Yönetmenlik faaliyetlerinin gelir vergisinden istisna olup olmadığı hk.

Özelge: Yönetmenlik faaliyetlerinin gelir vergisinden istisna
olup olmadığı hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 18-803
Tarih: 
29/02/2012
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 18-803 29/02/2012
Konu : Yönetmenlik faaliyetlerinin gelir vergisinden istisna olup  
olmadığı.
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eki dilekçede, yönetmen olarak "..." isimli sinema filminin
eser sahiplerinden biri olduğunuzu belirterek, söz konusu sinema filminin Gelir Vergisi Kanununun
18 inci maddesine göre istisna olup olmadığı hususunda bilgi talep edildiği anlaşılmakta olup, konu
hakkında Başkanlığımız görüşü aşağıda açıklanmıştır.
            193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde, ücretin, işverene tabi ve belirli bir
işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlarla sağlanan ve para ile
temsil edilebilen menfaatler olduğu, aynı Kanunun 65 ve 66 ncı maddelerinde, her türlü serbest
meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancı olduğu ve serbest meslek faaliyetini
mutad meslek halinde ifa edenlerin de serbest meslek erbabı oldukları belirtilmiştir.
            Aynı Kanunun 18 inci maddesinde; "Müellif, mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekâr,
bilgisayar programcısı ve  mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikaye, roman, makale,
bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür, fotoğraf, film, video
band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi, bilgisayar ve internet
ortamı, radyo, televizyon ve videoda yayınlamak veya kitap, CD, disket, resim, heykel ve nota
halindeki eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve
temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden müstesnadır.
            Eserlerin neşir, temsil, icra ve teşhir gibi suretlerle değerlendirilmesi karşılığında alınan
bedel ve ücretler istisnaya dahildir.
            Yukarıda yazılı kazançların arızî olarak elde edilmesi istisna hükmünün uygulanmasına
engel teşkil etmez.
            Serbest meslek kazançları istisnasının, bu Kanunun 94 üncü maddesi uyarınca tevkif
suretiyle ödenecek vergiye şümulü yoktur."
            hükmü yer almaktadır.
            Öte yandan, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde kimlerin tevkifat yapacakları
açıklanmış olup, söz konusu maddenin birinci fıkrasının (2-a) bendinde, yaptıkları serbest meslek
işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden, 18 inci madde kapsamına giren
serbest meslek işlerinden tevkifat yapılacağı hükme bağlanmıştır.
            224 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nde;
            "1. Bilindiği üzere, genel olarak serbest meslek kazançlarının vergilendirilmesine yönelik
hükümler ve serbest meslek erbabının tutacağı defter ve düzenleyeceği belgeler konusunda 221Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nde, münhasıran Gelir Vergisi Kanunu'nun 18' inci
maddesinde sayılan faaliyetleri icra eden serbest meslek erbabının defter tutma, belge düzenleme
ve katma değer vergisi yükümlülüklerine ilişkin olarak da 223 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel
Tebliği'nde açıklamalarda bulunulmuştu.
            ...
            3. ... münhasıran Gelir Vergisi Kanunu'nun 18' inci maddesinde belirtilen türden
faaliyetlerde bulunan ve eserlerini sadece aynı Kanunun 94' üncü maddesinde belirtilen kişi veya
kurumlara teslim eden serbest meslek erbabından isteyenlerin;
            - Defter tasdik ettirme ve tutma,
            - Belge düzenleme,
            zorunlulukları Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 257' nci maddesinin bakanlığımıza verdiği
yetkiye istinaden hasılat tutarına bağlı olmaksızın kaldırılmıştır. Aldığı eser ve hizmetleri bu kişiler
tarafından düzenlenmiş serbest meslek makbuzu ile belgelemek zorunda olan mükellefler ise
harcamalarını bunlara gider pusulası imzalatmak suretiyle tevsik edeceklerdir. Bu şekilde alınan
belgeler serbest meslek erbabınca gerektiğinde ibraz edilmek üzere zamanaşımı süresince
saklanacaktır..." açıklamaları yapılmıştır.
            Öte yandan, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 1/B maddesinde; Eser'in
sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak
sayılan her nevi fikir ve sanat mahsullerini ifade ettiği, eser sahibinin, eseri meydana getiren kişiyi
ifade ettiği hükmüne yer verilmiş olup, aynı Kanunun 8 inci maddesinde, bir eserin sahibinin,
onu meydana getiren olduğu, sinema eserlerinde ise; yönetmen, özgün müzik bestecisi,
senaryo yazarı ve diyalog yazarının, eserin birlikte sahibi oldukları hükmüne yer
verilmiştir.
            Diğer taraftan, başvuru dilekçenizin ekinde yer alan Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif
Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğünün 07/12/2010 tarih ve 246683 sayılı yazısında, yönetmen
olarak eser sahiplerinden biri olduğunuz ve "..." isimli sinema filminin 5846 sayılı Fikir ve Sanat
Eserleri Kanunu hükümlerine göre eser niteliği taşıdığı anlaşılmıştır.
            Bu hüküm ve açıklamalara göre, ortak olarak senaryosunu yazıp yönetmenliğini yaptığınız
"..." isimli sinema filminden dolayı elde edeceğiniz hasılata münhasır olmak üzere, Gelir Vergisi
Kanununun 18 inci maddesinde yer alan istisnadan faydalanmanız mümkün bulunmaktadır. Ancak
söz konusu film senaryosu için bir şirket ile sözleşme akdedilmesi ve sözleşme dahilinde şirketin
emir ve talimatları doğrultusunda devamlılık ve bağlılık arz edecek şekilde çalışmanız durumunda,
tarafınıza yapılan ödemelerin ücret olarak değerlendirileceği ve ücrete ilişkin genel hükümler
çerçevesinde vergilendirileceği tabiidir.
            Öte yandan, söz konusu istisna kapsamında bulunan senaryo çalışmanızın Gelir Vergisi 
Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre tevkifat yapmak mecburiyetinde olanlarca
satın alınması halinde, tarafınıza yapılacak ödemeler için gider pusulası tanzim edilerek gelir
vergisi tevkifatı yapılması gerekmekte olup, tevkifat uygulaması gelir vergisi mükellefiyetinize tesir
etmeyeceği gibi söz konusu faaliyetinize ilişkin nihai vergileme olacaktır. Yine aynı Kanunun  86 ncı
maddesinin birinci fıkrasının (1-a) bendine göre tam mükellefiyette kazanç ve iratların istisna
hadleri içinde kalan kısımları için yıllık beyanname verilmeyeceği ve diğer gelirler için beyanname
verilmesi halinde de bu gelirlerin beyannameye dahil edilmeyeceği hüküm altına alındığından
anılan Kanunun 18 inci maddesi kapsamında elde edilecek hasılattan dolayı yıllık gelir vergisi
beyannamesi verilmeyecektir.
            Ayrıca, bahse konu faaliyetiniz mezkur Kanunun 94 üncü maddesinde sayılanlara yapılması
durumunda gelir vergisi mükellefiyetinizin tesisi, defter tasdik ettirme ve tutma, vergi levhası
bulundurma  ile gelir vergisi beyannamesi verme yükümlülüğü de bulunmamaktadır.            Bilgi edinilmesini rica ederim.
       
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.