Ticaret borsasına tescil edilip indirimli oranda gelir vergisi tevkifatı yapılan ürün için tahakkuk ettirilen muhtasar beyannameye ilişkin ödemenin ge
Özelge: Ticaret borsasına tescil edilip indirimli oranda gelir
vergisi tevkifatı yapılan ürün için tahakkuk ettirilen
muhtasar beyannameye ilişkin ödemenin geç yapılması
durumunda indirimli tevkifat oranı hk.
Sayı:
84098128-176200-466
Tarih:
27/04/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı : 84098128-176200-466 27/04/2012
Konu : Ticaret borsasına tescil edilip indirimli oranda gelir
vergisi tevkifatı yapılan ürün için tahakkuk ettirilen
muhtasar beyannameye ilişkin ödemenin geç
yapılması durumunda indirimli tevkifat oranı hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, 2011 yılı Haziran ayında yaptığınız süt alışlarına ait
listeyi 14.07.2011 tarihinde ticaret borsasına tescil ettirerek 16.07.2011 tarihinde muhtasar
beyannameyi indirimli oranda düzenleyerek e-beyanname olarak verdiğiniz, indirimli oranda
tahakkuk ettirilen vergiye ilişkin ödemeyi 01.08.2011 tarihinde yasal süresi içerisinde
yapamadığınız, ayrıca borsanın sorumluluğu açısından önceden banka teminat mektubu verdiğiniz
belirtilerek, borsada yasal süresi içerisinde tescil yaptırmanıza rağmen tahakkuk eden gelir stopaj
vergisini geç ödemeniz nedeniyle indirimli (%2 yerine %1) oranda gelir vergisi tevkifatı yapma
hakkınızı kaybedip kaybetmeyeceğiniz hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun "Vergi kesenlerin sorumluluğu" başlıklı 11 inci
maddesinde;
"Yaptıkları veya yapacakları ödemelerden vergi kesmeye mecbur olanlar, verginin tam
olarak kesilip ödenmesinden ve bununla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten sorumludurlar.
... ...
Maliye ve Gümrük Bakanlığı zirai ürünlerin (işlenmiş olanlar dahil) alım ve satımına aracılık
eden kuruluşlar ile Ticaret Borsalarını bu mahsullerin satın alınması sırasında yapılacak vergi
tevkifatından müteselsilen sorumlu tutmaya, söz konusu ürünlerin satışı dolayısıyla yapılacak vergi
tevkifatının hangi safhada yapılacağını her bir ürün için ayrı ayrı belirlemeye yetkilidir. Maliye ve
Gümrük Bakanlığı tarafından belirlenen safhadan önceki safhalarda tevkif yoluyla alınan vergiler
iade edilmez ve süresinde ilgili vergi dairesine yatırılır." hükmü yer almaktadır.
Öte yandan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında,
madde metninde sayılan kurum ve kuruluşların yine madde metninde sayılan ödemeleri nakden
veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya
mecbur oldukları hükmüne yer verilmiştir. Mezkur maddenin birinci fıkrasının 11 numaralı
bendinde de çiftçilerden satın alınan zirai mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemelerden
yapılacak gelir vergisi tevkifat oranları belirlenmiş olup, çiftçilerden alınan hayvanlar ve bunların
mahsulleri ile kara ve su avcılığı mahsullerinden ticaret borsalarına tescil ettirilerek satın alınanlar
için % 50 indirimli olarak belirlenmiştir.
Konuyla ilgili olarak 15.09.1990 tarih ve 20636 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 164 SeriNo.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nin "5590 Sayılı Kanuna Göre Kurulmuş Bulunan Ticaret
Borsalarında Tescil Ettirilerek Satın Alınan Zirai Ürün Bedellerinden Yapılacak Gelir Vergisi
Tevkifatı ve Müteselsil Sorumluluk" başlıklı 4 üncü bölümü ile "Gelir Vergisi Tevkifatının
Yapılmayacağı Durumlar ve Müteselsil Sorumluluktan Kurtulma" başlıklı 10'uncu bölümünde,
borsada tescil ettirilerek, çiftçilerden satın alınan zirai ürün bedelleri üzerinden yapılan gelir
vergisi tevkifatının beyan edilerek ödenmemesi halinde, bu vergi ile buna bağlı ceza, gecikme faizi
ve gecikme zammından çiftçiden ürünü satın alanla birlikte borsa ve yöneticilerinin de sorumlu
olduğu belirtilmiştir.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar uyarınca, ticaret borsasında tescil ettirmek
kaydıyla çiftçilerden satın alınan hayvanlar ve bunların mahsulleri ile kara ve su avcılığı mahsulleri
için % 50 indirimli gelir vergisi tevkifatı uygulamasından yararlanmanız mümkün bulunmakta olup,
muhtasar beyanname ile tahakkuk ettirilen söz konusu gelir vergisi tevkifatına ilişkin ödemenin
kanuni süresinden sonra yapılmasının indirimli oranda gelir vergisi tevkifatından faydalanılmasına
herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.