T.C. Kimlik numarası ve vergi kimlik numarası bilinmeyen müşterilere yapılan ürün satışlarının tesliminde belge düzeni hk.
Özelge: T.C. Kimlik numarası ve vergi kimlik numarası
bilinmeyen müşterilere yapılan ürün satışlarının tesliminde
belge düzeni hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-915
Tarih:
08/03/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-915 08/03/2012
Konu : T.C. Kimlik numarası ve vergi kimlik numarası
bilinmeyen müşterilere yapılan ürün satışlarının
tesliminde belge düzeni.
İlgi (a)'da kayıtlı özelge talep formunuz ve ilgi (b)'de kayıtlı dilekçenizde;
- İşyerinizde bulunan giyim eşyası, hırdavat, küçük elektronik, kırtasiye, oyuncak, hediyelik
eşya ve benzeri ürünleri bir internet sitesi aracılığıyla sattığınız,
- Ödeme yapıldığında aracı site tarafından ürün fiyatı üzerinden %10 komisyon kesintisi
yapılmak suretiyle kalan tutarın banka hesabınıza yatırıldığını,
- Vergi mükellefiyeti bulunan ve isteyen müşterilerden T.C. kimlik numarası, vergi kimlik
numarası ve diğer bilgilerini verenlere irsaliyeli fatura düzenlemek suretiyle söz konusu ürünleri
gönderdiğinizi,
- Müşterilerinizin % 99'unun nihai tüketici olduğunu ve bu kişilere yapmış olduğunuz
satışların bir kısmının ürünün beğenilmemesi, kargodan teslim alınmaması veya sair nedenlerle
iade edilmesi durumunda, tarafınıza iade faturası düzenleyemediklerinden tarafınızda düzenlenen
faturanın iptalini gerçekleştiremediğinizi,
- T.C. kimlik numarası, vergi kimlik numarası ve diğer bilgilerini aracı internet sitesinin
sistemine girmeyerek fatura düzenlenmesi için gerekli bilgileri vermeyen müşterilere, irsaliyeli
fatura yerine ödeme kaydedici cihaz fişi düzenleyerek ürün sevkiyatı yaptığınızı belirterek, yapılan
bu işlemlerin doğru olup olmadığı hususundaki Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 229'uncu maddesinde fatura, satılan emtia veya yapılan iş
karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar
tarafından müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanmıştır.
Anılan Kanun'un 230'uncu maddesinde hüküm altına alındığı üzere, faturada; faturanın
düzenlenme tarihi, seri ve sıra numarasının, faturayı düzenleyenin adı, varsa ticaret unvanı, iş
adresi, bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarasının, müşterinin adı, ticaret unvanı, adresi,
varsa vergi dairesi ve hesap numarasının, malın veya işin nevi, miktarı, fiyatı ve tutarının, satılan
malların teslim tarihi ve irsaliye numarasının (Malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından
taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya
taşıttırılması halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve
taşıtta bulundurulması şarttır.) bulunması gereklidir.
Malın, bir mükellefin birden çok iş yerleri ile şubeleri arasında taşındığı veya satılmak üzerebir komisyoncu veya diğer bir aracıya gönderildiği hallerde de malın gönderen tarafından sevk
irsaliyesine bağlanması gerekmekte olup Vergi Usul Kanunu'nun 230'uncu maddesinin 5 numaralı
bendinde yazılı irsaliyeler hakkında fiyat ve bedel ile ilgili bilgiler hariç olmak üzere, anılan madde
hükmü ile aynı Kanun'un 231'inci madde hükmü uygulanacaktır.
İrsaliyelerde malın nereye ve kime gönderildiğinin ayrıca belirtilmesi gerekmekte olup nihai
tüketicilerin tüketim amacıyla perakende olarak satın aldıkları malları kendilerinin taşıması veya
taşıttırması halinde bu mallara ait fatura veya perakende satış fişinin bulunması şartıyla sevk
irsaliyesi aranmayacaktır.
Aynı Kanun'un 232'nci maddesi hükmüne göre, tüccarlar sattıkları emtia veya yaptıkları
işler için fatura vermek ve aldıkları emtia veya hizmet için de fatura istemek ve almak
mecburiyetindedirler.
232'inci madde de sayılanlar dışında kalanların, tüccarlardan satın aldıkları emtia veya
onlara yaptırdıkları iş bedelinin 2011 yılı için 700 TL'yi geçmesi veya 700 TL'den az olsa dahi
istemeleri halinde emtiayı satanın veya işi yapanın fatura vermesi mecburidir.
