TÜBİTAK 1001 projeleri kapsamında destek alan bilimsel araştırma nedeniyle ödenen proje teşvik ikramiyelerinin vergilendirilmesi hk.

Özelge: TÜBİTAK 1001 projeleri kapsamında destek alan
bilimsel araştırma nedeniyle ödenen proje teşvik
ikramiyelerinin vergilendirilmesi hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-94-56-699
Tarih: 
07/09/2011
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-94-56-699 07/09/2011
Konu : TÜBİTAK 1001 projeleri kapsamında destek alan bilimsel  
araştırma nedeniyle ödenen proje teşvik ikramiyelerinin
vergilendirilmesi
 
İlgide kayıtlı yazınızda Müdürlüğünüz tarafından TÜBİTAK'a sunulan "..." isimli bilimsel araştırma
projesinin TÜBİTAK 1001 projeleri kapsamında destek aldığını ve 2010 yılında proje için gerekli
ödemelerin Müdürlüğünüz adına açılan banka hesabına TÜBİTAK tarafından transfer edildiğini,
ayrıca TÜBİTAK tarafından tespit edilen proje teşvik ikramiyesinin proje için açılan banka
hesabınıza yatırıldığı, hesabınıza yatırılan bu ikramiyelerin Müdürlüğünüzce de projede görev alan
proje yürütücüsü ve araştırmacıların hesabına aktarıldığı belirtilerek, bu ödemelerin Gelir Vergisi
Kanununun 18 veya 29 uncu maddeleri kapsamında gelir vergisinden istisna olup olmayacağı, vergi
kesintisine tabi olması halinde ise kesilmesi gereken vergilerin nasıl kesileceği ve vergi dairesine
nasıl yatırılacağı konularında Başkanlığımızdan görüş talep edilmektedir.
Bilindiği üzere, 17.04.2006 tarihli "TÜBİTAK Kaynaklarından Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu
İdareleri ile Özel Bütçeli İdarelere Proje Karşılığı Aktarılacak Tutarların Harcanmasına İlişkin Esas
ve Usulleri" adı altında Maliye Bakanlığı ile TÜBİTAK arasında imzalanan protokolün "Personel
Ödemeleri" başlıklı 17 nci maddesinde, desteklenen projelerde, proje süresiyle sınırlı olmak
kaydıyla proje kapsamında ve projeye ilişkin hizmetlerde görev alan kamu kurum veya
kuruluşlarının kadro veya pozisyonlarında bulunanlara, kadro veya pozisyonlarına bağlı olarak bir
ayda ödenmekte olan tutarın yüzde 75 ini geçmemek ve projeden ayrıca başka bir ödeme
yapılmamak kaydıyla proje sözleşmesinde belirlenen tutarlar üzerinden proje teşvik ikramiyesi
ödenebileceği, projede görevlendirilen yardımcı personele proje bütçesinde öngörülen tutarlar
dahilinde yapılacak ücret ödemeleri ile diğer yasal mali yükümlülüklerin TÜBİTAK tarafından proje
bütçesinden yapılacağı ve bu ücretlerden yapılacak yasal kesintilere ilişkin yükümlülüklerin işveren
sıfatı ile TÜBİTAK tarafından yerine getirileceği belirtilmiştir.
Yine söz konusu protokolün 19 uncu maddesinde; projelerin gerçekleştirilmesi sonucunda fikri
mülkiyete konu bir hak meydana geldiği takdirde 278 sayılı TÜBİTAK Kanunu'nun konuya ilişkin
hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiş olup, anılan Kanunun 21 inci maddesinde ise Türkiye
Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu tarafından yürütülen projelerin gerçekleştirilmesi
sırasında ortaya çıkan eser, buluş, endüstriyel tasarım, entegre devre topografyaları ve teknik bilgi
gibi her türlü fikri ürün üzerindeki hakların TÜBİTAK'a ait olduğu hükme bağlanmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun serbest meslek kazançlarında istisnanın düzenlendiği 18 inci
maddesinde, "Müellif, mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekâr, bilgisayar programcısı ve
mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikaye, roman, makale, bilimsel araştırma ve
incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür, fotoğraf, film, video band, radyo ve televizyon
senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi, bilgisayar ve internet ortamı, radyo, televizyon ve
videoda yayınlamak veya kitap, CD, disket, resim, heykel ve nota halindeki eserleri ile ihtiraberatlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve temlik etmek veya kiralamak
suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden müstesnadır." hükmüne yer verilmiştir.
Bu çerçevede, madde hükmünde yer alan istisna, eserleri serbest meslek faaliyeti kapsamında 
meydana getiren eser sahiplerine tanındığından, proje çalışmaları sonucunda ortaya çıkacak ve tüm
fikri hakları TÜBİTAK'a ait olacak söz konusu projeler kapsamında yapılan proje teşvik ikramiyesi
ödemelerinin bu istisna hükmünden yararlandırılması mümkün değildir.
Aynı Kanunun 29 uncu maddesinin 1 numaralı bendinde ilim ve fenni, güzel sanatları, tarımı,
hayvan yetiştirilmesini ve memleket bakımından faydalı olan diğer işleri ve faaliyetleri teşvik
maksadıyla verilen ikramiyeler ve mükafatların gelir vergisinden müstesna olduğu hükme
bağlanmıştır.
Projede görevli personele yapılan teşvik ikramiyesi ödemelerinin Gelir Vergisi Kanununun 29 uncu
maddenin 1 numaralı bendi kapsamında gelir vergisinden istisna tutulabilmesi için, ödenen teşvik
ikramiyelerinin hizmet  erbabı - işveren ilişkisinin gereği ve hizmet karşılığı olmaması ile süreklilik
arz etmemesi gerekmektedir.
Bu itibarla, proje teşvik ikramiyesi ödemelerinin proje süresince devamlılık arz edecek şekilde
gerçekleştirilmesi nedeniyle, anılan madde kapsamında istisna edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde, "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı
olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen
menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat,
huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir
ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş
bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmü yer almıştır.
Aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında tevkifat yapmak zorunda olanlar  sayılmış
olup, söz konusu fıkranın 1 numaralı bendinde hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede
yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç) 103 ve 104 üncü maddelere
göretevkifat yapılacağı belirlenmiştir.
Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununun 98 inci maddesinde muhtasar beyannamenin verilme
zamanı ile ilgili hükümler yer almakta olup, 100 ünü maddesinde ise genel bütçeye dahil idare ve
müesseseler  yaptıkları  vergi  tevkifatı  için  muhtasar  beyanname  vermeyecekleri  hükme
bağlanmıştır.
Öte yandan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 238 inci maddesinde işverenlerin her ay ödedikleri
ücretler için ücret bordrosu  tutmaya mecbur oldukları belirtilmiştir.
Bu açıklamalara göre, Kurumunuz kadrosunda bulunan personelin, Kurumunuz adına projede
çalışmak üzere görevlendirilmesi ve ödemelerin Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu
tarafından doğrudan Kurumunuza yapılması ve Kurumunuz tarafından personelinize dağıtılması
nedeniyle, söz konusu personel tarafından elde edilen ücretin tek işverenden alınan ücret olarak
değerlendirilmesi gerekmekte olup, söz konusu ödemeler ile ilgili olarak ücret bordrosu
düzenlenerek Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesine göre tevkifata tabi tutulması
gerekmektedir.
Ayrıca, Kurumunuz genel bütçeye dahil  idareler arasında yer alması sebebiyle, söz konusu 
ödemelerden kesilen gelir vergisi tevkifatı ile ilgili muhtasar beyanneme verilmeyeceği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
    
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.