Yabancı para cinsinden ihraç edilmiş olan tahvil ve bonoların elden çıkarılmasından doğan kazancın, elden çıkarma karşılığında elde edilen yabancı par

Özelge: Yabancı para cinsinden ihraç edilmiş olan tahvil ve
bonoların elden çıkarılmasından doğan kazancın, elden
çıkarma karşılığında elde edilen yabancı para tutarının
Türk Lirası karşılığından, bunların alımında ödenen yabancı
para tutarının Türk Liras
Sayı: 
B.07.0.GEL.0.42/4305-358/48632
Tarih: 
18/10/2004
 
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Gelirler İdaresi Başkanlığı
 
Sayı  : B.07.0.GEL.0.42/4305-358                                                    18.10.2004 * 48632
Konu:
.....................
 
İlgi : 22.01.2004 tarihli dilekçeniz. 
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanlığına verdiğiniz ve ilgisi nedeniyle
Bakanlığımıza gönderilen dilekçenizde, yabancı para cinsinden ihraç edilen tahvil ve bonoların
(eurobondların) gerçek kişilerce elden çıkarılmasından sağlanan değer artışı kazancının
vergilendirilmesi konusunda, farklı hesaplama yöntemleri uygulandığı belirtilerek konu hakkında
bilgi verilmesi istenilmektedir.
Gelir Vergisi Kanununun 75/5 ve mükerrer 80 inci maddelerine göre, tahvil ve bonoların elde
tutulması sonucu vadesinde elde edilen gelirler menkul sermaye iradı, bunların vadesinden önce
elden çıkarılmasından doğan kazançlar ise değer artış kazancı olarak vergilendirilmektedir.
Elden çıkarma sonucunda vergilendirmeye esas alınacak kazanç anılan Kanunun mükerrer 81 inci
maddesine göre, elden çıkarma karşılığında alman para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil
edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından, elden çıkarılan kıymetin maliyet bedeli ile elden
çıkarma dolayısıyla yapılan giderlerin indirilmesi suretiyle bulunmaktadır. Kazancın bu şekilde
tespitinde, maliyet (iktisap) bedeli, menkul kıymetin elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet
İstatistik Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılmak suretiyle
dikkate alınmaktadır.
Yukarıda yer alan açıklamalar gerek ulusal para gerekse yabancı para cinsinden ihraç edilmiş olan
tahvil ve bonoların elden çıkarılmasından doğan kazançlar açısından da geçerlidir.
Buna göre, yabancı para cinsinden ihraç edilmiş olan tahvil ve bonoların elden çıkarılmasından
doğan kazancın, elden çıkarma karşılığında elde edilen yabancı para tutarının Türk Lirası
karşılığından, bunların alımında ödenen yabancı para tutarının Türk Lirası karşılığı ve varsa satış
giderlerinin düşülmesi sonucu hesaplanması gerekir. Alım ve satımın farklı aylarda gerçekleşmesi
durumunda elde edilen kazancın tespitinde maliyet bedeli toptan eşya fiyat endeksindeki artışoranında artırılarak dikkate alınacaktır.
Kazancın tespitinde işlem sırasında uygulanan kurların dikkate alınması esastır. Yabancı para ile
işlem yapılması veya işlem sırasında uygulanan kurların tevsik edilememesi halinde işlem
tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz alış kurları kullanılarak kazanç tespit edilecektir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Bakan a.