Ticari ve mesleki bir niteliği olmayan dernek ve vakıfların kuruluş amaçlarını sürdürmek amacıyla edindikleri gayrimenkuller için kullandırılan kredil

Özelge: Ticari ve mesleki bir niteliği olmayan dernek ve
vakıfların kuruluş amaçlarını sürdürmek amacıyla
edindikleri gayrimenkuller için kullandırılan kredilerde
BSMV ve KKDF uygulaması hk.
Sayı:
64597866-BSMV-29-y-197
Tarih:
30/12/2013
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı : 64597866-BSMV-29-y-197 30/12/2013
Konu : Ticari ve mesleki bir niteliği olmayan dernek ve vakıfların
kuruluş amaçlarını sürdürmek amacıyla edindikleri
gayrimenkuller için kullandırılan kredilerde BSMV ve
KKDF uygulaması
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, ticari veya mesleki bir niteliği olmayan dernek ve
vakıfların kuruluş amaçlarını sürdürme sebebiyle edindikleri bir daire veya birden fazla daireyi
ihtiva eden binayı satın alırken bankanız tarafından kullandırılacak kredilere banka ve sigorta
muameleleri vergisi (BSMV) ve kaynak kullanımını destekleme fonu (KKDF) istisnası uygulanıp
uygulanmayacağı konusunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
1- Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi Yönünden Değerlendirme:
6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun "İstisnalar" başlıklı 29 uncu maddesine 5582 sayılı
Konut Finansmanı Sistemine İlişkin Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 30
uncu maddesiyle eklenen (y) bendinde, "İpotek finansmanı kuruluşlarının, konut finansmanı
kuruluşlarının ve konut finansmanı fonlarının, 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A
maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut finansmanı kapsamında yaptıkları tüm işlemler
dolayısıyla lehe alınan paralar." hükmü yer almaktadır.
Öte yandan, 30/12/2012 tarihinde yürürlüğe giren 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun
57 nci maddesinin (1) inci fıkrasında; "Konut finansmanı, konut edinmeleri amacıyla tüketicilere
kredi kullandırılması, konutların finansal kiralama yoluyla tüketicilere kiralanması, sahip oldukları
konutların teminatı altında tüketicilere kredi kullandırılması ve bu kredilerin yeniden finansmanı
amacıyla kredi kullandırılmasıdır. Konut finansmanı kuruluşları, konut finansmanı fonları ve ipotek
finansmanı kuruluşlarının bu kredilere ve alacaklara dayalı veya bunların teminatı altındaki
işlemleri de bu kapsamdadır." hükmü ve (3) üncü fıkrasında; "Konut finansmanı kuruluşları
tarafından, konut edinme amacının yeterli bilgi ve belgeyle tespit edilmesi ve kullandırılan kredinin
veya yapılan finansal kiralamanın ipotek veya Kurulca uygun görülen teminatlar ile güvence altına
alınması zorunludur." hükmü, 139 uncu maddesinde ise "28/7/1981 tarihli ve 2499 sayılı Sermaye
Piyasası Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır. Mevzuatta 2499 sayılı Kanun hükümlerine yapılan
atıflar, bu Kanunun ilgili hükümlerine yapılmış sayılır." hükmü bulunmaktadır.
Bu hükümlere göre, 2499 sayılı Kanunun 38/A maddesine yapılan atıf 6362 sayılı Kanunun
57/1 maddesine yapılmış sayılmakta olup ipotek finansmanı kuruluşlarının, konut finansmanı
kuruluşlarının ve konut finansmanı fonlarının, anılan maddede tanımlanan konut finansmanı
kapsamında yaptıkları tüm işlemler dolayısıyla lehe aldıkları paralar ile bu kredilere ve alacaklara
dayalı veya bunların teminatı altındaki işlemler BSMV den istisnadır.
Diğer taraftan, 84 Seri No.lu Gider Vergileri Genel Tebliğinin "1-c) 6802 Sayılı Kanunun
29/y Maddesinde Düzenlenen İstisna" başlıklı bölümünde; "2499 sayılı Kanunun 38/A maddesinin
birinci fıkrasında yer alan tüketiciler ifadesi, 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun
3 üncü maddesinin (e) bendinde; bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla
edinen, kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kişiler şeklinde tanımlanmıştır.
Bu hükümlere göre 6802 sayılı Kanunun 29/y maddesinde yer alan istisna hükmünün, konut
finansmanı kuruluşlarının yukarıda tanımı bulunan tüketici kapsamına giren kişilerle, konut
finansmanı kapsamında yaptıkları işlemler dolayısıyla lehe aldıkları paralara uygulanması
gerekmektedir. Ticari veya mesleki amaçlarla edinilen bir konuta ilişkin olarak kullandırılan
krediler dolayısıyla lehe kalan paralara, konut teminatlı olarak verilen bir kredinin kısmen veya
tamamen mesleki ya da ticari amaçla kullanılması halinde bu kredi dolayısıyla lehe kalan paralara,
BSMV istisnası uygulanması mümkün değildir.
