Su arama ruhsat bedellerinin ne şekilde muhasebeleştirileceği ve hangi amortisman oranı ile itfa edileceği hk.
Özelge: Su arama ruhsat bedellerinin ne şekilde
muhasebeleştirileceği ve hangi amortisman oranı ile itfa
edileceği hk.
Sayı:
95462982-105[VUK.ÖZLG-2013-76]-115
Tarih:
14/04/2014
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
BURSA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü)
Sayı : 95462982-105[VUK.ÖZLG-2013-76]-115 14/04/2014
Konu : Su arama ruhsat bedellerinin ne şekilde
muhasebeleştirileceği ve hangi amortisman oranı ile itfa
edileceği.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun tetkikinden; memba suyu ile diğer maden ve
meşrubat sanayi ürünlerinin toptan ve perakende ticareti, sanayi tesisi kurulması, bu konuda ithalat
ve ihracat faaliyetleri ile iştigal ettiğiniz, 5686 sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Minarelli Sular
Kanunu kapsamında gerçek kişilerden arama ruhsatları devir aldığınız, söz konusu arama
ruhsatlarının geçerlilik süresinin 3 yıl olduğu ve idarece uygun bulunması halinde bu sürenin 1 yıl
daha uzatılabileceğinden bahisle arama ruhsat bedellerinin ne şekilde muhasebeleştirileceği ve
hangi amortisman oranı ile itfa edileceği, arama faaliyetleri kapsamında yapılan diğer giderlerin
hangi hesapta takip edileceği ve amortismana tabi tutulup tutulmayacağı, işletme ruhsatı alındıktan
sonra amortisman oranının ne olacağı ile işletme ruhsatı alınamaz ise "271-Arama Giderleri"
hesabının bakiyesinin bu durumun ortaya çıktığı hesap döneminde tek seferde gider yazılıp
yazılamayacağı hususlarında Başkanlığımızdan görüş talebinde bulunduğunuz anlaşılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 315 inci maddesinde, mükelleflerin amortismana tabi
iktisadi kıymetlerini Maliye Bakanlığının tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden itfa edecekleri ve
ilan edilecek oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürlerinin dikkate alınacağı hükme
bağlanmıştır.
Bahsi geçen maddenin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden, amortismana tabi iktisadi
kıymetler için uygulanacak "Faydalı Ömür ve Amortisman Oranları" tespit edilmiş ve bu oranlar
339, 365, 389, 399, 406 ve 418 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra
No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki liste ile açıklanmıştır.
333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekli listenin "55. Gayri Maddi İktisadi
Kıymetler: İmtiyaz hakları (Franchising), patent, formül, dizayn, örnek kalıp, teknik bilgi (Know-
how), format, telif hakkı ve benzeri kalemler, lisans, kullanım hakkı ve izni veya devlet kurum ve
kuruluşları tarafından verilen diğer haklar (İşletme hakkı gibi) ve bunların benzerleri" bölümünde
bu kapsama giren iktisadi kıymetlerin faydalı ömrü 15 yıl ve amortisman oranı % 6,66 olarak tespit
edilmiş bulunmaktadır.
Diğer taraftan, 1 Sıra Nolu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinin, C-Hesap Planı
Açıklamaları bölümünde;
-İmtiyaz, patent, lisans, ticari marka ve ünvan gibi bir bedel ödenerek elde edilen bazı
hukuki tasarruflar ile kamu otoritelerinin işletmeye belirli alanlarda tanıdığı kullanma, yararlanma
gibi yetkiler dolayısıyla yapılan harcamaların 260- Haklar hesabında izleneceği ve edinilen hakların
maliyet bedelleri ile bu hesaba borç kaydedileceği, -Arama amacı ile yapılan ve arama ile ilgili giderlerin 271-Arama Giderleri hesabında
izleneceği, arama faaliyetlerinin sonucunda üretilebilir rezerv saptanamaması halinde yapılan
giderlerin zarar kaydedileceği açıklanmıştır.
Yukarıda yer alan açıklamalara göre;
-Arama ruhsat bedellerinin 260-Haklar hesabında izlenmesi ve söz konusu bedelin 339, 365,
389, 399, 406 ve 418 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra No.lu Vergi
Usul Kanunu Genel Tebliği eki listenin 55. Gayri Maddi İktisadi Kıymetler bölümü uyarınca 15 yılda,
arama ruhsatı süresinin daha kısa olması halinde ise bu sürede itfa edilmesi,
-Arama faaliyetleri nedeni ile gerçekleştirdiğiniz diğer harcamaların 271-Arama Giderleri
hesabında izlenmesi ve işletme ruhsatı alınamaması durumunda yapılan giderlerin bu durumun
ortaya çıktığı hesap döneminde gider olarak dikkate alınması, işletme ruhsatının alınması halinde
ise 271- Arama Giderleri hesabının ve varsa henüz itfa edilememiş arama ruhsatı bedelinin işletme
ruhsatının maliyetine dahil edilmesi,
-İşletme ruhsatı alımı için ödenen bedelin ise 339, 365, 389, 399, 406 ve 418 sıra no.lu Vergi
Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki
listenin 55. Gayri Maddi İktisadi Kıymetler bölümü uyarınca faydalı ömrünün 15 yıl ve amortisman
oranının % 6,66 olarak dikkate alınmak suretiyle amortismana tabi tutulması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.