Toprak altı maden işletmelerinde çalışanların ücretlerinin toprak altında çalıştıkları sürelere isabet eden kısmının gelir vergisinden istisna edilmes

Özelge: Toprak altı maden işletmelerinde çalışanların
ücretlerinin toprak altında çalıştıkları sürelere isabet eden
kısmının gelir vergisinden istisna edilmesi hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 23-741
Tarih: 
14/06/2011
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 23-741 14/06/2011
Konu : Toprak altı maden işletmelerinde çalışanların ücretlerinin  
gelir vergisinden istisna edilmesi.
 
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi kimlik numaralı
mükellefi olduğunuz, madencilik sektöründe faaliyet gösteren Şirketinizin Türkiye'nin birçok
yerinde maden işletmesi bulunduğu, bu işletmelerin bir kısmının toprak altı maden işletmesi olduğu
ve buralarda cevher üretiminde çalışan personelin ücretlerinin toprak altında çalıştıkları sürelere
isabet eden kısmının gelir vergisinden istisna edildiği belirtilerek, kısmen toprak altında çalışan
personelin ücreti üzerinden kesilen sigorta priminin vergiden istisna edilen ücrete isabet eden
kısmının vergi matrahından düşülüp düşülemeyeceği hususunda bilgi talep edildiği anlaşılmakta
olup konu hakkında Başkanlığımız görüşleri aşağıda açıklanmıştır.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun "Ücretlerde" başlıklı 23'üncü maddesinin birinci fıkrasının (3)
numaralı bendinde, toprak altı işletmesi halinde bulunan madenlerde cevher istihsali ve bununla
ilgili diğer bütün işlerde çalışanların münhasıran yer altında çalıştıkları zamanlara ait
ücretlerinin gelir vergisinden istisna edildiği hükme bağlanmıştır.
25/02/1982 tarihli Resmi  Gazete'de yayımlanan 135 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nin "I-
İstisna ve Muaflıklar" başlıklı bölümünün "D-Ücretlerde İstisnalar" başlıklı ayrımında, 
"1. Toprak Altı Maden İşletmelerinde Çalışanların Ücretlerine Uygulanacak İstisna:
Bilindiği gibi, bu konuya ilişkin açıklamaların yapıldığı 128 Seri Sayılı Gelir Vergisi Genel
Tebliğinde toprak altı işletmesi halinde bulunan madenlerde cevher istihsali ve bununla ilgili diğer
işlerde çalışan işçi, mühendis, jeolog, topoğraf gibi hizmet erbabının münhasıran yer altında
çalıştıkları zamanlara ait ücretleri ile bu tür hizmet erbabına yıllık dönemler itibariyle yapılan
ikramiye ve benzeri nitelikteki ödemelerin yer altında çalışılan süreye isabet eden kısımlarının Gelir
Vergisi Kanununun 23/3 üncü maddesi gereğince vergiden istisna edileceği açıklanmıştır.
Buna göre, toprak altı işletmesi halinde bulunan madenlerde cevher istihsali ve bununla ilgili diğer
bütün işlerde çalışan hizmet erbabına hafta tatili ve genel tatil günleri için ödenen ücretlerin de yer
altında geçen zamana isabet eden kısımları vergiden müstesna tutulacak; resmi tatil günleri dışında
kalan izin günlerine ilişkin olarak ödenen ücretler ise, istisna kapsamına dâhil edilmeyerek vergiye
tabi tutulacaktır. Bu tür hizmet erbabının istisna kapsamına dâhil bulunmayan ve vergiye tabi
tutulacak ücretlerinin vergilendirilmesinde ücretin ödeme dönemine göre genel, özel ve varsa
sakatlık indirimleri uygulanacaktır.
Öte yandan, Gelir Vergisi Kanununun 98 inci maddesine göre, 94 üncü maddesi gereğince vergi
tevkifatı yapmaya mecbur olanlar bir ay içinde yaptıkları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri karlar
ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri ertesi ayın yirmiüçüncü  günü akşamına kadarödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar.  Bu
nedenle, toprak altı işletmesi halinde bulunan madenlerde cevher istihsali ve bununla ilgili
diğer işlerde çalışanların ücretlerinin peşin ödenmekte olması halinde ücretin ödenmesi
anında söz konusu istisna uygulanmayacak, ancak ay sonunda bu kişilerin yer altında
çalıştıkları süreler tespit edilerek, bu sürelere ilişkin ücretler vergiden istisna edilecek ve
muhtasar beyannamede istisna uygulandıktan sonra tespit edilen vergi beyan edilecektir.
..." açıklamaları yer almıştır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, Şirketinizin toprak altı işletmesi halinde bulunan madenlerde
cevher üretiminde çalışan personelinin münhasıran yer altında çalıştıkları zamanlara ait ücretleri
gelir vergisinden istisna olup vergiye tabi olan ücretin sigorta primi ile vergiye tabi olmayan ücretin
sigorta primi ayrımı yapılmaksızın söz konusu personele ödenen ücretlerin tamamı üzerinden
kesilen sigorta priminin gelir vergisi matrahının tespitinde vergiye tabi ücretten indirilmesi
gerekmektedir.
Ayrıca, söz konusu personelinizin ücretlerinin peşin ödenmekte olması halinde ücretin ödenmesi
anında söz konusu istisna uygulanmayacak olup ay sonunda bu kişilerin yer altında çalıştıkları
süreler tespit edilerek bu sürelere ilişkin ücretler vergiden istisna edilip muhtasar beyannamede
istisna uygulandıktan sonra tespit edilen verginin beyan edilmesi gerekmektedir. 
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.