Tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücret geliri ile gayrimenkul sermaye iradının vergilendirilmesi hakkında.
Özelge: Tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücret geliri ile
gayrimenkul sermaye iradının vergilendirilmesi hk.
Sayı:
84098128-120.03[61-2013/3]-306
Tarih:
20/05/2013
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
MÜKELLEF HİZMETLERİ GELİR VERGİLERİ GRUP MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı : 84098128-120.03[61-2013/3]-306 20/05/2013
Konu : Tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücret geliri ile
gayrimenkul sermaye iradının vergilendirilmesi hakkında.
İlgi (a) ve (b)'de kayıtlı özelge talep formu ve dilekçenizde, İstanbul'daki evinizden elde
ettiğiniz kira geliri dolayısıyla İlimiz ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün mükellefi olduğunuzu, ayrıca
başhakem olarak seçildiğiniz ve halen devam etmekte olan bir tahkim davasından 2012/Mayıs
ayında tevkif suretiyle vergilendirilmemiş 42.000-TL. hakem ücreti geliri elde ettiğinizi belirterek,
söz konusu ücret geliriniz nedeniyle yıllık gelir vergisi beyannamesi verip vermeyeceğiniz, beyan
etmeniz gerektiği durumunda ise kira geliriniz ile birleştirmeniz gerekip gerekmediği hususlarında
Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun, 1 inci maddesine göre gelir, bir gerçek kişinin bir
takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarı olup, gelir unsurlarının sayıldığı 2 nci
maddesinde, Kanunda aksine hüküm olmadıkça kazanç ve iratların gelirin tespitinde gerçek ve safi
miktarları ile nazara alınacağı hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun,
65 inci maddesinde,
"Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye ilmi veya mesleki bilgiye veya
ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmıyan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk
altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.
Tahkim işleri dolayısiyle hakemlerin aldıkları ücretler ile kollektif, adi komandit ve adi
şirketler tarafından yapılan serbest meslek faaliyeti neticesinde doğan kazançlar da, serbest meslek
kazancıdır.",
82 nci maddesinin 1 inci fıkrasının 4 numaralı bendinde
" Arızî olarak yapılan serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla tahsil edilen hâsılat.",
85 inci maddesinde,
"Mükellefler, ikinci maddede yazılı kaynaklardan bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazanç
ve iratları için bu kanunda aksine hüküm olmadıkça yıllık beyanname verirler. Bu kanuna göre
beyanı gereken gelirlerin yıllık beyannamede toplanması zorunludur."
hükümlerine yer verilmiştir.
Öte yandan, 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, kamu idare ve müesseseleri, iktisadi
kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve
vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan
etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme
hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin bentler halinde sayılan ödemeleri nakden veya hesaben
yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur
oldukları hükme bağlanmıştır.
Bu hükümlere göre, tahkim işleri dolayısıyla yapmış olduğunuz hakemlik faaliyetinin mutad
meslek olarak yapılması halinde elde edilen kazanç serbest meslek kazancı olarak, faaliyetin
devamlılık arz edecek ve mutad meslek haline getirilmemesi halinde ise bu faaliyet arızi serbest
meslek faaliyeti olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Her iki durumda da yapılan ödemelerden
Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi hükmü gereğince gelir vergisi tevkifatı yapılması
zorunludur.
Ayrıca, serbest meslek kazancının arızi kazanç olarak değerlendirilmesi ve tevkif suretiyle
vergilendirilmiş olması halinde, adı geçen Kanunun 82 nci maddesine göre bir takvim yılında arızi
kazanç dolayısıyla elde edilen gelirlerin toplamının (280 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile
2012 yılı gelirlerine uygulanmak üzere )20.000 TL lik kısmı gelir vergisinden müstesnadır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, tahkim işi dolayısıyla elde ettiğiniz ve tevkif suretiyle
vergilendirilmemiş serbest meslek kazancına ait gelirin tamamı ile gayri menkul sermaye iradı
geliri toplamının yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.