Şubelerde bulunan emtia, demirbaş ve taşıtların yeni kurulan limited şirkete ayni sermaye olarak konulmasının kısmi bölünme kapsamında olup olmadığı.
Şubelerde bulunan emtia, demirbaş ve taşıtların yeni
kurulan limited şirkete ayni sermaye olarak konulmasının
kısmi bölünme kapsamında olup olmadığı.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.41.15.01-125[19-20-2013/26]-171
Tarih:
27/08/2013
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
KOCAELİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)
Sayı : 93767041-125[19-20-2013/26]-171 27/08/2013
Konu : Şubelerde bulunan emtia, demirbaş
ve taşıtların yeni kurulan limited
şirkete ayni sermaye olarak
konulmasının kısmi bölünme
kapsamında olup olmadığı.
İlgide kayıtlı özelge talebiniz ile Şirketinizin beyaz eşya ve mobilya ticareti faaliyetinde
bulunduğu, bir merkez ve altı şubesinin olduğu, şubelerden üçünde bulunan emtia, demirbaş ve
taşıtların yeni kurulacak olan bir limited şirkete kısmi bölünme kapsamında ayni sermaye olarak
koymak istediğiniz belirterek, konu hakkında bilgi istenildiği anlaşılmaktadır.
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU UYGULAMASI YÖNÜNDEN:
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b)
bendinde; “Kısmî bölünme: Tam mükellef bir sermaye şirketinin veya sermaye şirketi niteliğindeki
bir yabancı kurumun Türkiye'deki iş yeri veya daimî temsilcisinin bilânçosunda yer alan taşınmazlar
ile en az iki tam yıl süreyle elde tutulan iştirak hisseleri ya da sahip oldukları üretim veya hizmet
işletmelerinin bir veya birkaçını kayıtlı değerleri üzerinden aynî sermaye olarak mevcut veya yeni
kurulacak tam mükellef bir sermaye şirketine devretmesi, bu Kanunun uygulanmasında kısmî
bölünme hükmündedir. Ancak, üretim veya hizmet işletmelerinin devrinde, işletme bütünlüğü
korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve pasif kalemlerin tümünün devredilmesi
zorunludur. Kısmî bölünmede devredilen varlıklara karşılık edinilen devralan şirket hisseleri,
devreden şirkette kalabileceği gibi doğrudan bu şirketin ortaklarına da verilebilir. Taşınmaz ve
iştirak hisselerinin bu bent kapsamında devrinde, devralan şirketin hisselerinin devreden şirketin
ortaklarına verilmesi halinde, devredilen taşınmaz ve iştirak hisselerine ilişkin borçların da devri
zorunludur.
…
Bu maddeye göre yapılacak bölünmelerde aktifi ve pasifi düzenleyici hesaplar ilgili olduğu
aktif veya pasif hesapla birlikte devrolunur.”
hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükme göre, kısmi bölünme işlemine taşınmazlar, iştirak hisseleri, üretim veya hizmet
işletmeleri konu edilebilmektedir.
Diğer taraftan, 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "19.2.2.1. Üretim ve hizmet
işletmelerinin ayni sermaye olarak konulması” başlıklı bölümünde: “Üretim veya hizmetişletmelerinin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve
pasif kalemlerin tümünün devredilmesi zorunludur. Kısmi bölünme sonucu hem bölünen işletmenin
hem de bölünme sonucunda varlıkları devralan işletmenin faaliyetine devam etmesi esastır. Bu
kapsamda, söz konusu işletmelerin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı
için gerekli taşınmaz, her türlü tesis, makine ve teçhizat, alet, edevat, taşıtlar, gayrimaddi haklar ile
hammadde, mamul, yarı mamul mallar gibi aktif kıymetler ile ilgili pasif kıymetlerin tümünün
devredilmesi zorunludur…” şeklinde açıklamalara yer verilmiştir.
Aynı Tebliğin “19.2.2.1.3. Üretim ve hizmet işletmelerinin belli bir kısmının kısmi
bölünmeye konu edilmesi” başlıklı bölümünde ise; “…Tek bir üretim veya hizmet işletmesi bulunan
kurumun, taşınmazlar ve iştirak hisselerini kısmi bölünmeye konu etmesi mümkün olup anılan
işletmeyi ise kısmi bölünme kapsamında devretmesi mümkün değildir...” açıklaması yer almıştır.
Anılan düzenlemelerle getirilen kısmi bölünme müessesesinin temel amacı, şirketlerin
yeniden yapılanma yoluyla verimlilik ve karlılıklarını artırmalarına imkan sağlamak olup, kısmi
bölünmenin bir üretim tesisinin veya hizmet işletmesinin parça parça elden çıkarılması sonucunu
doğurmaması gerekmektedir. Dolayısıyla üretim tesisi ve hizmet işletmelerinin devrinde, işletme
bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve pasif kalemlerin tümünün
devredilmesi zorunlu olup, birbirinden ayrı varlık ifade eden ve birbirinden ayrı olarak faaliyeti
devam ettirebilecek nitelikte olan varlıklardan oluşan işletmelerin, bu varlıklarını kısmi bölünmeye
konu edebilmeleri mümkündür.
Yukarıdaki hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, şirketiniz bünyesinde yer alan üç
şubenizde bulunan emtia, demirbaş ve taşıtların, şirketten ayrılacak olan ortağın hissesine isabet
eden kısmının yeni kurulacak şirkete ayni sermaye olarak konulmasının kısmi bölünme kapsamında
değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU UYGULAMASI YÖNÜNDEN:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 inci maddesi ile Türkiye’de yapılan ticari,
sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma
değer vergisine tabi olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan, aynı Kanunun 17/4-c maddesinde; “Gelir Vergisi Kanununun 81 inci
maddesinde belirtilen işlemler ile Kurumlar Vergisi Kanununa göre yapılan devir ve bölünme
işlemleri katma değer verisinden istisna edilmiştir. (Bu kapsamda vergiden istisna edilen işlemler
bakımından Katma Değer Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin (a) bendi hükmü uygulanmaz.
İşlem sonunda faaliyetini bırakan, bölünen veya infisah eden mükelleflerce yüklenilen ve
indirilemeyen vergiler, faaliyete başlayan veya devir ve bölünme sonrasında devredilen veya
bölünen kurumların varlıklarını devralan mükellefler tarafından mükerrer indirime yol açmayacak
şekilde indirim konusu yapılır.)
Yine Kanunun 30/a bendinde; vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan
malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin
maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan
katma değer vergisinden indirilemeyeceği hükmüne yer verilmiştir.
Bu itibarla, Şirketiniz bünyesinde yer alan üç şubenizde bulunan emtia, demirbaş ve
taşıtların şirketten ayrılacak ortağın hissesine isabet eden kısmının yeni kurulacak limited şirkete
devrinin Kurumlar Vergisi Kanununda belirtilen şartları taşıyan bir devir işlemi olmaması nedeniyle
katma değer vergisinden istisna tutulması mümkün değildir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.