Yurt dışı şube kazancının kurumlar vergisinden istisna olup olmadığı ve zarar oluşması durumunda kurum kazancından indirim konusu yapılıp yapılmayacağ

Özelge: Yurt dışı şube kazancının kurumlar vergisinden
istisna olup olmadığı ve zarar oluşması durumunda kurum
kazancından indirim konusu yapılıp yapılmayacağı hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 5-594
Tarih: 
16/02/2012
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 5-594 16/02/2012
Konu : Yurt dışı şube kazancının kurumlar vergisinden  
istisna olup olmadığı ve zarar oluşması durumunda
kurum kazancından indirim konusu yapılıp
yapılmayacağı.
 
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, ... Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi kimlik
numaralı mükellefi olduğunuz, gözetme ve kontrol hizmetlerinin ifası, her nevi ticari muamelelerle
ilgili malların miktarı, evsafı ve yarı mamul maddelerin anlaşma şartlarına uygunluğu, bu madde ve
malların teknik, kimyevi ve fiziki muayeneleri ile bu muayeneler için gerekli laboratuarların
kurulması, her türlü makine ve sınai tesisin kontrolü, her türlü teknik fizibilite etüt projelerinin
tanzimi faaliyetinde bulunduğunuz ve 2010 yılında Irak ...'de şube açtığınız belirtilerek, yurt dışı
şubenize ait zararın kurum kazancınızdan indirim konusu yapıp yapılamayacağı ile söz konusu
zararın takip eden dönemlerde yurt dışı şubenizden kazanç elde etmeniz durumunda bu
kazancınızın kurumlar vergisinden istisna olup olmadığı hususunda Başkanlığımız görüşü talep
edilmektedir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "İstisnalar" başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (g)
bendiyle kurumların yurt dışında bulunan iş yerleri veya daimî temsilcileri aracılığıyla elde ettikleri
kurum kazançları;
- Bu kazançların, doğduğu ülke vergi kanunları uyarınca en az % 15 oranında gelir ve kurumlar
vergisi benzeri toplam vergi yükü taşıması,
-Kazançların elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi
gereken tarihe kadar Türkiye'ye transfer edilmiş olması
şartıyla kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
Bu maddenin üçüncü fıkrasında ise iştirak hisseleri alımıyla ilgili finansman giderleri hariç olmak
üzere, kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderlerinin veya
istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlarının, istisna dışı kurum kazancından
indirilmeyeceği hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun "Zarar mahsubu" başlıklı 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında,
"(1) Kurumlar vergisi matrahının tespitinde, kurumlar vergisi beyannamesinde her yıla ilişkin
tutarlar ayrı ayrı gösterilmek şartıyla aşağıda belirtilen zararlar indirim konusu yapılır:
...
b) Türkiye'de kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarla ilgili olanlar hariç olmaküzere, beş yıldan fazla nakledilmemek şartıyla yurt dışı faaliyetlerden doğan zararlar;
1) Faaliyette bulunulan ülkenin vergi kanunlarına göre beyan edilen vergi matrahlarının zarar dahil,
her yıl o ülke mevzuatına göre denetim yetkisi verilen kuruluşlarca rapora bağlanması,
2) Bu raporun aslı ile tercüme edilmiş bir örneğinin Türkiye'deki ilgili vergi dairesine ibrazı, halinde
indirim konusu yapılır.
Denetim kuruluşlarınca hazırlanacak raporun ekinde yer alan vergi beyanlarının, bilânço ve gelir
tablosunun, o ülkedeki yetkili malî makamlarca onaylanması zorunludur. Faaliyette bulunulan
ülkede denetim kuruluşu olmaması halinde, her yıla ait vergi beyannamesinin, o ülke yetkili
makamlarından alınan birer örneğinin mahallindeki Türk elçilik ve konsoloslukları, yoksa orada
Türk menfaatlerini koruyan ülkenin aynı mahiyetteki temsilcilerine onaylatılarak, aslının ve
tercüme edilmiş bir örneğinin ilgili vergi dairesine ibrazı yeterlidir.
Türkiye'de indirim konusu yapılan yurt dışı zararın, ilgili ülkede de mahsup edilmesi veya gider
yazılması halinde, Türkiye'deki beyannameye dahil edilecek yurt dışı kazanç, mahsup veya gider
yazılmadan önceki tutardır."
hükmü yer almaktadır.
1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin  "5.8. Yurt dışı şube kazançları" başlıklı bölümünde
ve "9.3. Yurt dışı zararların mahsubu" başlıklı bölümünde ise konu ile ilgili gerekli açıklamalara yer
verilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, Irak'ta bulunan şubenizden elde ettiğiniz kazancın, gelir ve
kurumlar vergisi benzeri toplam vergi yükü oranının en az % 15 olması ve elde edildiği hesap
dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye
transfer edilmiş olması şartıyla Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (g)
bendine  göre  kurumlar  vergisinden  istisna  edilmesi  mümkün  bulunmaktadır.  Şartların
sağlanamaması halinde ise bu istisnadan yararlanılamayacağından faaliyeti zararla sonuçlanan
şubenizin bu zararı kurum kazancından indirilebilecektir.
Ancak şartların taşınıp taşınmadığı tespit edilirken, zarar eden şubenizin kazancı bulunmadığı için
kazancın Türkiye'ye transfer edilmiş olması söz konusu olamayacağından sadece vergi yükü şartı
aranacak olup faaliyette bulunulan ülkedeki vergi kanunları uyarınca vergi yükünün % 15'ten düşük
olması halinde yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde Irak'taki şubenizin zararı
kurum kazancınızdan mahsup edilebilecektir.
Öte yandan,  Irak'taki şubenizin faaliyetlerinden doğan zararın istisna şartları taşınmadığı
gerekçesiyle kurum kazancından mahsubunu takip eden dönemlerde kazanç elde etmeniz halinde,
bu kazanç süresinde Türkiye'ye transfer edilmiş olsa dahi önceki dönemde sağlanamayan vergi
yükü  şartının,  Irak  vergi  mevzuatında  değişiklik  yapılmadan  takip  eden  dönemlerde
sağlanamayacağı tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
   
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.