Kanun'un 231'inci maddesinin (6) numaralı bendinde ise Kanun'un 232'nci maddesinin
birinci fıkrasına göre fatura düzenlemek zorunda olanların, müşterinin adı ve soyadı ile bağlı olduğu
vergi dairesi ve hesap numarasının doğruluğundan sorumlu oldukları ancak bu sorumluluğun
232'nci maddenin 2'nci fıkrasının uygulandığı halleri kapsamadığı, fatura düzenleyenin istemesi
halinde müşterinin kimliğini ve vergi dairesi hesap numarasını gösterir belgeyi ibraz etmesinin
zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır.
Yukarıda yer alan Kanun hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, anılan Kanun'un 232'nci
maddesi uyarınca fatura düzenlemek ve almak zorunda olan mükellefler, münhasıran bu maddenin
birinci fıkrasında sayılanlara düzenledikleri faturalarda, müşterinin ad ve soyadı ile bağlı olduğu
vergi dairesi ve hesap numarasının doğruluğundan sorumludurlar.
Diğer taraftan, 385 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin "Kapıdan veya Mesafeli
Sözleşme Düzenlenerek Yapılan Satışlarda İade İşlemlerinde Belge Düzeni" başlıklı 4'üncü
bölümünde açıklandığı üzere;
4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'un 8'inci maddesinde, işyeri, fuar,
panayır gibi satış mekânları dışında önceden mutabakat olmaksızın tecrübe ve muayene koşullu
satışlar kapıdan satış olarak tanımlanmış olup bu tür satışlarda tüketiciye yedi günlük tecrübe,
muayene süresi sonuna kadar malı kabul veya hiçbir gerekçe göstermeden reddetme hakkı
tanınmıştır.
Kanun'un 9/A maddesinde ise mesafeli sözleşmeler; yazılı, görsel, telefon ve elektronik
ortamda veya diğer iletişim araçları kullanılarak ve tüketicilerle karşı karşıya gelinmeksizin yapılan
ve malın veya hizmetin tüketiciye anında veya sonradan teslimi veya ifası kararlaştırılan
sözleşmeler olarak tarif edilmiştir.
Buna göre, sadece kapıdan ve mesafeli sözleşmeler düzenlenerek yapılan satışlara ilişkin
iade işlemleri için Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 257'nci maddesinin Maliye Bakanlığına verdiği
yetkiye istinaden iade bölümünün yer alacağı bir faturanın düzenlenmesi ve en az iki örneğinin
müşteriye malla beraber gönderilmesi uygun görülmüştür.
Söz konusu faturanın alt kısmına açılacak iade bölümünde;
- Malı iade edenin adı soyadı, adresi, imzası
- İade edilen mala ilişkin cins, miktar, birim fiyat ve tutar yer alacaktır.
Bu şekilde düzenlenen fatura malla beraber müşteriye gönderildiğinde müşteri malı iade
etmek isterse iadeye ilişkin bölümü dolduracak ve iki örnek olan faturanın bir örneğini mal ilebirlikte malı satana geri gönderecek, bir örneği kendinde kalacaktır.
3 Seri No'lu Vergi Kimlik Numarası Genel Tebliği'nin "1.1 Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı
Olan Kişiler" başlıklı bölümünde, "Vergi kimlik numarası almış olan Türkiye Cumhuriyeti
tabiyetinde bulunan gerçek kişilerin vergi kimlik numaraları ile Türkiye Cumhuriyeti kimlik
numaralarının eşleştirilmesi sonucunda, vergi dairesi kayıtlarında Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde
bulunan gerçek kişilerin vergi kimlik numaraları on bir haneli rakamdan oluşan Türkiye
Cumhuriyeti kimlik numarasına dönüştürülmüş ve 01/07/2006 tarihinden itibaren vergi dairelerince
fiilen Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası kullanılmaya başlanılmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde bulunan gerçek kişiler için vergi kimlik numarası olarak
Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının kullanılmaya başlanıldığı tarihten itibaren belgelerde
vergi kimlik numarası satırına on bir haneli Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası yazılacaktır."
açıklamalarına yer verilmiştir.
Bu itibarla, Vergi Usul Kanunu'nun 232'nci maddesinin birinci fıkrasında sayılanlara fatura
düzenlemeniz halinde, bu belgelerde vergi kimlik numarası veya T.C. kimlik numarası bilgisine yer
vermeniz gerekli olup internet üzerinden sipariş veren nihai tüketicilere yapacağınız ürün
teslimlerinize ilişkin olarak düzenleyeceğiniz faturalarda vergi kimlik numarası veya T.C.
kimlik numarası bilgisine yer verme zorunluluğunuz bulunmamaktadır.
Öte yandan, mesafeli sözleşmeler düzenlenerek yapılan satışlar için iade kısmının matbaa
baskılı olduğu faturaları kullanmanız gerekmekte olup iade durumunda iadeye ilişkin bölümün
müşterileriniz tarafından doldurularak ürünle beraber firmanıza gönderilmesi sureti ile iade işlemi
yapılabilecektir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.