Ticari Kazanç mükellefi olan bir kişinin bu faaliyetinin yanı sıra roman çeviri işi de yapması halinde, roman çeviri çalışmasının Gelir Vergisi Kanunu

Özelge: Ticari Kazanç mükellefi olan bir kişinin bu
faaliyetinin yanı sıra roman çeviri işi de yapması halinde,
roman çeviri çalışmasının Gelir Vergisi Kanununun 18.
maddesinde belirtilen istisna kapsamında değerlendirilip
değerlendirilemeyeceği ile belge
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.35.16.01-176200-98
Tarih: 
26/10/2010
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : .4.35.16.01-176200-98 26/10/2010
Konu : Serbest Meslek Kazanç İstisnası  
 
İlgide kayıtlı dilekçenizde, eski ve yeni kitap satışı faaliyeti ile iştigal ettiğiniz, bu faaliyetiniz
dışında akşamları evinizde roman çevirisi yaptığınız ve çevirisini yapmış olduğunuz romanların
yayın evi tarafından basımı yapılınca tarafınıza ödeme yapılacağı belirtilerek, alacağınız çeviri
bedelinin ticari kazancınızdan dolayı elde etmiş olduğunuz gelir ile birlikte beyannameye dahil
edilip edilemeyeceği hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65 ve 66 ncı maddelerine göre, her türlü serbest meslek
faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancı ve serbest meslek faaliyetini mutad meslek
halinde ifa edenler de serbest meslek erbabıdır.
Aynı Kanunun 18 inci maddesinde, "Müellif, mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekâr,
bilgisayar programcısı ve mucitlerin bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikaye,roman, makale,
bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür,fotoğraf, film, video band,
radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi,bilgisayar ve internet ortamı,
radyo, televizyon ve videoda yayınlanmak veya kitap,CD, disket,resim, heykel ve nota halindeki
eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve temlik etmek
veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden müstesnadır.
Eserlerin neşir, temsil, icra ve teşhir gibi suretlerle değerlendirilmesi karşılığında alınan bedel ve
ücretler istisnaya dahildir.
Yukarıda yazılı kazançların arızi olarak elde edilmesi istisna hükmünün uygulanmasına engel teşkil
etmez.
Serbest meslek kazançları istisnasının, bu Kanunun 94 üncü maddesi uyarınca tevkif suretiyle
ödenecek vergiye şümulü yoktur." hükmü yer almaktadır.
Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, "Kamu idare ve müesseseleri, iktisadî kamu
müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar,dernek ve
vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan
etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî işletme
hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak
ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine
mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar" hükmüne yer verilmiş ve aynı maddenin 2/a bendinde
de 18 inci madde kapsamına giren serbest meslek işleri dolayısıyla yapılan ödemelerden(2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereğince) %17 oranında gelirvergisi tevkifatı yapılması
öngörülmüştür.
Yine aynı Kanunun 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (1/a) bendinde, tam mükellefiyette kazanç
ve iratların istisna hadleri içinde kalan kısımları için yıllık beyanname verilmeyeceği ve diğer
gelirler için beyanname verilmesi halinde de bu gelirlerin beyannameye dahil edilmeyeceği hüküm
altına alınmıştır.
Bu açıklamalara göre, yapmış olduğunuz çeviri faaliyetinin, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri
Kanunu kapsamında eser niteliği taşıdığının Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan alınacak yazı ile tevsik
edilmesi halinde, Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde yer alan istisnadan faydalanmanız
mümkün bulunmakta olup, söz konusu çalışmaların Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin
birinci fıkrasına istinaden tevkifat yapmak mecburiyetinde olanlarca satın alınması durumunda,
satış bedeli üzerinden aynı maddenin 2/a bendi uyarınca tevkifat yapılması gerektiği tabiidir. Ayrıca
bu faaliyetlerden elde edeceğiniz gelirlerin, ticari kazancınız dolayısıyla verilecek beyannameye
dahil edilmesine gerek bulunmamaktadır.
Öte yandan serbest meslek erbabının, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 153 üncü maddesi uyarınca
işe başlamayı vergi dairesine bildirme, 172 ve 210 uncu maddeleri uyarınca serbest meslek kazanç
defteri tutma, 236 ncı maddesi uyarınca da mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatları için
serbest meslek makbuzu düzenleme mecburiyeti bulunmaktadır.
224 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde ise konuya ilişkin olarak, münhasıran Gelir Vergisi
Kanununun 18 inci maddesinde belirtilen türden faaliyetlerde bulunan ve eserlerini sadece aynı
Kanunun 94 üncü maddesinde belirtilen kişi veya kurumlara teslim eden serbest meslek erbabından
isteyenlerin, defter tasdik ettirme ve tutma ile belge düzenleme zorunluluklarının hasılat tutarına
bağlı olmaksızın kaldırıldığı açıklanmıştır.
Buna göre, istisna kapsamındaki eserlerinizin Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde
sayılanlar dışındakilere de satılması halinde, işe başlama bildiriminde bulunma, serbest meslek
kazanç defteri tutma ve serbest meslek makbuzu düzenleme mecburiyetinde bulunduğunuz tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
  Vergi Dairesi Başkanı a.
Grup Müdürü
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.