Türkiye'de mukim bir firmanın yurtdışında yerleşik bulunan firmadan aldığı hizmetin (dizayn, fizibilite çalışması, ön arıtma sistemi sahada montaj) KV
Özelge: Türkiye'de mukim bir firmanın yurtdışında yerleşik
bulunan firmadan aldığı hizmetin (dizayn, fizibilite
çalışması, ön arıtma sistemi sahada montaj) KV ve KDV
karşısındaki durumu hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.06.-2525
Tarih:
13/08/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.06.-2525 13/08/2012
Konu : Türkiye'de mukim bir firmanın yurtdışında yerleşik
bulunan firmadan aldığı hizmetin (dizayn, fizibilite
çalışması, ön arıtma sistemi sahada montaj) KV ve
KDV karşısındaki durumu.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzla, Şirketinizin ... Cumhuriyeti'nde mukim ... Ltd. Şti.
unvanlı firmadan dizayn ve fizibilite çalışmaları hizmeti ile ön arıtma sistemi sahada montaj hizmeti
aldığı belirtilerek, alınan hizmet karşılığında yapılan ödemeler üzerinden kurumlar vergisi kesintisi
yapılıp yapılmayacağı ile sorumlu sıfatıyla KDV hesaplanıp hesaplanmayacağının bildirilmesi
istenilmiştir.
I- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN;
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 42 nci maddesinin birinci fıkrasında, birden fazla takvim
yılına sirayet eden inşaat (dekapaj işleri de inşaat işi sayılır) ve onarma işlerinde kâr veya zararın
işin bittiği yıl kati olarak tespit edileceği ve tamamının o yılın geliri sayılarak, mezkur yıl
beyannamesinde gösterileceği hükme bağlanmıştır.
Bir işin Gelir Vergisi Kanununun 42 nci maddesi kapsamına girmesi için; inşaat ve onarma
işi olması, işin taahhüde bağlı olarak başkaları hesabına yapılması ve birden fazla takvim yılına
sirayet etmesi gerekmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 4 üncü maddesinde "Yapım"; "Bina, karayolu, demiryolu,
otoyol, havalimanı, rıhtım, liman, tersane, köprü, tünel, metro, viyadük, spor tesisi, alt yapı, boru
iletim hattı, haberleşme ve enerji nakil hattı, baraj, enerji santrali, rafineri tesisi, sulama tesisi,
toprak ıslahı, taşkın koruma ve dekapaj gibi her türlü inşaat işleri ve bu işlerle ilgili tesisat, imalat,
ihzarat, nakliye, tamamlama, büyük onarım, restorasyon, çevre düzenlemesi, sondaj, yıkma,
güçlendirme ve montaj işleri ile benzeri yapım işleri" olarak tarif edilmiştir.
Öte yandan, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında;
Kanunun 1 inci maddesinde yazılı kurumlardan kanuni ve iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye
içinde bulunmayanların, yalnız Türkiye'de elde ettikleri kurum kazançları üzerinden
vergilendirileceği hükme bağlanmış, üçüncü fıkrasının (c) bendinde ise Türkiye'de elde edilen
serbest meslek kazançlarının dar mükellefiyet konusuna giren kurum kazancı olarak
vergilendirileceği belirtilmiştir. Anılan maddenin dördüncü fıkrasında da, bu maddede belirtilen
kazanç veya iratlar ile gelir unsurlarının Türkiye'de elde edilmesi ve Türkiye'de daimî temsilci
bulundurulması konularında 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun ilgili hükümlerinin uygulanacağı
hükmüne yer verilmiştir. 5520 sayılı Kanununun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasında, dar mükellefiyete tabi
kurumların maddede sayılan kazanç ve iratları üzerinden, bu kazanç ve iratları avanslar da dahil
olmak üzere nakden veya hesaben ödeyen veya tahakkuk ettirenler tarafından %15 oranında
kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı belirtilmiştir. Anılan maddenin verdiği yetkiye dayanılarak
çıkarılan 2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Gelir Vergisi Kanununda belirtilen esaslara
göre birden fazla takvim yılına yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili
olarak yapılan hakediş ödemelerinden % 3 oranında; petrol arama faaliyetleri dolayısıyla
sağlanacak serbest meslek kazançlarından % 5, diğer serbest meslek kazançlarından % 20
oranında, vergi kesintisi yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun eklerinin tetkikinde, ... Cumhuriyeti mukimi olan ...
