırlarını belirlemektedir. Ayrıca, faaliyetin devamlı olması özelliği de
serbest meslek faaliyetini, arızi olarak yapılan serbest meslek faaliyetinden ayırmaktadır.
... gerek ücret gerek serbest meslek kazancı emeğe dayanan gelir unsurlarıdır. Serbest
meslek kazançlarında emek; bir işverene tabi olmaksızın, şahsi sorumluluk altında kendi nam ve
hesabına değerlendirilmektedir. Bir işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışılması
halinde ise elde edilen gelir ücrettir." hükümleri yer almaktadır. Diğer taraftan, hakkınızda düzenlenen 22.11.2014 tarihli yoklama fişinin incelenmesinden,
... Sosyal Güvenlik Müşavirliği A.Ş ile franchise sözleşmesi yaparak Manisa ili sınırları içinde ...
Sosyal Güvenlik Müşavirliği marka unvanını kullanma yetkisini aldığınız, müşterilerinizi kendi
adınıza kabul edip ödemelerin adınıza yapıldığı, işyeri kira kontratının adınıza düzenlendiği,
elektrik ve su aboneliklerinin de kendi adınıza olduğu, ...'den bugüne kadar herhangi bir ücret
almadığınız ve adı geçene herhangi bir ücret ödemesinde bulunmadığınız, kendi nam ve hesabınıza
faaliyette bulunduğunuz anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar uyarınca sosyal güvenlik müşavirliği faaliyetinizi;
-Ticari bir organizasyon ve sermaye unsuru hakim olmaksızın şahsi mesaiye, ilmi veya
mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanarak kendi nam ve hesabınıza yapmanız durumunda, elde edilen
kazancın serbest meslek kazancı olarak değerlendirilmesi,
-Şahsi mesaiden ziyade sermayeye dayalı olarak, ticari bir organizasyon çerçevesinde
yapılması veya franchise sözleşmesi yapılan şirkete marka bedeli veya sair adlar altında bir ödeme
yapılması veya kazancın bir kısmının aktarılması halinde elde edilen kazancın ticari kazanç
hükümlerine göre vergilendirilmesi,
- Söz konusu faaliyetin bir işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak işçi işveren ilişkisi
içerisinde yapılması halinde elde edilen kazancın ücret hükümlerine göre vergilendirilmesi
gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.