Yukarıda yer alan hükümler ve açıklamalar çerçevesinde;
- kurumlar vergiinden muaf olsun olmasın kazançları kurumlar vergisinin konusuna giren
mükelleflerin, ticaret şirketlerinin veya ticari amaçla kurulmuş ortaklık ya da işletmelerin; gerek
konut edinme amacıyla kullandığı krediler gerekse sahip olduğu konutu teminat göstermek
suretiyle kullandığı krediler dolayısıyla lehe kalan paralara,
- gerçek kişilerin; mesleki veya ticari amaçla kullanacağı konutları edinmek için aldığı
krediler, sahip olduğu konutu teminat göstererek aldığı ve kısmen veya tamamen mesleki ya da
ticari amaçla kullandığı krediler dolayısıyla lehe kalan paralara,
6802 sayılı Kanunun 29/y maddesindeki istisna hükmünün uygulanması mümkün değildir."
açıklamalarına yer verilmiştir.
Konuyla ilgili olarak Sermaye Piyasası Kurulundan alınan 12/07/2013 tarihli ve 7488 sayılı
yazıda, 07/06/2013 tarihli ve 20/658 sayılı Kurul toplantısında, "Dernek ve vakıflara, kuruluş
amaçlarını sürdürmeleri amacıyla, bir daire veya birden fazla daireyi ihtiva eden bir binayı satın
alırken kullandırılan kredilerin 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 57 nci maddesinin üçüncü
fıkrasında yer verilen şartları taşıması halinde konut finansmanı kapsamında değerlendirilmelerinin
mümkün bulunduğuna," karar verildiği bildirilmiştir.
Buna göre, gerçek kişilerin ticari veya mesleki amaçla kullanılmamak kaydıyla, konut
edinmek amacıyla veya sahip olunan konut teminat gösterilmek suretiyle kullandırılan kredilere
BSMV istisnası uygulanması mümkün bulunmaktadır. Bu nedenle, dernek ve vakıfların kuruluş
amaçlarını sürdürme sebebiyle edindikleri bir daire veya birden fazla daireyi ihtiva eden binayı
satın alırken bankanızdan kullanacağı krediler, konut edinmek amacıyla tüketicilere kullandırılacak
krediler kapsamında değerlendirilemeyeceğinden, bu kredilere BSMV istisnası uygulanması
mümkün değildir.
2- Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Yönünden Değerlendirme:
12.05.1988 tarihli ve 88/12944 sayılı Kararnameye ilişkin Kaynak Kullanımını Destekleme
Fonu Hakkında 6 Sıra No.lu Tebliğin 2 nci maddesinde; bankalar ve finansman şirketlerince
kullandırılan tüketici kredileri üzerinden (gerçek kişilere ticari amaçla kullanılmamak kaydıyla
kullandırılan krediler) % 15 oranında, diğer krediler üzerinden ise % 0 (sıfır) oranında KKDF
kesintisi yapılması karara bağlanmıştır.
Kredilerin niteliğine ilişkin olarak fon mevzuatında bir belirleme yapılmamıştır. Yalnızca
"tüketici kredileri" ibaresinden sonra parantez içinde yer verilen "gerçek kişilere ticari amaçla
kullanılmamak kaydıyla kullandırılan krediler" ifadesi ile tüketici kredilerinden ne anlaşılacağı
belirtilmiştir. Bunun dışında kalan krediler, diğer krediler kapsamında değerlendirilmektedir.
Aynı Tebliğin 3 üncü maddesinin 2 numaralı bendinde ise "Konut ve yapı tasarrufu kredileri
ile gerçek kişilere kendi ihtiyaçları için kullandırılan konut inşaat kredileri" fon kesintisi
yapılmayacak işlemler arasında sayılmıştır.
Söz konusu istisna gerçek kişilere kendi ihtiyaçları için kullandırılacak konut veya konut
inşaat kredilerini kapsamaktadır. Dernek veya vakıflar ise tüzel kişiliğe sahip olduğundan bunların
gerçek kişi olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Buna göre, ticari veya mesleki bir faaliyeti olmayan dernek veya vakıfların kuruluş
amaçlarını sürdürebilmek için satın alacakları konutları edinmek amacıyla kullanılacak krediler
diğer krediler kapsamında değerlendirileceğinden söz konusu krediler üzerinden % 0 oranında
KKDF kesintisi yapılması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.