Uçaklarda verilecek yeme içme hizmetlerinin belgelendirilmesinde Yeni Nesil ÖKC' lerin uçuş esnasında offline olarak kullanılıp kullanılamayacağı.

Uçaklarda verilecek yeme içme hizmetlerinin
belgelendirilmesinde Yeni Nesil ÖKC' lerin uçuş esnasında
offline olarak kullanılıp kullanılamayacağı.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.99.16.01-195[1-2015]-3311
Tarih: 
23/02/2016
T.C.
GELİR İDARESİ   BAŞKANLIĞI
 BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef   Hizmetleri Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı :64597866-195[1-2016]-3311 23/02/2016
Konu :Uçaklarda verilecek yeme içme  
hizmetlerinin   belgelendirilmesinde
Yeni Nesil ÖKC' lerin uçuş esnasında
offline olarak   kullanılıp
kullanılamayacağı.
        
 
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formu ve ek dilekçenizde; Başkanlığımız … vergi kimlik numaralı
mükellefi olan şirketinizin havaalanlarında yerli ve yabancı havayolu şirketlerine mürettebat ve
yolcular tarafından tüketilmek üzere ikram hizmetleri sağlama faaliyetinde bulunduğu, bu faaliyetin
dışında uçak içinde yolculara yiyecek ve içecekleri belirli bir bedel karşılığında teslim etmek
istediği, teslim aşamasında EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanmayı
düşündüğü, ancak uçak havadayken GSM şebekesine erişim olmadığından GİB sunucularına satış
bilgilerinin eş zamanlı olarak aktarılamayacağı aktarımın uçak yere indikten sonra yapılacağı
belirtilerek, uçak içinde yapılacak teslim ve hizmetlerin belgelendirilmesinde EFT-POS özellikli yeni
nesil ödeme kaydedici cihazların çevrim dışı (off-line) olarak kullanılmasının mümkün olup olmadığı
ile  off-line  olarak  kullanımının  mümkün  olmaması  durumunda  satışların  ne  şekilde
belgelendirileceği hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
 
            Bilindiği üzere, 426 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 2 numaralı bölümünün
son paragrafında Vergi Usul Kanununun mükerrer 257'nci maddesiyle Bakanlığımıza tanınan
yetkiye dayanılarak "...satışı yapılan malları aynen veya işlendikten sonra satışını yapanlar dışındaki
kimselere satan veya aynı kimselere hizmet veren birinci ve ikinci sınıf tüccarlara (perakende
teslimde bulunan veya hizmet ifa eden) Vergi Usul Kanununa göre fatura vermek zorunda
olmadıkları mal satışları veya hizmet ifalarının belgelendirilmesinde (06.12.1984 tarihli ve 3100
sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti
Hakkında Kanuna göre kullanmak zorunda oldukları ödeme kaydedici cihazların yerine) "Yeni Nesil
Ödeme Kaydedici Cihazları" kullanma mecburiyeti getirilmiştir." denilmektedir.
 
            Anılan Tebliğin 4 numaralı bölümünün (a) bendinde "3100 sayılı Katma Değer Vergisi
Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanun ve ilgili
mevzuatına göre ödeme kaydedici cihaz kullanmak zorunda olan mükelleflerden, faaliyetlerinde
seyyar EFT-POS cihazı kullananlar 01.10.2013 tarihinden itibaren yeni nesil ödeme kaydedici
cihazlardan EFT-POS özellikli cihazları kullanmak zorundadırlar. Kapsama dâhil olan mükelleflerin,mezkûr tarihten sonra kullandıkları tüm seyyar EFT-POS cihazlarının yeni nesil ödeme kaydedici
cihaz özelliği bulunmalıdır. Mükellefler bu tarihten önce de söz konusu yeni nesil ödeme kaydedici
cihazları alarak kullanabilirler." açıklaması yer almaktadır.
 
            Diğer taraftan; Başkanlığımızın http://www.gib.gov.tr/index.php?id=1427 adresli internet
sitesinde yayımlanan Yeni Nesil ÖKC Teknik Kılavuzları (1) ve (2) nin B-Tanımlar ve Kısaltmalar
başlıklı bölümünde;
 
            Yeni Nesil ÖKC, GİB Bilgi Sistemi ve üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlar ile çevrimiçi
çalışabilen IP tabanlı ödeme kaydedici cihaz şeklinde tanımlandıktan sonra, GMP (GİB Mesajlaşma
Protokolü), Yeni Nesil ÖKC'ler, çevre birimleri, ÖKC üreticisi TSM' si ve GİB bilgi sistemleri
arasındaki güvenli haberleşmeyi ve mesajlaşma yapısını içeren haberleşme protokolleri şeklinde,
Mali Raporlar ise, GİB tarafından, Yeni Nesil ÖKC üzerinden gönderilmesi istenecek her türlü rapor
olarak tanımlanmaktadır.
 
