Yapı denetim hizmeti karşılığında düzenlenecek faturanın ve elde edilecek gelirin KVK, VUK ve KDV Kanunları açısından değerlendirilmesi
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı :67854564-010.01-518 21/08/2013
Konu :Yapı denetim hizmeti karşılığında
düzenlenecek faturanın ve elde edilecek
gelirin KVK, VUK ve KDV Kanunları
açısından değerlendirilmesi
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkındaki Kanunun 5 inci maddesi gereğince,
yapı denetimi rmalarınca Çevre ve Şehircilik Bakanlığının internet sitesinden alınan hak ediş raporu hazırlandığı,
hazırlanan hak ediş raporunun, ilgili belediyece onaylandıktan sonra yapı denetimi hizmet bedelini muhasebe
müdürlüğüne veya mal müdürlüğüne yatırması için yapı sahibine hesap detayını gösteren "yapı denetim hizmet bedeli"
formu verildiği, hizmet bedeli tutarının KDV dahil saymanlığa ödendiği, söz konusu hak ediş raporunun Çevre ve
Şehircilik İl Müdürlüğüne gönderildiği ve gerekli kontroller yapılıp tahakkuka bağlanarak ilgililere ödenmek üzere gerekli
belgeler ile birlikte saymanlığa gönderildiği, ilgili saymanlıkların da 18.10.2011 tarih ve 7437 sayılı genelge doğrultusunda
emanet hesabındaki söz konusu yapı denetim hizmet bedelinin %3 ünü ilgili belediyeye, %3 ünü Çevre ve Şehircilik İl
Müdürlüğü Döner Sermaye İşletmesi hesabına aktardığı, aktarılan bu % 3 lük tutarlara isabet eden KDV ler ve yapı
denetim rmasına ödenecek hak ediş tutarı ile KDV sinin ise yapı denetim rmasına ödendiği;
İlgili Bakanlığın 18.10.2011 tarih ve 7437 sayılı genelgesinin 4 üncü maddesinde yapı sahibinin KDV mükelle olup
olmamasına göre faturanın nasıl düzenleneceğinin açıklandığı, bu genelgeye göre yapı sahibinin KDV mükelle olmadığı
varsayıldığında; "örneğin 100.-TL hizmet bedeli olan bir işleme ilişkin fatura; 100.-TL hizmet bedeli + 18.-TL KDV olmak
üzere 118.-TL şeklinde düzenleneceği", bu durumda yapı denetim rmasınca tahsil edilmeyen 3 liralık belediye payı ile
rmanız tarafından tahsil edilmeyen 3 liralık Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Döner Sermaye Saymanlığı İşletmesine
aktarılan tutarın, ktif bir gelir olarak, rmanızın fazladan kurum geçici vergi ve kurumlar vergisi ödemesine sebep
olduğu gibi kasa hesabında fazlalığa da sebep olduğu belirtilerek, yapı denetim rmanızca faturanın nasıl düzenleneceği
ve beyannamede nasıl gösterileceği konusunda Başkanlığımız görüşünün bildirilmesi istenilmektedir.
4708 sayılı Yapı Denetim Kanununun 1 inci maddesinde; yapı sahibinin yapı üzerinde mülkiyet hakkına sahip olan
gerçek ve tüzel kişileri, yapı denetim kuruluşunun Bakanlıktan aldığı izin belgesi ile münhasıran yapı denetim görevi
yapan, ortaklarının tamamı mimar ve mühendislerden oluşan tüzel kişiyi, yapı müteahhidinin ise yapım işini, yapı
sahibine karşı taahhüt eden veya ticari amaçla ya da kendisi için şahsi nans kaynaklarını kullanarak üstlenen, ilgili
meslek odasına kayıtlı gerçek veya tüzel kişiyi ifade ettiği; 2 nci maddesinde de yapı denetim hizmetinin yapı denetim
kuruluşu ile yapı sahibi veya vekil arasında akdedilen hizmet sözleşmesi hükümlerine göre yürütüleceği hükme
bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 5 inci maddesinin altıncı fıkrasında ise "Yapı denetim hizmet bedeli, yapı denetim kuruluşlarının
hizmet bedellerinin ödenmesinde kullanılmak üzere yapı sahibince il muhasebe birimlerinde açılacak emanet nitelikli
hesaba yatırılır. Yatırılan tutarların %3 ü ruhsatı veren idarenin, %3 ü Bakanlık bünyesinde bulunan döner sermaye
işletmesinin hesabına aktarılır." denilmektedir.
Diğer taraftan, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 inci maddesinde; Türkiye'de ticari, sınai, zirai,
faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin verginin konusunu teşkil eden işlemler
olduğu, 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendin de, ambalaj giderleri, sigorta, komisyon ve benzeri gider
karşılıkları ile vergi, resim, harç, pay, fon karşılığı gibi unsurların matraha dâhil olduğu, hükümlerine yer verilmiştir.
Buna göre, yapı denetim hizmetinin karşılığını teşkil eden hakediş bedeli üzerinden % 18 oranında katma değer
vergisi hesaplanması gerekmekte olup Bakanlık payı ve Belediye payı gibi kesintilerinin katma değer vergisi matrahından
indirilmesi mümkün değildir.
Ayrıca, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun "İspat Edici Kağıtlar" başlıklı 227 nci maddesinin birinci fıkrasında "Bu
kanunda aksine hüküm olmadıkça bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan
kayıtların tevsiki mecburidir." hükmüne yer verilmiştir.
Bu açıklamalar çerçevesinde, 4708 sayılı Yapı Denetim Kanununa göre Muhasebe Müdürlüklerinin hesabına
aktarılarak emanete alınan ve daha sonra tarafınıza ödenen hak ediş ödemeleriniz üzerinden yapılan %3 Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı ve %3 ilgili idare payı kesintilerinin gider olarak gösterilmesinde Muhasebe İşlem Fişinin tevsik edici
belge olarak kullanılması mümkün bulunmaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*)
Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu illeriniz dolayısıyla vergi tarh
edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.