Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Ar-Ge ve Yazılım Faaliyeti Gösteren Şirketin Elde Ettiği Kazancın İstisna Olup Olmadığı hk.
Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Ar-Ge ve Yazılım
Faaliyeti Gösteren Şirketin Elde Ettiği Kazancın İstisna
Olup Olmadığı hk.
Kanun Numarası
193
Kanun
GELİR VERGİSİ KANUNU
Özelge No
E-38418978-125.05[4691-2024]-...
Özelge Tarihi
11.06.2025
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Ankara Defterdarlığı
Gelir Kanunları Gelir Vergileri
Grup Müdürlüğü
Sayı :E-38418978-125.05[4691-2024]-...
Teknoloji Geliştirme Bölgesinde ArGe ve Yazılım Faaliyeti Gösteren Konu Şirketin Elde Ettiği Kazancın İstisna
Olup Olmadığı
ilgi
11.06.2025
İlgide kayıtlı özelge talep formunda;
- Şirketinizin .... Ar-Ge ve yazılım konularında faaliyette bulunduğu,
- Kültür ve Turizm Bakanlığı Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı ile şirket
arasında yapılan sözleşmeye istinaden,... isimli Ar-Ge projesinin gerçekleştirildiği,
- Proje için gerekli olan ders anlatımları ve video çekimlerinin, stüdyo ortamında....
gerçekleştirildiği ve alınan bu hizmete ilişkin fatura karşılığında ödeme yapıldığı,
- Ayrıca projenin gerçekleştirilmesinde, üniversitelerin öğretim görevlilerinden kısmi
süreli olarak danışmanlık hizmeti de alındığı
belirtilmiş olup,.... isimli Ar-Ge projesinden elde edilen kazancın kurumlar
vergisinden istisna olup olmadığı ile teknokent projesiyle ilgili alınan danışmanlık
hizmet ödemelerinden gelir vergisi kesintisi yapılıp yapılmayacağı hususlarında
görüşümüz sorulmuştur.
I. KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun;
"Tanımlar" başlıklı 3 üncü maddesinde, "..c) Araştırma ve Geliştirme (AR-GE):
Araştırma ve geliştirme, kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi
dağarcığının artırılması ve bunun yazılım dahil yeni süreç, sistem ve uygulamalar
tasarlamak üzere kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı
çalışmaları,
1) Yazılım: Bir bilgisayar, iletişim cihazı veya bilgi teknolojilerine dayalı bir diğer
cihazın çalışmasını ve kendisine verilen verilerle ilgili gereken işlemleri yapmasınI
sağlayan komutlar dizisinin veya programların ve bunların kod listesini, işletim ve
kullanım kılavuzlarını da içeren belgelerin, belli bir sistematik içinde, tasarlaта,
geliştirme şeklindeki ürün ve hizmetlerin tümü ile bu ürün ya da mal ve hizmetlerin
lisanslama, kiralama ve tüm hakları ile devretme gibi teslim şekillerinin tümünü,
ifade eder."
- Geçici 2 nci maddesinde, "Yönetici şirketlerin bu Kanun uygulaması kapsamında
elde ettikleri kazançlar ile Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi
mükelleflerinin, münhasıran bu Bölgedeki yazılım, tasarım ve AR-GE faaliyetlerinden
elde ettikleri kazançları 31/12/2028 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden
müstesnadır..."
hükümleri yer almaktadır.
Bu maddede yer alan istisna hükmünden yararlanılabilmesi için;
Bu Kanunda tanımlanan teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösterilmesi,
- Kazancın münhasıran bu bölgedeki Ar-Ge, yazılım ve tasarım faaliyetlerinden elde
edilen kazançlardan olması,
- Bölge içi ve dışı faaliyetlerden elde edilen kazanç ayırımının yapılması
gerekmektedir.
Konu ile ilgili açıklamaların yer aldığı 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin
"5.12.2.2. Yazılım, tasarım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde edilen kazançlarda kurumlar
vergisi istisnasının kapsamı" başlıklı bölümünde, "Yapılan düzenlemeyle teknoloji
geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren mükelleflerin, münhasıran bu bölgedeki
yazılım, tasarım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar, faaliyete
başlanılan tarihten bağımsız olmak üzere, 31/12/2023 tarihine kadar kurumlar
vergisinden istisna edilmiştir.