            Yine aynı kılavuzların 7/a bölümünde; Yeni Nesil ÖKC'lerin, Z raporlarını, fiş bilgilerini,
günlük hafıza bilgilerini, veritabanında tutulan satışlara ait bilgileri ve GİB tarafından belirlenecek
diğer verileri GMP'ye uygun olarak ÖKC Üreticisi TSM'si üzerinden GİB bilgi sistemlerine
gönderebilecek özelliklere haiz olması gerektiği, 7/c bölümünde, GİB, belirleyeceği verilerin
mükellefler veya sektörler bazında anlık olarak gönderilmesini isteyebileceği, 9 uncu bölümünde
ise, cihaza ait önemli olayların kayıtları, cihaz içerisinde güvenli bir şekilde tutulabilmesi ve
istenildiği durumlarda GMP'de tanımlanan mesaj formatında GİB'e gönderilebilmesi gerektiği ve
Yeni Nesil ÖKC'lerdeki önemli olay kayıtlarının hangi güvenlik özelliklerine sahip olacağı tek tek
sayılmak suretiyle belirtilmiş ve acil kritiklik seviyesine sahip olay kayıtları anlık olarak GİB bilgi
sistemlerine iletilebilmesi gerektiği açıklamalarına yer verilmiştir.
 
            14 üncü bölümünde ise "…Yeni Nesil ÖKC'lerde çalışacak sektörlerin taleplerine uygun
olarak geliştirilecek olan sektörel ek uygulamalar ÖKC üreticilerinin sorumluluğundadır. Bu
uygulamalar kullanılmaya başlanmadan önce ÖKC üreticilerinin GİB'e bilgi vermeleri zorunludur.
GİB uygun gördüğü takdirde bu uygulamaları değerlendirmeye tâbi tutabilir." denilmektedir.
 
            Öte yandan; Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Sivil Havacılık Genel
Müdürlüğü; 21/01/2014 tarih ve 77 sayılı "Taşınabilir Elektronik Cihazlar" başlıklı Genelgesi ile;
günümüzde teknolojinin gelişimine paralel olarak, "Taşınabilir Elektronik Cihazlar (PED-Portable
Electronic Device)" olarak adlandırılan; cep telefonu, tablet bilgisayar, elektronik oyun konsolu,
elektronik kitap, MP3 çalar vb. gibi cihazların uçuşlar sırasında kullanım taleplerinin giderek
yaygınlaştığı, ilgili hava araçlarının onaylı konfigürasyonunda yer almadığı halde uçuş ekibi veya
yolcular tarafından uçuşa getirilen ya da kargonun bir parçası olarak uçuşa dâhil olan, harici
batarya gücü veya hava aracından aldıkları güçle çalışabilen elektronik cihazların (PED); artan
yolcu talepleri doğrultusunda uçuş emniyeti ile birlikte yolcu ve kargo güvenliğini tehlikeye
düşürmeksizin uçuşun her safhasında kullanımına imkan vermek amacıyla gerekli usullerin
belirlenmesi amaçlanmaktadır.
 
            Anılan genelgedeki usuller çerçevesinde, hava araçlarında kullanılacak olan her türdeki
taşınabilir elektronik cihazların (PED), uçuş emniyet seviyesini olumsuz etkilememesi adına gerekli
tüm tedbirlerin alınması hususlarında ilgili havayolu işletmeleri yükümlü kılınmıştır. 
            Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında, Bakanlığımızca onaylanmış bulunan EFT-POS özellikli
yeni nesil ödeme kaydedici cihazların uçak içi satış uygulaması yazılımlarının da mevcut olduğu,
cihazların offline olarak (TSM Merkezi ile data hattı üzerinden sürekli bağlantı ihtiyacı olmaksızın) 
çalışmasına imkân sağlayacak özellikte bulunduğu ve bu nedenle söz konusu cihazların uçuşlar
sırasında yapılan satışlarda offline olarak kullanılması, uçuşlar dışındaki kullanımlarda ise online
olarak (TSM Merkezi ile data hattı üzerinden sürekli bağlantılı olarak)  kullanılması gerekmektedir.
 
            Söz konusu satış uygulamaları;
 
Uçaklarda kullanılacak YN ÖKC' ye satış sistemi ile ilgili tüm verilerin (hostes bilgisi, uçak
sefer no, ürün tanımları, döviz kurları vb.) uçak kalkmadan cihaza yüklenmesi,
Uçak kalkış öncesi cihazın "Uçuş modu" nun aktifleştirilmesi,
Uçaktaki satışların cihaz kullanılarak gerçekleştirmesi (kartlı satışlara ilişkin bankanın
provizyonu online bağlantı ihtiyacı olmaksızın otomatik olarak verdiği varsayılmakta), satışa
ait fişin cihazdan verilmesi ve satışa ilişkin bilgilerin cihazda depolanması,
Uçak varış noktasına geldiğinde, cihazların kullanıcı tarafından "On-line Mod" a alınıp
üzerinde "Off-line" modda biriktirdiği satış ve provizyonlara ilişkin verileri TSM üzerinden
ulaşması gereken noktalara aktarması,
 
            şeklinde kullanılabilecektir.
 
            Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.
 
 
  
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.