Ltd. Şti.nin katı atıktan enerji kategorisine dahil olan, çöp sahası temel fizibilite çalışmalarından
montaj ve tesis kurulumu ile bu sahaların işletime alınmasına kadar her türlü enerji tesisi kurulumu
ile ilgili mühendislik ve işletim faaliyetinde bulunduğu, anılan şirketin sadece uzman çizim ya da
uzman fizibilite çalışması hizmeti veren bir kuruluş olmadığı, söz konusu şirketin, şirketinize çöp
alanı temel fizibilite çalışmaları ve proje çizim hizmetlerinin yanında ön arıtma sisteminin sahada
montaj hizmetinin de verildiği anlaşılmıştır.
Buna göre, şirketinizin, sadece çöp alanı temel fizibilite çalışmaları ve proje çizim hizmeti
karşılığında ... Cumhuriyeti mukimi ... Ltd. Şti.ne yapılan ödemeler serbest meslek ödemesi olarak
değerlendirilecek ve bunlarla ilgili olarak dar mükellef kuruma nakden veya hesaben yapılan
ödemeler %20 oranında kurumlar vergisi kesintisine tabi tutulacaktır.
Ancak, ... Ltd. Şti. tarafından yapılan ön arıtma sistemi için kurulan tesis işinin anahtar
teslimi bir proje olması, malzeme ve teçhizat tedariki ile birlikte montaj işinin de tek bir
sözleşmeyle yüklenilmesi halinde; söz konusu işin birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve
onarma işi olarak kabul edilmesi ve bu işlerle ilgili hakediş ödemeleri üzerinden Kurumlar Vergisi
Kanununun 30 inci maddesine göre %3 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılması
gerekmektedir. Ayrıca, yapılan işin inşaat ve onarım işi olması nedeniyle, kurulacak tesis ile ilintili
çöp alanı temel fizibilite çalışmaları ve proje çizim hizmeti karşılığında yapılan ödemelerin de bu
kapsamda değerlendirilmesi gerekeceği tabiidir.
Öte yandan, ... tarihinden itibaren uygulanmakta olan "Türkiye Cumhuriyeti ile ...
Cumhuriyeti arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Diğer
Bazı Hususları Düzenleme Anlaşması"nın Serbest Meslek Faaliyetlerine ilişkin 14 üncü maddesinin
1 ve 2 nci fıkraları;
1. Bir Akit Devlet mukiminin serbest meslek faaliyetleri veya bağımsız nitelikteki diğer
faaliyetler dolayısıyla elde gelir, bu faaliyetler diğer Akit Devlette icra edilmedikçe yalnız ilk
bahsedilen Devlette vergilendirilecektir. Eğer faaliyetler diğer Devlette icra edilirse, buradan elde
edilen gelir diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. 1 inci fıkra hükümlerine bakılmaksızın, bir Akit Devlet mukiminin diğer Akit Devlette icra
ettiği serbest meslek faaliyetleri ve bağımsız nitelikteki diğer faaliyetlerden elde edilen gelir, eğer:
a) Gelir elde eden kişi, bu diğer Devlette bir takvim yılı içinde bir veya bir kaç seferde
toplam 183 günü aşmamak üzere kalırsa ve
b) Ödeme, bu diğer Akit Devletin mukimi olmayan bir kişi tarafından veya böyle bir kişi
adına yapılırsa, ve
c) Ödeme,bu ödemeyi yapan kişinin bu diğer Devlette sahip olduğu bir işyerinden veya sabit
yerden yapılmazsa
yalnızca ilk bahsedilen Devlette vergilendirilecektir.
hükümlerini öngörmektedir. Buna göre, ... mukimi şirketin Türkiye'ye gelmeksizin ...'de icra edeceği serbest meslek
hizmetleri veya benzer nitelikteki diğer faaliyetleri dolayısıyla elde edeceği gelirleri vergileme hakkı
yalnızca ... ‘ye aittir. Söz konusu hizmet veya faaliyetlerin Türkiye'de vergilendirilmesi için;
-faaliyetin Türkiye'de bir takvim yılı içinde bir veya birkaç seferde toplam 183 günden fazla
sürede icra edilmesi, veya
- ödemenin Türkiye mukimi bir kişi tarafından yapılması, veya
-ödemenin, Türkiye'deki dar mükellef kurumun iş yerinden veya sabit yerinden yapılması
gerekmektedir. Bu koşullarından herhangi birinin gerçekleşmesi durumunda vergileme, iç
mevzuat hükümlerimiz çerçevesinde Türkiye'de yapılacaktır.
