Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı iken geminin sicilden terkini ve yurtdışına satışından doğan zararın diğer faaliyetlerden elde edilen kazançla
Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı iken geminin
sicilden terkini ve yurtdışına satışından doğan zararın diğer
faaliyetlerden elde edilen kazançlardan indirilip
indirilmiyeceği hk.
Sayı:
84098128-125[08-2015/11]-275
Tarih:
12/05/2016
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir VErgileri Grup Müdürlüğü
Sayı : 84098128-125[08-2015/11]-275 12/05/2016
Konu : Türk Uluslararası Gemi Siciline
kayıtlı iken geminin sicilden terkini
ve yurtdışına satışından doğan
zararın diğer faaliyetlerden elde
edilen kazançlardan indirilip
indirilmiyeceği
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, şirketinize ait Türk Uluslararası Gemi Siciline (TUGS)
kayıtlı geminizin bu sicilden terkini yapılarak yurt dışına, TUGS haricinde bir sicile kayıt ettirilmek
suretiyle satışından doğan zararın diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlardan indirilmesinin
mümkün olup olmadığı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde, kurumlar vergisinin,
mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve
safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin
uygulanacağı hükmüne yer verilmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 38 inci maddesinde ise bilanço esasına göre ticari
kazancın, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki
müspet fark olduğu; bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce işletmeye ilave olunan değerlerin bu
farktan indirileceği, işletmeden çekilen değerlerin ise farka ilave olunacağı; ticari kazancın bu
suretle tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanunun
40 ve 41 inci maddeleri hükümlerine uyulacağı belirtilmiştir.
Diğer taraftan, 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanununun;
1 inci maddesinde, bu Kanunun amacının, oluşturulan Türk Uluslararası Gemi Siciline tescil
edilen gemiler ile turizm şirketi envanterlerinde kayıtlı ticari yatların temin ve işletilmesinde
kolaylık sağlamak suretiyle Türk denizciliğinin geliştirilmesini hızlandırmak ve ekonomiye katkısını
artırmak olduğu,
2 nci maddesinde, bu Kanunda geçen gemi kavramının ticari amaçla kullanılan her türlü
yük, yolcu ve açık deniz balıkçı gemilerini ifade ettiği,
5 inci maddesinde, Türkiye'de mukim Türk ve yabancı uyruklu gerçek kişiler ile Türkiye'de
Türk mevzuatına göre kurulmuş şirketlere ait gemiler ve yatların Türk Uluslararası Gemi Siciline
tescil ettirilebileceği,
12 nci maddesinde ise, bu Kanun uyarınca oluşturulan Türk Uluslararası Gemi Siciline
kayıtlı gemilerin ve yatların işletilmesinden ve devrinden elde edilen kazançların, gelir ve kurumlar
vergileriyle fonlardan istisna olduğu
hüküm altına alınmıştır.
Bu Kanunun 12 nci maddesinin gerekçesinde de, vergilendirmeye ilişkin bu madde ile özel
siciline tescil edilen gemi ve yatların işletilmesinden ve aynı sicile bir başkası adına tescil edilmeküzere devrinden doğan kazançların gelir ve kurumlar vergisinden istisna olacağı açık olarak
belirtilmiştir.
Konu ile ilgili olarak, 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "5.12.1. Türk
Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin İşletilmesinden ve Devrinden Elde Edilecek Kazançlara
İlişkin İstisna" başlıklı bölümünde, 4490 sayılı Kanunla oluşturulan Türk Uluslararası Gemi Siciline
kayıtlı gemilerin ve yatların işletilmesinden elde edilen kazançların, faaliyetin gelir vergisi
mükelleflerince (dar mükellefler dahil) yapılması halinde gelir vergisinden, kurumlar vergisi
mükelleflerince (dar mükellefler dahil) yapılması halinde kurumlar vergisinden; Türk Uluslararası
Gemi Siciline kayıtlı gemilerin devrinden elde edilecek kazançların da gelir ve kurumlar vergisinden
istisna olacağı ve bu istisnanın, gerçek ve tüzel kişilerin Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıt
ettirdikleri gemilerin ve yatların işletilmesinden ve devrinden elde ettikleri kazançları ile sınırlı
olduğu, ancak Türkiye'de inşa edilen gemi ve yatlardan anılan sicile kayıtlı olanların işletilip
işletilmediğine bakılmaksızın devrinden elde edilen kazançların da istisna kapsamında
değerlendirileceği belirtilmiştir.
Bu açıklamalar çerçevesinde, gemi ve yatların işletilmesinden ve devrinden elde edilen
kazançların istisnadan yararlanabilmesi için gemi ve yatların Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı
olması zorunlu olup devir halinde istisnadan yararlanabilmesi için, devir sonrasında da anılan sicile
kaydın devam etme zorunluluğu bulunmaktadır.
Buna göre; şirketinize ait geminin Türk Uluslararası Gemi Sicilinden terkini yapılarak,
TUGS haricinde bir sicile kayıt ettirilmek suretiyle satılması durumunda doğacak kazancın istisnaya
konu edilmesi mümkün olamayacağından, söz konusu satış işleminden doğan kâr veya zararın,
diğer faaliyetlerden oluşan vergiye tabi kurum kazancının tespitinde dikkate alınması mümkün
bulunmaktadır.
Ancak, bu işlemle ilgili muvazaalı bir durumun tespit edilmesi durumunda, gerekli cezalı
tarhiyatların yapılabileceği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge
geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla
vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi
hesaplanmayacaktır.