Yurt Dışı İşçi Ücretlerinin Vergilendirilmesi

Özelge: Yurt Dışı İşçi Ücretlerinin Vergilendirilmesi hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.59.15.01-GVK-159-2010-21
Tarih:
10/06/2011
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
TEKİRDAĞ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.59.15.01-GVK-159-2010-21 10/06/2011
Konu : Yurt Dışı İşçi Ücretlerinin Vergilendirilmesi
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, Kurumunuzda çalışan bir personelinizin Almanya'daki
satışlarınızın arttırılması amacıyla pazar araştırmasına yönelik olarak 3 yıllık süre için Almanya'da
çalışacağı ve bu kapsamda çalışma ve oturma izni alacağı, bu durumda personelinizin daimi olarak
kalabileceği meskeni Almanya'da olacağından Türkiye Cumhuriyeti ile Federal Almanya
Cumhuriyeti arasındaki Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması uyarınca Almanya'da tam mükellef
olarak kabul edileceği ve Almanya'da beyanname vermek durumunda kalacağı belirtilerek söz
konusu personelin Kurumunuz bordrosunda yer alması sebebiyle Türkiye'de gelir vergisi tevkifatı
yapılıp yapılmayacağı, yapılacaksa Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması kapsamında nasıl
giderileceği hususlarında bilgi talep edilmektedir.
"Türkiye Cumhuriyeti ile Federal Almanya Cumhuriyeti Arasında Gelir ve Servet Üzerinden Alınan
Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması" 01.01.1990 - 31.12.2010 tarihleri arasında
uygulanmakta olup Anlaşmanın "Bağımlı Faaliyetler"e ilişkin 15 inci maddesinin 1 inci ve 2 nci
fıkraları aşağıdaki gibidir:
"1. 16, 18, 19 ve 20 nci Madde hükümleri saklı kalmak üzere, bir Akit Devlet mukiminin bir hizmet
akdi dolayısıyla elde ettiği ücret, maaş ve diğer benzeri menfaatler, bu hizmet diğer Akit Devlette
ifa edilmedikçe, yalnız ilk bahsedilen Devlette vergilendirilecektir. Eğer hizmet diğer Devlette ifa
edilirse, buradan elde edilen gelir diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. 1 inci fıkra hükümlerine bakılmaksızın, bir Akit Devlet mukiminin diğer Akit Devlette ifa ettiği
hizmet dolayısıyla elde ettiği gelir, eğer:
a) Gelir elde eden kişi, bu diğer Devlette bir vergilendirme dönemi içinde bir veya bir kaç seferde
183 günü aşmamak üzere kalırsa, ve
b) Ödeme, bu diğer Akit Devletin mukimi olmayan bir işveren tarafından veya böyle bir işveren
adına yapılırsa, ve
c) Ödeme, işverenin diğer Devlette sahip olduğu bir işyerinden veya sabit yerdenyapılmazsa,
yalnızca ilk bahsedilen Devlette vergilendirilebilecektir."
Buna göre, 15 inci maddenin 2 nci fıkrası uyarınca bir Türkiye mukiminin Almanya'da ifa ettiği
hizmetler karşılığında elde ettiği gelirleri vergileme hakkı (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan
koşullardan birinin ihlal edilmesi durumunda Almanya'ya ait olacaktır. Fıkrada yer alan koşulların
topluca sağlanması durumunda (bir vergilendirme döneminde Almanya'da 183 günden az kalma,
ücret ödemesinin Almanya mukimi olmayan bir işveren tarafından veya böyle bir işveren adına
yapılması ve ödemenin işverenin Almanya'da sahip olduğu bir işyerinden veya sabit yerden
yapılmaması) bu gelirleri vergileme hakkı yalnızca Türkiye'ye ait olacaktır.
Diğer taraftan Türkiye - Almanya Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması feshedilmiş olduğundan,
01.01.2011 tarihinden sonraki vergilendirme dönemleri için Anlaşma hükümleri değil tarafların iç
mevzuat hükümleri uygulanacaktır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 1inci maddesinde, "Gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine
tabidir. Gelir, bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır."
denilmiş, aynı Kanunun 3 üncü maddesinin (2) numaralı bendinde de merkezi Türkiye'de bulunan
teşekkül ve teşebbüslere bağlı olup adı geçen daire, müessese, teşekkül ve teşebbüslerin işleri
dolayısıyla yabancı memleketlerde oturan Türk vatandaşlarının (Bu gibilerden bulundukları
memleketlerde elde ettikleri kazanç ve iratları dolayısıyla gelir vergisine veya benzeri bir vergiye
tabi tutulmuş bulunanlar, mezkûr kazanç ve iratları üzerinden ayrıca vergilendirilmezler.) Türkiye
içinde ve dışında elde ettikleri kazanç ve iratlarının tamamı üzerinden vergiye tabi tutulacakları
hükme bağlanmıştır.
Aynı kanunun 6 ncı maddesinde,
"Türkiye'de yerleşmiş olmayan gerçek kişiler sadece Türkiye'de elde ettikleri kazanç ve iratlar
üzerinden vergilendirilirler" hükmü yer almaktadır.
Öte yandan aynı kanunun 7 nci maddesinde ise;
"Dar mükellefiyete tabi kimseler bakımından kazanç ve iradın Türkiye'de elde edildiği aşağıdaki
şartlara göre tayin olunur.
...
3-Ücretlerde :
a) Hizmetin Türkiye'de ifa edilmiş veya edilmekte olması veya Türkiye'de değerlendirilmesi;
b) Türkiye'de kain müesseselerin idare meclisi başkan ve üyelerine, denetçilerine tasfiye
memurlarına ait huzur hakkı, aidat, ikramiye ve benzerlerinin Türkiye'de değerlendirilmesi;
...
Bu maddenin 3 üncü, 4üncü, 5 inci ve 7 nci bentlerinde sözü edilen değerlendirmeden maksat,
ödemenin Türkiye'de yapılması veya ödeme yabancı memlekette yapılmışsa, Türkiye'de ödeyenin
veya nam ve hesabına ödeme yapılanın hesaplarına intikal ettirilmesi veya karından ayrılmasıdır."
Bu açıklamalara göre, Şirketinizce Almanya'da istihdam edilen Türk uyruklu personele
Almanya'daki çalışmaları karşılığı Türkiye'den yapılan ücret ödenmelerinin Gelir Vergisi
Kanununun 61, 94, 103 ve 104 üncü maddeleri kapsamında vergiye tabi tutulması gerekmektedir.
Ayrıca, söz konusu personelin tam mükellefiyet esasına göre Türkiye içinde ve dışında elde ettiği
tüm kazanç ve iratları üzerinden gelir vergisine tabi tutulması gerekmekte olup, söz konusu ücret
ödemelerinin bulunulan ülke mevzuatına göre gelir vergisi veya benzeri bir vergiye tabi tutulması
halinde, Gelir Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin (2) numaralı bendinin parantez içi hükmü
uyarınca Türkiye'de ayrıca vergiye tabi tutulmayacağı tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.