Ticari İşletme Rehin Sözleşmesinin feshi ve rehnin kaldırılmasına ilişkin düzenlenecek kağıtların ve yapılacak işlemlerin damga vergisi ve harca tabi

Özelge: Ticari İşletme Rehin Sözleşmesinin feshi ve rehnin
kaldırılmasına ilişkin düzenlenecek kağıtların ve yapılacak
işlemlerin damga vergisi ve harca tabi olup olmadığı hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.18.01-002.01-1717
Tarih: 
04/10/2011
 
 
 
 
 
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü
 
 Sayı   : B.07.1.GİB.4.34.18.01-002.01-1717                                                                      
04/10/2011
Konu : Ticari İşletme Rehin Sözleşmesinin feshi ve rehnin
            kaldırılmasına ilişkin düzenlenecek kağıtların
            ve yapılacak işlemlerin damga vergisi ve harca
            tabi olup olmadığı hk.
 
 
                                                                                            ...
 
 
İlgi :   ... evrak kayıt tarihli başvurunuz.
 
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden, şirketiniz tarafından yurt dışında
yerleşik ...'dan kullanılan kredinin teminatını teşkil etmek üzere düzenlenen Ticari İşletme Rehin
Sözleşmesinin feshi ve rehnin kaldırılmasına ilişkin olarak düzenlenecek kağıtların ve yapılacakişlemlerin damga vergisi ve harca tabi olup olmadığı, tabi olması halinde damga vergisi ve harcın
matrahının nasıl belirleneceği konusunda görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 488 Sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı
tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 3 üncü maddesinde damga vergisinin
mükellefinin kağıtları imzalayanlar olduğu; 10 uncu maddesinde, damga vergisinin nispi veya
maktu olarak alınacağı, nispi vergide kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre bu kağıtlarda yazılı belli
paranın, maktu vergide kağıtların mahiyetlerinin esas olacağı, belli para teriminin, kağıtların ihtiva
ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade ettiği hüküm altına alınmıştır.
Anılan Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "I. Akitlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün A/5 fıkrasında,
belli parayı ihtiva eden bir kağıda taalluk edenler dahil fesihnamelerin binde 1,5 nispetinde damga
vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır. 2009/15725 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01/01/2010
tarihinden geçerli olmak üzere Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I/A-5 fıkrasındaki kağıtlara ilişkin
damga vergisi oranı binde 1,65 olarak belirlenmiştir.
Aynı Kanuna ekli (2) sayılı tablonun "IV.Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün
23 numaralı fıkrasında ise, bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca
kullandırılacak kredilerin temini ve geri ödenmesi amacıyla düzenlenecek kağıtlar ile bu kağıtlar
üzerine konulacak şerhlerin (kredilerin kullanımları hariç) damga vergisinden istisna olduğu hükme
bağlanmıştır.
Diğer taraftan, 492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında, "Anonim,
eshamlı komandit ve limited şirketlerin kuruluş, sermaye artırımı, birleşme, devir, bölünme ve nev'i
değişiklikleri nedeniyle yapılacak işlemler ile Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri
(Bu kooperatifler ile Kredi Garanti Fonu İşletme ve Araştırma Anonim Şirketi tarafından
bankalardan kullandırılacak krediler için verilecek kefaletler dahil) bankalar, yurt dışı kredi
kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerin temini ve bunların teminatları ile
geri ödenmelerine ilişkin işlemler bu Kanunda yazılı harçlardan müstesnadır." hükmü yer
almaktadır.
Mezkur Kanun hükümlerinin incelenmesinden de anlaşılacağı üzere, bankalar, yurt dışı kredi
kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılan kredinin kredi kuruluşuna geri dönüşüne kadar
geçecek süreçte bu kanun hükümlerine göre doğacak damga vergisi ve harçların aranılmaması
öngörülmektedir.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, yurt dışı kredi kuruluşundan kullanılan kredinin yurt
dışı kredi kuruluşuna geri ödenmesinden sonra Ticari İşletme Rehin Sözleşmesinin feshi ve rehnin
kaldırılmasına ilişkin olarak düzenlenecek kağıtların ve noterde yapılacak işlemlerin,488 sayılı
Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tablonun "IV.Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı
bölümünün 23 numaralı fıkrası ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesinin üçüncü
fıkrası hükümleri kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmadığından, ihtiva ettikleri veya
ilgili olduğu kağıdın içerdiği tutar üzerinden damga vergisi ve harca tabi tutulması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
Vergi Dairesi Başkanı a.   
Grup Müdürü V.