Yurt Dışı Kredi Kuruluşları

Özelge: Yurtdışı kredi kuruluşları ile uluslararası kurumlardan sağlanan kredilerin temini, teminatı ve geri ödenmesine ilişkin olarak yapılan işlemlerle ilgili olarak düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası uygulanıp uygulanmayacağı hakkında…

Sayı: B.07.1.GİB.0.02.62/6226-68-333 Tarih:
21/07/2008

Sayı Konu

T.C.
MALİYE BAKANLIĞI Gelir İdaresi Başkanlığı

: B.07.1.GİB.0.02.62/6226-68-333 : Yurt Dışı Kredi Kuruluşları

........ VALİLİĞİNE
( ......... Gelir Müdürlüğü)

: .......... tarih ve ........ sayılı yazınız.

İlgi

İlgide kayıtlı yazınızın incelenmesinden, İsviçre'de mukim ............. tarafından .......Toprak Ürünleri İnşaat Makine Turizm Gıda Sanayi ve Ticaret A. Ş.'ne verilen kredinin teminatı amacıyla düzenlenen ticari işletme rehni sözleşmesine, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tablonun "IV.Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün (23) numaralı fıkra hükmü ile 492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesinin son fıkra hükmüne göre damga vergisi ve harç istisnası uygulanması gerektiğinin düşünüldüğü, ancak kredi veren kuruluş olan ............'nin yurt dışı kredi kuruluşu olup olmadığı hususunda tereddüte düşüldüğünden, konuya ilişkin Başkanlığımızdan görüş sorulduğu anlaşılmaktadır.

Bilindiği üzere, 488 sayılı Damga Vergisi Kanuna ekli damga vergisinden istisna edilen kağıtların yer aldığı (2) sayılı tablonun "IV.Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün (23) numaralı fıkrasında "Bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerin temini ve geri ödenmesi amacıyla düzenlenecek kâğıtlar" ın damga vergisinden istisna olacağı hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca, 492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesinin son fıkrasında yer alan hüküm

gereğince, bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerin temini ve bunların teminatları ile geri ödenmelerine ilişkin işlemlerin de harca tutulmaması gerekeceği tabiidir.

Bilindiği üzere, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Kararın 17/a
maddesinde, Türkiye'de yerleşik kişilerin yurt dışından temin ettikleri kredileri
bankalar veya özel finans kurumları aracılığıyla kullanmaları gerektiği
belirtilmektedir.

Bu çerçevede, yurt dışında yerleşik kredi kuruluşlarından bankalar veya özel finans kurumları aracılığıyla temin edilen kredi işlemleri nedeniyle düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası uygulanması mümkün bulunmaktadır. Dolayısıyla şirketlerin yurt dışında yerleşik kredi kuruluşlarından kullanacağı kredilerin bankalar veya özel finans kurumları aracılığıyla temin edilmesi gerekmektedir.

Ancak, öncelikle söz konusu istisna hükümlerinde bahsedilen "yurt dışı kredi kuruluşları ile uluslararası kurumlar" ifadelerinden, hangi kurum ve kuruluşların anlaşılması gerekeceği ile bunlara dair tespitin nasıl yapılacağı hususlarının belirlenmesi gerekmektedir.

Konu ile ilgili olarak Başkanlığımız ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası arasında yapılan yazışmalar neticesinde, anılan Banka tarafından ...... tarih ve ..... sayılı genelge yayımlanarak tüm bankalara ve özel finans kurumlarına gönderilmiştir. Söz konusu genelgede;

"...

Yurt dışı kredi kuruluşları ifadesinden; bu kuruluşların mukimi bulundukları ülkenin mevzuatına göre mali (finansal) kaynak sağlamaya yetkili olan ve esas faaliyet konularından birisi de kredi vermek olan kuruluşların; uluslararası kurumlar ifadesinden ise gelişmekte olan ülkelerin kalkınmalarının veya bir ülkenin yeniden yapılandırılmasının finansmanının temini amacıyla bu ülkelere kredi veren Dünya Bankası (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), Uluslararası Para Fonu, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ve benzeri kuruluşların anlaşılması gerekmektedir.

Bankalar ve özel finans kuruluşlarınca; kullanımına aracılık edilen kredilerin yurt dışı kredi kuruluşlarından sağlandığının belirtildiği durumlarda, kredi kuruluşunun yurt dışı kredi kuruluşu olup olmadığı konusunda karar verilememesi halinde, borç alan kuruluştan, kredi aldığı kuruluşun kendi ülke mevzuatına göre kredi vermeye yetkili kuruluş olduğunun, diğer bir ifadeyle, yurt dışı kredi kuruluşunun faaliyette bulunduğu ülke mevzuatına göre ödünç para verme işi ile uğraştığının, borç vermeye yetkili olduğunun tevsiki istenecektir. Söz konusu tevsik işlemi için kredi veren kuruluşun kendi ülke resmi makamlarından almış olduğu, kredi kullandırmaya yetkili olduğuna dair belgenin, bu ülkede bulunan ülkemizin büyükelçilikleri veya konsoloslukları ya da ekonomi müşavirleri tarafından onaylanmış örneğini işleme aracılık eden bankaya ibraz etmeleri gerekmektedir."

şeklinde açıklama yapılmıştır.

Ayrıca, yurtdışı kredi kuruluşları ile ilgili olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından Bakanlığımıza "Berne Union'a Üye ve Gözlemci Kuruluşların Listesi" gönderilmiş olup, yine bir örneği yazımız ekinde gönderilen söz konusu listenin de yurt dışı kredi kuruluşlarının tespitinde kullanılmasının uygun olacağı bildirilmiştir.

Bu çerçevede, yurtdışı kredi kuruluşları ile uluslararası kurumlardan sağlanan kredilerin temini, teminatı ve geri ödenmesine ilişkin olarak yapılan işlemlerle ilgili olarak düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası uygulanabilmesi için, Berne Union'a Üye ve Gözlemci Kuruluşların Listesi'nde yer almadığı tespit edilen kreditör kurum veya kuruluşun, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası genelgesinde belirtilen esaslar çerçevesinde, yurt dışı kredi kuruluşu olduğunun tevsiki koşulu aranacaktır.

Ayrıca, damga vergisi ve harç istisnası uygulanması için bir diğer koşul da, krediye ilişkin

düzenlenen kağıdın münhasıran verilen kredinin alınması, teminatı veya geri ödenmesi amacıyla

düzenlenmiş olması ve bu kağıtta kredi borcu dışındaki genel mahiyetteki borçlarla ilgili belirlemelere yer verilmemesidir.

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, Berne Union'a Üye ve Gözlemci Kuruluşların Listesi'nde yer almadığı anlaşılan ........'nin yurt dışı kredi kuruluşu olduğunun tevsik edilmesi halinde; münhasıran verilen kredinin teminatı amacıyla düzenlenmiş olması ve kredi borcu dışındaki genel mahiyetteki borçlara teminat teşkil edeceğine dair ibareleri içermemesi kaydıyla, söz konusu ticari işletme rehni sözleşmesine damga vergisi ve harç istisnası uygulanması mümkün bulunmaktadır.

Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.

Ek : Berne Union'a üye ve gözlemci kuruluşlar listesi