Özelge talep formunun ekinde yer alan dilekçenizden, çöp alanı temel fizibilite çalışması ve
proje çizim hizmeti karşılığında ... mukimi ... Ltd. şirketine, Türkiye'de tam mükellef statüsünde
olan şirketinizce ödeme yapıldığı anlaşılmakta olup, bu durumda Anlaşmanın yukarıda yer alan 14
üncü maddesinin 2 nci fıkrasının (b) bendinde yer alan koşul gerçekleştiğinden, bu ödemelerin
serbest meslek kazancı olarak iç mevzuat hükümlerimiz çerçevesinde Türkiye'de vergilendirilmesi
gerekmektedir.
Diğer taraftan, söz konusu Anlaşmanın "İşyeri"ne ilişkin 5 inci maddesinin 3 üncü
fıkrasında;
"3. Bir inşaat şantiyesi, bir yapım, montaj veya kurma projesi veya bunlarla ilgili kontrol
faaliyetleri yalnızca, bu tür şantiye, proje veya faaliyet, altı ayı aşan bir süre devam ettiğinde bir
işyeri oluşturur."
aynı Anlaşmanın "Ticari Kazançlar"a ilişkin 7 nci maddesinin 1 inci fıkrasında ise;
"1. Bir Akit Devlet teşebbüsüne ait kazanç, söz konusu teşebbüs diğer Akit Devlette yer alan
bir işyeri vasıtasıyla ticari faaliyette bulunmadıkça, yalnız ilk bahsedilen Devlette
vergilendirilecektir. Eğer teşebbüs yukarıda bahsedilen şekilde ticari faaliyette bulunursa, kazanç
bu diğer Devlette, işyerine atfedilebilen miktarla sınırlı olmak üzere, vergilendirilebilir."
hükümleri öngörülmektedir.
Buna göre, ... mukimi şirketin ön arıtma sistemi için kuracağı tesisin anahtar teslimi bir
proje olması, malzeme ve teçhizat tedariki ile montaj işinin de tek bir sözleşmeyle yüklenilmesi ve
işin süresinin, Anlaşmanın yukarıda yer alan 5 inci maddesinin 3 üncü fıkrası uyarınca altı ayı
aşması halinde, söz konusu şirketin Türkiye'de bir işyerine sahip olduğu kabul edilecektir. Bu
durumda, ... mukimi şirketin bu faaliyet dolayısıyla elde edeceği kazancın, Türkiye'deki işyerine
atfedilebilecek miktarla sınırlı olmak üzere iç mevzuat hükümlerimiz çerçevesinde Türkiye'de
vergilendirilmesi gerekmektedir.
II- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU AÇISINDAN;
Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun; 1/1 inci maddesinde ticari, sınai, zirai faaliyet ve
serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin; 1/2 nci maddesinde,
her türlü mal ve hizmet ithalatının KDV ye tabi olduğu hükme bağlanmış; Kanunun 9 uncu
maddesinde ise vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf
olanları vergi alacağının ödenmesinden sorumlu tutma konusunda Bakanlığımıza yetki verilmiştir.
Bu yetkiye dayanarak yayımlanan 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinde katma değer vergisi
tevkifatına ilişkin açıklamalara yer verilmiş olup, Tebliğin "2.1. İkametgahı, İşyeri, Kanuni
Merkezi ve iş Merkezi Türkiye'de Bulunmayanlar" başlıklı bölümünde, ikametgahı, işyeri,
kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanların Türkiye'de yaptığı hizmetler ile bunların
yurtdışında yaptığı ancak Türkiye'de faydalanılan hizmetlerin KDV ye tabi olduğu ve bu gibi hizmetifalarında mükellef esas olarak hizmeti ifa eden olmakla birlikte KDV nin tamamının hizmetten
faydalanan yurtiçindeki muhatap tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödeneceği belirtilmiştir.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre, ... Cumhuriyeti'nde mukim ... Ltd. Şti.
unvanlı firmanın Şirketinize yapacağı dizayn ve fizibilite çalışmaları hizmeti ile ön arıtma sistemi
sahada montaj hizmeti faaliyetleri KDV ye tabi olup, söz konusu faaliyetler kapsamında hesaplanan
katma değer vergisinin, adı geçen firmanın Türkiye'de KDV mükellefiyetinin bulunmaması halinde
anılan Tebliğin "2.1. İkametgahı, İşyeri, Kanuni Merkezi ve iş Merkezi Türkiye'de Bulunmayanlar"
başlıklı bölümünde yapılan açıklamalara göre Kurumunuzca sorumlu sıfatıyla beyan edilip
ödenecektir. Adı geçen şirketin Türkiye'de KDV mükellefiyetinin bulunması halinde işleme ait
verginin ... Ltd. Şti. tarafından mükellef sıfatıyla beyan edilip ödenmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.