Teknokentte Oluşan Kur Farkı Zararının İstisna Dışı Kurum Kazancının Tespitinde Dikkate Alınıp Alınmayacağı hk.
Teknokentte Oluşan Kur Farkı Zararının İstisna Dışı
Kurum Kazancının Tespitinde Dikkate Alınıp
Alınmayacağı hk.
Kanun Numarası
193
Kanun
GELİR VERGİSİ KANUNU
Özelge NO
E-38418978-125 [4691-2022/5-(i)]-....
Özelge Tarihi
30.07.2025
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Ankara Defterdarlığı
Gelir Kanunları Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı:E-38418978-125[4691-2022/5-(i)]-....
Teknokentte Oluşan Kur Farkı
Zararının İstisna Dışı Kurum Konu
Kazancının Tespitinde Dikkate
Alınıp Alınmayacağı
ilgi
30.07.2025
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda;
- Şirketinizin ... Teknopark Teknoloji Geliştirme Bölgesinde faaliyet gösterdiği, Ar-Ge
ve yazılım kapsamında yürütmüş olduğu projelerinin dışında ayrıca ticari
faaliyetlerinin de bulunduğu,
- Dövizli ticari alacakları ve borçları ile banka hesaplarındaki döviz mevcutlarının,
Vergi Usul Kanunu uyarınca geçici vergi dönemlerinde değerlemeye tabi tutulduğu
ve yapılan değerleme sonrasında oluşan kur farkı gelirleri ile giderlerinin ilgili
hesaplarda takip edildiği
belirtilmiş olup, bankadaki döviz mevcudu ile dövizli alacak ve borçlardan
kaynaklanan kur farkı gelirleri ve giderlerinin, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri
Kanununda yer alan kurumlar vergisi istisnası kapsamında ne şekilde
değerlendirileceği hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmuştur.
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2 nci maddesinde,
"Yönetici şirketlerin bu Kanun uygulaması kapsamında elde ettikleri kazançlar ile
Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu
Bölgedeki yazılım, tasarım ve AR-GE faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları
31/12/2028 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır..." hükmüne yer
verilmiştir.
1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "5.12.2.4. İstisna kazanç tutarının tespiti"
başlıklı bölümünde, "4691 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinde yer alan istisna, bir
kazanç istisnası olup istisna kapsamındaki faaliyetlerden elde edilen hasılattan bu
faaliyetler nedeniyle yüklenilen gider ve maliyet unsurlarının düşülmesi sonucи
bulunacak kazancın tamamı kurumlar vergisinden istisna olacaktır.
İstisna kazancın ve bu bağlamda kurumlar vergisi matrahının tespiti açısından,
Kanun uygulaması kapsamında bulunan ve bulunmayan hasılat, maliyet ve gider
unsurlarının ayrı ayrı izlenmesi ve istisna kapsamında olan faaliyetlere ait hasılat,
maliyet ve gider unsurlarının, diğer faaliyetlerle ilişkilendirilmemesi ve kayıtların da
bu ayrımı sağlayacak şekilde tutulması gerekmektedir.
Kanun uygulaması kapsamında istisna olan faaliyetlerin zararla sonuçlanması
halinde, bu zararların istisna kapsamında olmayan diğer faaliyetlere ilişkin
kazançlardan indirilmesi mümkün değildir.
Bölgede faaliyet gösteren mükelleflerin, 4691 sayılı Kanun kapsamı dışındaki ticari
işlemlerinden elde edecekleri gelirleri ile olağandışı gelirlerinin istisna kapsamında
değerlendirilmesi mümkün değildir. Bu kapsamda, nakitlerin değerlendirilmesi
sonucu oluşan faiz gelirleri, yabancı para cinsinden aktifler dolayısıyla oluşan kur
farkları ve iktisadi kıymetlerin elden çıkarılmasından doğan gelirler istisna
kapsamında değerlendirilmeyecektir.
Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine, diğer
kurumlardan geri ödeme koşuluyla sermaye desteği olarak sağlanan yardımlar,
borç mahiyetinde olduğundan bu yardımların ticari kazanca dahil edilmesi söz
konusu olmayacaktır.
Diğer taraftan, teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren mükelleflere,
istisnadan yararlanan Ar-Ge ve tasarım projelerine ilişkin olarak, TÜBİTAK ve benzeri
kurumlar tarafından ilgili mevzuat çerçevesinde hibe şeklinde sağlanan destek
tutarları ile diğer kurumların bu mahiyetteki her türlü bağış ve yardımları, kurum
kazancına dahil edilecek ve istisnadan yararlandırılacaktır." açıklamaları yer
almaktadır.
Tebliğde de belirtildiği üzere, Bölgedeki yazılım, tasarım ve Ar-Ge faaliyetleri
kapsamındaki kazançlar istisna kapsamında değerlendirilmekte olup bu faaliyetlere
ilişkin döviz cinsinden alacaklar tahsil edilinceye kadar oluşan kur farkları da istisna
kapsamındadır. Ar-Ge faaliyetlerinden elde edilse dahi nakitlerin değerlendirilmesi
sonucu oluşan gelirler, yabancı paraların değerlenmesinden kaynaklanan kur
farkları ise anılan istisna kapsamında değildir. Yine, yazılım, tasarım ve Ar-Ge
faaliyetleri kapsamı dışında elde edilen gelirler ile olağandışı gelirler de istisna
kapsamı dışındadır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre;
- Teknoloji geliştirme bölgelerinde yürütülen faaliyetlerden doğan alacaklara ilişkin
kur farkı gelirleri, 4691 sayılı Kanun kapsamındaki ticari işlemlerden elde edilen gelir
olarak değerlendirildiğinden, söz konusu istisnanın kapsamında olacaktır.
- Banka hesaplarındaki döviz mevcutlarına ilişkin ortaya çıkan kur farkı gelirlerinin
ise Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2 nci maddesinde yer verilen
istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.