YENİLEME FONU
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
DENİZLİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
MÜKELLEF HİZMETLERİ GRUP MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı :B.07.1.GİB.4.20.15.02-105[328-2012/2]-405 19/06/2012
Konu :YENİLEME FONU
İlgi özelge talep formunuz ile ... Organize Sanayi Bölgesinde 2011 yılında satmış olduğunuz fabrika binasından elde
edilmiş karı yenileme fonu hesabında beklettiğiniz, 2012 yılında ... şehir merkezinde işyeri amaçlı bina alımı ve yatırımı
yapmayı planladığınız, yenileme fonunda bekletilen tutarın 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 328 inci maddesi uyarınca
yeni alınan sabit kıymet alımında kullanılıp kullanılmayacağı hususunda görüş istediğiniz anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 328 inci maddesinde "Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin
satılması halinde alınan bedel ile bunların envanter defterinde kayıtlı değerleri arasındaki fark kar ve zarar hesabına
geçirilir. İşletme hesabı esasında defter tutan mükelle erle serbest meslek kazanç defteri tutan mükelle er bu farkı
defterlerinde hasılat veya gider kaydederler.
Amortisman ayrılmış olanların değeri ayrılmış amortismanlar düşüldükten sonra kalan meblağdır.
Devir ve trampa satış hükmündedir.
Şu kadarki, satılan iktisadi kıymetlerin yenilenmesi, işin mahiyetine göre zaruri bulunur veya bu hususta işletmeyi
idare edenlerce karar verilmiş ve teşebbüse geçilmiş olursa bu takdirde, satıştan tahassül eden kar, yenileme giderlerini
karşılamak üzere, pasifte geçici bir hesapta azami üç yıl süre ile tutulabilir. Her ne sebeple olursa olsun bu süre içinde
kullanılmamış olan karlar üçüncü yılın vergi matrahına eklenir. Üç yıldan önce işin terki, devri veya işletmenin tas yesi
halinde bu karlar o yılın matrahına eklenir.
Yukarıki esaslar dahilinde yeni değerlerin iktisabında kullanılan kar, yeni değerler üzerinden bu kanun
hükümlerine göre ayrılacak amortismanlara mahsup edilir. Bu mahsup tamamlandıktan sonra itfa edilmemiş olarak
kalan değerlerin amortismanına devam olunur." hükmü mevcuttur.
Bu hükme göre; "Yenileme Fonu" iktisadi işletmelere dâhil amortismana tabi iktisadi kıymetlerin yenilenebilmesi
için bu kıymetlerin satışından doğan kârların bilançonun pasi nde azami üç yıl süre ile bekletilmesini ifade eden bir vergi
erteleme yöntemi olarak, işletme içi yatırımları teşvike yönelik bir uygulamadır. Yenileme fonunun iktisadi kıymetin
iktisabında kullanılması halinde, bilançonun pasi nde yer alan fon yeni değer için ayrılacak amortismanlara mahsup
edilmektedir.
Yenileme fonu hesabında yer alan satış karının muhakkak surette satılan iktisadi kıymetle aynı neviden başka bir
iktisadi kıymetin iktisabında kullanımı esastır. Bu itibarla, satılan iktisadi kıymet yerine bir başka iktisadi kıymetin alınmak
istenmesi veya alınması, iktisadi kıymetin yenilenmesi olarak kabulü mümkün bulunmamaktadır.
Bu nedenle fabrika binası satışından doğan ve yenileme fonu hesabında beklettiğiniz karın, aynı Kanunun 328 inci
maddesi kapsamında işyeri (büro) amaçlı bina alım ve yatırımında kullanılması mümkün bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*)
Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu illeriniz dolayısıyla vergi tarh
edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.