Yıllara Sari İnşaat İşinde Alt Yüklenicilere Yapılacak Hakediş Ödemelerinde Tevkifat hk.

Yıllara Sari İnşaat İşinde Alt Yüklenicilere Yapılacak

Hakediş Ödemelerinde Tevkifat hk.

Kanun Numarası

193

Kanun

GELİR VERGİSİ KANUNU

Özelge No

E-38418978-120[42-2025/9]-

Özelge Tarihi

02.06.2025

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Ankara Defterdarlığı

Gelir Kanunları Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü

Sayı :E-38418978-120[42-2025/9]-

(i)-Yıllara Sari İnşaat İşinde Alt

Konu : Yüklenicilere Yapılacak Hakediş

Ödemelerinde Tevkifat

ilgi:

02.06.2025

İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eki sözleşmelerin incelenmesinden,

Şirketinizin yurt içi ve yurt dışında altyapı ve üst yapı projelerine ilişkin olarak her

türlü taghhüt. mühendislik etüt. proie isleri ile dahili ve harici ticaret

faaliyetleriyle iştigal ettiği belirtilerek, ana yüklenici olarak üstlenilen demir yolu hattı,

tramvay, finiküler, monoray, metro ve şehir içi raylı ulaşım sistemleri inşaat ve

onarım işlerinin bir parçası veya bir kısmını oluşturan niteliği itibarıyla birden fazla

takvim yılına sirayet eden işlerin alt yükleniciye (taşeron) devri sonucunda yapılan

istihkak ödemelerine uygulanacak kesinti oranları hususunda görüş talep edildiği

anlaşılmaktadır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 42 nci maddesinin birinci fıkrasında; "Birden fazla

takvim yılına sirayet eden inşaat (dekapaj işleri de inşaat işi sayılır) ve onarma

işlerinde kar veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve tamamı o yılın geliri

sayılarak, mezkur yıl beyannamesinde gösterilir." hükmü yer almaktadır.

Bir işin Gelir Vergisi Kanununun 42 nci maddesi kapsamında değerlendirilebilmesi

için;

Faaliyet konusunun inşaat ve onarma işi olması,

- İnşaat ve onarım işinin birden fazla yıla sirayet etmesi,

- İnşaat ve onarım işinin resmi veya özel taahhütlere bağlı olarak yapılması

şartlarının bir arada aranılması gerekmektedir.

Aynı Kanunun 44 üncü maddesinde ise inşaat ve onarma işlerinde geçici ve kesin

kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın

idarece onaylandığı tarihin, diğer hallerde işin fiilen tamamlandığı veya fiilen

bırakıldığı tarihin bitim tarihi olarak kabul edileceği ile bitim tarihinden sonra bu

işlerle ilgili olarak yapılan giderler ve her ne nam ile olursa olsun elde edilen

hasılatın, bu giderlerin yapıldığı veya hasılatın elde edildiği yılın kâr veya zararının

tespitinde dikkate alınacağı hüküm altına alınmıştır.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasında; kamu

idare ve kuruluşları, iktisadi kamu kuruluşları, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş

ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler,

yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve

serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabi esasına

göre tespit eden çiftçilerin, söz konusu maddelerde bentler halinde sayılan

ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada,

istihkak sahiplerinin kurumlar vergilerine mahsuben kesinti yapmaları gerektiği

hüküm altına alınmıştır. Bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde ise Gelir Vergisi

Kanununda belirtilen esaslara göre birden fazla takvim yılına yaygın inşaat ve

onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hak ediş

ödemeleri üzerinden vergi kesintisi yapılacağı hükme bağlanmıştır.

Anılan Kanunun 15 inci maddesinin dördüncü fıkrasındaki yetkiye istinaden

29/3/2025 tarihli ve 9707 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı eki Karar ile vergi kesinti

oranlari; démiryðlu hätti, tramvay, funikuler, mohoray, métro ve şehır içı Payli ulaşım

sistemleri inşaat ve onarim işleri dolayısıyla bu işleri yapanlara ödenen istihkak

bedelleri için %1, gemi inşaat ve onarım işleri dolayısıyla bu işleri yapanlara ödenen

istihkak bedelleri için %1, diğer işler dolayısıyla bu işleri yapanlara ödenen istihkak

bedelleri için %5 olarak belirlenmiş olup, bu düzenleme yayım tarihini izleyen ayın

başından itibaren yapılan ödemelere uygulanmak üzere 30/3/2025 tarihi itibarıyla

yürürlüğe girmiştir.

Buna göre, inşaat ve onarım işlerinde işin yıllara sari olup olmayacağı, işe başlama

ve işin bitirilmesinin farklı takvim yıllarında vuku bulup bulmadığının tespiti ile

mümkün olabilmektedir. İşin bitim tarihi olarak ise geçici ve kesin kabul usulüne tabi

olan hallerde geçici kabul tutanağının onay tarihi, diğer hallerde işin fiilen

tamamlandığı veya fiilen bırakıldığı tarihin esas alınması gerekmektedir.

Ayrıca müteahhitlerce işin tamamen veya kısmen taşeronlara yaptırılması halinde,

taşeronların Gelir Vergisi Kanununun 42 nci madde kapsamındaki durumları,

taahhüt ettikleri kısmın mahiyet itibarıyla inşaat ve onarım işi kapsamında olup

olmadığı ve süre olarak yıllara sirayet edip etmediğine göre tespit edilecektir.

Özelge talep formu eki alt yüklenici ve taşeron sözleşmelerinden, sözleşme

konularının hızlı tren projesi kapsamında fore kazık imalatı, sanat yapılarının beton

ve demir imalatı, beton kesme ve ankraj uygulamaları, istasyon mekanik işleri ve

altyapı inşaatı işleri olduğu görülmektedir.

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, Şirketinizce gerçekleştirilen demir

yolu hattı, tramvay, finiküler, monoray, metro ve şehir içi raylı ulaşım sistemleri

inşaat ve onarım işine ilişkin olarak alt yükleniciler tarafından taahhüt edilen işlerin;

istihkak ve hakedişe bağlı taahhüt unsuru taşıyan inşaat işi olması, Şirketinizin

üstlendiği söz konusu inşaat ve onarım işlerinin bir parçası olması ve birden fazla

yıla sirayet etmesi halinde, alt yüklenicilere 1/4/2025 tarihinden itibaren ödenen hak

ediş tutarları üzerinden Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin birinci

fıkrasının (a) bendi gereğince %1 oranında vergi kesintisi yapılması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.