Taşınmaz, araç ve nakit sermayenin kısmi bölünme yoluyla yeni kurulacak olan A.Ş.'ne devri, kuruluş ve tescil işlemlerine yönelik düzenlenen kağıtları
Taşınmaz, araç ve nakit sermayenin kısmi bölünme yoluyla
yeni kurulacak olan A.Ş.'ne devri, kuruluş ve tescil
işlemlerine yönelik düzenlenen kağıtların harç ve damga
vergisinden istisna olup olmadığı hk.
Sayı:
90792880-155.13.04.01[5011]-328168
Tarih:
09/08/2018
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)
Sayı : 90792880-155.13.04.01[5011]-328168 09.08.2018
Konu : Kısmi bölünme yoluyla yeni kurulacak
sermaye, taşınmaz ve araçların
devredilmesinde halinde
vergilendirme hk.
İlgi :19/04/2017 tarih ve 375627 evrak kayıt sayılı özelge talep formu.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eklerinin incelenmesinden, şirketinizin bünyesinde kayıtlı
bulunan ... İli, ... İlçesi, ... Mahallesi 1354 Ada 1-2 Parsel, 1355 Ada 1 Parselde kayıtlı taşınmaz ile ...
, ... plakalı araçlar ve nakit sermayenin kısmi bölünme yoluyla yeni kurulacak olan ... İnşaat Tic.
A.Ş.'ne devri, kuruluş ve tescil işlemlerine yönelik düzenlenen kağıtların harç ve damga vergisinden
istisna olup olmadığı hususunda görüş talep edildiği anlaşılmıştır.
A- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinde;
"Kısmi bölünme: Tam mükellef bir sermaye şirketinin veya sermaye şirketi niteliğindeki bir yabancı
kurumun Türkiye'deki iş yeri veya daimi temsilcisinin bilançosunda yer alan taşınmazlar ile en az iki
tam yıl süreyle elde tutulan iştirak hisseleri ya da sahip oldukları üretim veya hizmet işletmelerinin
bir veya birkaçını kayıtlı değerleri üzerinden ayni sermaye olarak mevcut veya yeni kurulacak tam
mükellef bir sermaye şirketine devretmesi, bu Kanunun uygulanmasında kısmi bölünme
hükmündedir. Ancak, üretim veya hizmet işletmelerinin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak
şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve pasif kalemlerin tümünün devredilmesi zorunludur.
Kısmi bölünmede devredilen varlıklara karşılık edinilen devralan şirket hisseleri, devreden şirkette
kalabileceği gibi doğrudan bu şirketin ortaklarına da verilebilir. Taşınmaz ve iştirak hisselerinin bu
bent kapsamında devrinde, devralan şirketin hisselerinin devreden şirketin ortaklarına verilmesi
halinde, devredilen taşınmaz ve iştirak hisselerine ilişkin borçların da devri zorunludur." hükmüne
yer verilmiştir.
Bu hükme göre, kısmi bölünme işlemine taşınmazlar, iştirak hisseleri, üretim veya hizmet
işletmeleri konu edilebilmektedir.
Diğer taraftan, kısmi bölünme ile ilgili açıklamalar 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde
yapılmış olup anılan Tebliğin "19.2.2.1. Üretim ve hizmet işletmelerinin ayni sermaye olarak
konulması" başlıklı bölümünde; "Üretim veya hizmet işletmelerinin devrinde, işletme bütünlüğü
korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve pasif kalemlerin tümünün devredilmesi
zorunludur. Kısmi bölünme sonucu hem bölünen işletmenin hem de bölünme sonucunda varlıkları
devralan işletmenin faaliyetine devam etmesi esastır. Bu kapsamda, söz konusu işletmelerindevrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli taşınmaz, her türlü
tesis, makine ve teçhizat, alet, edevat, taşıtlar, gayrimaddi haklar ile hammadde, mamul, yarı
mamul mallar gibi aktif kıymetler ile ilgili pasif kıymetlerin tümünün devredilmesi zorunludur."
açıklaması yer almaktadır.
Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, nakit varlıkların ve taşıtların müstakil olarak kısmi bölünme
işlemine konu edilmesi mümkün değildir. Öte yandan, bir üretim veya hizmet işletmesiyle fiziki ve
teknik bütünlük arz etmemesi kaydıyla, şirketinizin bilançosunda yer alan taşınmazların müstakil
olarak kısmi bölünme işlemine konu edilmesi mümkün bulunmaktadır.
B - DAMGA VERGİSİ ve HARÇLAR KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME
492 sayılı Harçlar Kanununun 38 inci maddesinde, noter işlemlerinden bu kanuna bağlı (2) sayılı
tarifede yazılı olanların noter harçlarına; 57 nci maddesinde ise, tapu ve kadastro işlemlerinden bu
kanuna bağlı (4) sayılı tarifede yazılı olanların tapu ve kadastro harçlarına tabi olduğu belirtilmiş;
aynı Kanunun 123 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında da; anonim, eshamlı komandit ve limited
şirketlerin kuruluş, pay devri, sermaye artırımı, birleşme, devir, bölünme ve nev'i değişiklikleri
nedeniyle yapılacak işlemlerin bu Kanunda yazılı harçlardan müstesna olduğu hükmüne yer
verilmiştir.
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı
kağıtların damga vergisine tabi olduğu, bu Kanundaki kağıtlar terimi, yazılıp imzalanmak veya imza
yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek
için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve
elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade edeceği hükme bağlanmıştır.
488 sayılı Kanuna ekli (2) sayılı tablonun, "IV-Ticari ve Medeni İşlerle İlgili Kağıtlar" başlıklı
bölümünün (17) numaralı fıkrasında, Kurumlar Vergisi Kanununa göre yapılan birleşme, devir ve
bölünmeler nedeniyle düzenlenen kağıtların damga vergisinden istisna edileceği hükme
bağlanmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, şirketinizin kısmi bölünme sureti ile yeni kurulacak olan
… Turizm İnşaat Tic. A.Ş.'ne devrinin Kurumlar Vergisi Kanununda belirtilen şartlar dahilinde
gerçekleşmesi halinde, söz konusu kısmi bölünme işlemi nedeniyle düzenlenecek kağıtların damga
vergisinden, bu kağıtların noterlikçe tasdiki işleminin de harçtan istisnası mümkün bulunmakta
olup, aksi durumda istisnadan yararlanılması mümkün değildir.
Ayrıca, kısmi bölünmenin yukarıda yapılan açıklamalara uygun olarak yapılması durumunda, kısmı
bölünmeye konu taşınmazların devir işlemlerinin 492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü
maddesine göre harçlardan istisna tutulacağı tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.