Vadeli Çeklerin Değerlemeye Tabi Tutulması hk.
Özelge: Vadeli Çeklerin Değerlemeye Tabi Tutulması hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.41.15.02-190-3/8-22
Tarih:
16/03/2011
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
KOCAELİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri ve Usul Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.41.15.02-190-3/8-22 16/03/2011
Konu : Vadeli Çeklerin Değerlemeye Tabi Tutulması.
İlgide kayıtlı dilekçeniz ile, ..............Vergi Dairesi Müdürlüğünün ..................... vergi kimlik
numaralı mükellefi olduğunuzdan bahisle, vadeli çeklerin diğer alacaklar gibi değerlemeye tabi
tutulup tutulmayacağı hususunda görüş talep edilmiştir.
5838 Sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18 inci maddesiyle 3167 Sayılı
Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkındaki Kanuna Geçici 2 nci
madde eklenmiştir. Bu maddede, "31.12.2009 tarihine kadar, üzerinde yazılı keşide tarihinden önce
çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazı geçersizdir." hükmüne yer verilmiştir.
Sözü edilen Kanunla getirilen düzenlemeye yönelik olarak mükelleflerin, geçici bir süre ile sınırlı
olarak vade getirilmiş olan ileri tarihli çeklerin artık senet olarak kabul edilerek Vergi Usul
Kanununun reeskont konusundaki düzenlemeleri karşısında reeskonta tabi tutulup tutulmayacağı
hususunda tereddüde düştükleri anlaşılmış olup, mükellefler açısından uygulama birliğinin
sağlanması ile ilgili açıklamalar 41 numaralı Vergi Usul Kanunu Sirkülerinde yapılmıştır. Anılan
Sirkülerin "Sonuç" bölümünde;
"Uygulamada birliğin sağlanması amacıyla, yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda, 5838 sayılı
Kanunla yapılan düzenlemenin amacının, çeke vade konulması ya da ileri tarihli çek
düzenlemesinin sağlanması olmayıp, madde hükmü ile belirlenen tarihe kadarki süreç zarfında,
çeklerin kullanılmasıyla ilgili olarak ticari hayatta karşılaşılan sorunların ve bu sebeple yaşanan
mağduriyetlerin giderilmesi ve sadece çekin tahsilinin üzerindeki keşide tarihinden önce
olamayacağına yönelik olmasıdır.
Bu nedenle, çekin ödeme aracı olmasından dolayı senet olarak kabul edilmesi imkan dahilinde
bulunmadığından 5838 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle yapılan düzenlemeye uyan çeklere de
reeskont uygulanması mümkün değildir." açıklamasına yer verilmiştir.
Bu defa, 5941 No.lu Çek Kanununun 3 ncü maddesinin 8 nci bendinde " Üzerinde yazılı bulunan
düzenleme tarihinden önce ibraz edilen çekin karşılığının T.T.K. nun 707 nci maddesi uyarınca
kısmen veya tamamen ödenmemiş olması halinde,bu çekle ilgili hukuki takip yapılamaz. İleri
düzenleme tarihli çekle ilgili olarak hukuki takip yapılabilmesi için, çekin üzerindeki düzenleme
tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde bankaya ibraz edilmesi ve karşılıksızdır işlemine tabi
tutulması şarttır" denilmiş, aynı Kanunun Geçici 1 nci maddesinin 5 numaralı bendinde ise
"31.12.2011 tarihine kadar, üzerinde yazılı düzenleme tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap
bankaya ibrazı geçersizdir." hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, vadeli çeklerin değerlemesi ve reeskont
uygulaması ile ilgili olarak 41 Nolu Vergi Usul Kanunu Sirkülerde yer alan açıklamalar dahilinde
işlem yapılmasına devam edilecektir.
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.
Vergi Dairesi Başkanı a.
Grup Müdürü
EK :
özelge talep formu, çek kanunu
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.