Varlık finansman fonunun faiz gelirlerinde BSMV matrahı
Varlık finansman fonunun faiz gelirlerinde BSMV matrahı
Sayı:
39044742-130[Özelge]-591215
Tarih:
22/07/2019
T.C.
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları KDV-ÖTV Grup Müdürlüğü
Sayı :39044742-130[BSMV-Özelge]-E.591215 22.07.2019
Konu :Varlık finansman fonunun faiz
gelirlerinde BSMV matrahı
İlgi :15/03/2018 tarih ve 889913 evrak kayıt numaralı özelge talep formunuz.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuza ekli yazıda, bankanızın kurmuş olduğu varlık
finansmanı fonuna, bankanız kredilerinin dayanak varlık olarak satışının yapılması suretiyle söz
konusu varlık finansmanı fonu tarafından menkul kıymet ihracı gerçekleştirerek menkul kıymet
ihracı karşılığında toplanan paralar ile fon sağlandığı, kredi anaparasının bugünkü değerinin
mevcut kredi vadesi dikkate alınarak iç iskonto yöntemine göre hesaplandığı, bu hesaplama sonucu
bulunan tutar ile mevcut kredi anapara bakiyesi arasında ortaya çıkan farkın bankanız için faiz
geliri, fon için ise faiz gideri olduğu, bankanızın kredilerin fona satışında lehe aldığı paralar
üzerinden %5 oranında banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) hesapladığı, fonun ise
devraldığı kredilere ilişkin faiz tutarlarının tamamı üzerinden faizlerin tahakkuku aşamasında
BSMV ödediği belirtilerek fon tarafından bankanıza ödenen kredi faiz gideri tutarının, lehe alınan
kredi faizi gelirine isabet eden paranın hesabında işlem maliyeti olarak dikkate alınıp alınamayacağı
hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 28 inci maddesinde, "Banka ve sigorta şirketlerinin
10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları işlemler hariç olmak
üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine
her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar banka ve sigorta muameleleri
vergisine tabidir.
Bankerlerin yapmış oldukları banka muamele ve hizmetleri dolayısıyla kendi lehlerine her
ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar (kendileri veya başkaları hesabına
menkul kıymet alıp satmayı, alım - satıma tavassut etmeyi veya alıp sattıkları menkul kıymet
karşılığı borçları ödemeyi taahhüt etmeyi meslek haline getirenlerin bu faaliyetleri dolayısıyla
lehlerine kalan paralar ile mevduat faizi vermek veya sair adlarla faiz ve benzeri menfaatlersağlamak üzere devamlı olarak para toplama işiyle uğraşanların topladıkları paralara sağladıkları
gelir ve menfaatler üzerinden komisyon, ücret, hizmet karşılığı gibi adlarla aldıkları paralar dahil)
da banka muameleleri vergisine tabidir.
90 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye göre ikraz işleriyle uğraşanlarla ikinci fıkrada
belirtilen muamele ve hizmetlerden herhangi birini esas iştigal konusu olarak yapanlar bu Kanunun
uygulanmasında banker sayılırlar. Bir şahsın münhasıran altın alım ve satımı ile uğraşması banker
sayılmasını gerektirmez." hükümleri yer almaktadır.
Mezkur Kanunun mükellefi belirleyen 30 uncu maddesinde, BSMV'yi banka ve bankerlerle
sigorta şirketlerinin ödeyeceği, matrahı belirleyen 31 inci maddesinde ise BSMV matrahının 28 inci
maddede yazılı paraların tutarı olduğu ve vergi matrahından gider ve vergi adı altında indirim
yapılamayacağı hükümleri yer almaktadır.
Öte yandan, 87 Seri No.lu Gider Vergileri Genel Tebliğinin "B-2- 6802 Sayılı Kanunun 28
inci Maddesinin İkinci Fıkrasında Belirtilen Muamele ve Hizmetleri Esas İştigal Konusu Olarak
Yapanlar" başlıklı bölümünde; "Emeklilik yatırım fonları, menkul kıymet yatırım fon ve ortaklıkları,
aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, vadeli işlem aracılık şirketleri ile merkezi kayıt kuruluşu
ve vadeli işlem ve opsiyon borsası gibi kuruluşlar, 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 32 nci
maddesinin verdiği yetki ve izin çerçevesinde menkul kıymetlere ilişkin işlemleri esas faaliyet
konusu olarak yapmaktadırlar. Bunların 6802 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında
belirtilen işlemleri BSMV ye tabi olacaktır.
...
Buna göre, 6802 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen işlemleri esas
iştigal konusu olarak yapanlar, bu işlemleri ilgili kanunlarla yetkilendirilmek veya izin verilmek
suretiyle yürüten kişileri ifade etmektedir. Dolayısıyla bunların 6802 sayılı Kanunun 28 inci
maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen işlemleri 'esas iştigal konusu' olarak BSMV ye tabi olacak,
bunlar dışındakilerin aynı fıkrada belirtilen işlemleri 'esas iştigal konusu' olmadığından KDV ye tabi
olacaktır." açıklamaları yer almaktadır.
Ayrıca, 89 Seri No.lu Gider Vergileri Genel Tebliğinde de belirtildiği üzere; BSMV'de vergiyi
doğuran olayın meydana gelmesi için bir muamele yapılması ve bu muamele sonucu lehe para
kalması şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir; dolayısıyla BSMV'de her işlem tek başına
bağımsız olarak dikkate alınmakta ve o işlem sonucu lehe alınan para vergilendirilmektedir; diğer
bir deyişle, bir işlem neticesinde gelir elde edilmemişse (lehe para kalmamışsa) BSMV'ye tabi bir
matrah da bulunmamaktadır; bunun doğal sonucu olarak, BSMV'ye tabi her işlem tek başına ele
alınmakta, işlem sonucunda lehe para kalmışsa BSMV doğmakta, kalmamışsa veya zarar edilmişse
doğmamaktadır; vergilemede işlem esas alındığından, vergiye tabi matrah bulunurken, bir işlemden
elde edilen gelirden, başka bir işlemden elde edilen zarar düşülememektedir; bu durumun,
işlemden elde edilen gelirin hesabında, işlem maliyetlerinin dikkate alınmasına engel olmadığı
tabiidir.
Buna göre, bankanızın sahip olduğu kredilerin banker kapsamında BSMV mükellefi olan
fonunuza satışı nedeniyle lehe para alması işlemi ile fonunuz tarafından satın alınan kredilerden
faiz geliri elde edilmesi işlemi iki ayrı işlem olup, söz konusu krediler nedeniyle fonunuz tarafından
elde edilecek faiz gelirleri üzerinden BSMV hesaplanması gerekmektedir. Bu kapsamda, fonunuz
tarafından BSMV matrahının tespitinde, kredilerin faiz gelirlerinden, bankanıza ödenen paraların
işlem maliyeti olarak indirilmesi mümkün değildir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.