Bölgede faaliyette bulunan mükelleflerin bölge dışında gerçekleştirdikleri
faaliyetlerinden elde ettiği kazançlar, yazılım, tasarım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde
edilmiş olsa dahi istisnadan yararlanamaz.
Öte yandan, teknoloji geliştirme bölgelerinde yazılım ve Ar-Ge faaliyetinde bulunan
şirketlerin, bu faaliyetler sonucu buldukları ürünleri kendilerinin seri üretime tabi
tutarak pazarlamaları halinde, bu ürünlerin pazarlanmasından elde edilen
kazançların lisans, patent gibi gayrimaddi haklara isabet eden kısmı, transfer
fiyatlandırması esaslarına göre ayrıştırılmak suretiyle istisnadan yararlanabilecektir.
Ancak, lisans, patent gibi gayrimaddi haklara bağlanmamış olmakla birlikte
uyarlama, yerleştirme, geliştirme, revizyon, ek yazılım gibi faaliyetlerden elde edilen
kazançların istisna kapsamında değerlendirileceği tabiidir. Ayrica, teknoloji
geliştirme bölgelerinde tasarım faaliyetleri sonucu buldukları ürünleri kendileri seri
üretime tabi tutarak pazarlayan mükellefler, bu ürünlerin pazarlanmasından elde
edilen kazançlarının tasarıma isabet eden kısmını, transfer fiyatlandırması
esaslarına göre ayrıştırmak suretiyle istisnadan yararlanabilecektir. Üretim ve
pazarlama organizasyonu nedeniyle doğan kazancın diğer kısmı ise istisna
kapsamında değerlendirilmeyecektir..."
açıklamalarına yer verilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren
kurumların bölge içinde gerçekleştirdikleri ve 4691 sayılı Kanunda tanımı yapılan ArGe, yazılım ve tasarım faaliyetlerinden elde etmiş oldukları kazançlar kurumlar
vergisinden istisna edilmiştir.
Bu itibarla, teknokentte proje kapsamında geliştirilen program kullanılmak suretiyle
verilen eğitim hizmetleri sonucu elde edilen gelir, Ar-Ge ve yazılım faaliyetlerinden
elde edilen kazanç olarak değerlendirilemeyeceğinden, bu hizmet dolayısıyla oluşan
kazançların kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
II. GELİR VERGİSİ YÖNÜNDEN
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;
- "Ücretin tarifi" başlıklı 61 inci maddesinde, "Ücret, işverene tabi ve belirli bir iş yerine
bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para
ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam,
avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında
ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın
belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez..."
- "İşverenin tarifi" başlıklı 62 nci maddesinde, "iş verenler, hizmet erbabını işe alan,
emir ve talimatları dahilinde çalıştıran gerçek ve tüzel kişilerdir. 6l'inci maddenin 1 ila
6 numaralı bentlerinde yazılı ödemeleri yapanlar bu kanunda yazılı ödevleri yerine
getirmek bakımından işveren hükmündedir."
- "Serbest meslek kazancının tarifi" başlıklı 65 inci maddesinde, "Serbest meslek
faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa
dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi
sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır."
"Vergi tevkifatı" başlıklı 94 üncü maddesinde, "Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi
kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar,
dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek
gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai
kazançlarını bilanço veya ziraî işletme hesabi esasına göre tespit eden çiftçiler
aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya
hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat
yapmaya mecburdurlar.
1. Hizmet erbabina ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan
ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104 üncü maddelere göre,
2. Yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan
ödemelerden (Noterlere serbest meslek faaliyetlerinden dolayı yapılan ödemeler
hariç);
vergi tevkifatı yapılır.
..."hükümlerine yer verilmiştir.
Bu hükümler uyarınca, kısmi süreli olarak danışmanlık hizmeti aldığınız öğretim
görevlilerine yapılan ödemelerin serbest meslek ödemesi olarak kabul edilmesi
ve bu ödemeler üzerinden aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (2)
numaralı bendine göre gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.