Yurt dışındaki gerçek kişiye kalite kontrol hizmeti karşılığı ödenen komisyon bedelinin vergisel durumu

Özelge: Yurt dışındaki gerçek kişiye kalite kontrol hizmeti
karşılığı ödenen komisyon bedelinin vergisel durumu hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.06.-1439
Tarih:
24/04/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.06.-1439 24/04/2012
Konu : Yurt dışındaki gerçek kişiye kalite kontrol hizmeti
karşılığı ödenen komisyon bedelinin vergisel durumu
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; gemi inşa malzemeleri alım satımı işi ile iştigal eden
firmanızın İsviçre'den ithal ettiği gemi malzemelerinin kalite kontrolleri ve siparişe uygunluğunu
denetleyen ve bu ülkede ikamet eden ve herhangi bir mükellefiyeti bulunmayan gerçek kişilere,
almış olduğunuz bu hizmetlere karşılık yaptığınız ödemelerin gelir vergisi ve katma değer vergisi
(KDV) açısından durumu sorulmaktadır.
I. GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:
"193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun;
1 inci maddesinde, "... Gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve
iratların safi tutarıdır.",
3 üncü maddesinde, "Aşağıda yazılı gerçek kişiler Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri
kazanç ve iratların tamamı üzerinden vergilendirilirler:
1. Türkiye'de yerleşmiş olanlar;
2. Resmi daire ve müesseselere veya merkezi Türkiye'de bulunan teşekkül ve teşebbüslere
bağlı olup adı geçen daire, müessese, teşekkül ve teşebbüslerin işleri dolayısıyla yabancı
memleketlerde oturan Türk vatandaşları (Bu gibilerden, bulundukları memleketlerde elde ettikleri
kazanç ve iratları dolayısıyla Gelir Vergisi'ne veya benzeri bir vergiye tabi tutulmuş bulunanlar,
mezkûr kazanç ve iratları üzerinden ayrıca vergilendirilmezler.)",
4 üncü maddesinde, "Aşağıda yazılı kimseler Türkiye'de yerleşmiş sayılır:
1. İkametgâhı Türkiye'de bulunanlar (İkametgâh, Kanunu Medeninin 19'uncu ve müteakip
maddelerinde yazılı olan yerlerdir);
2. Bir takvim yılı içinde Türkiye'de devamlı olarak altı aydan fazla oturanlar (Geçici
ayrılmalar Türkiye'de oturma süresini kesmez.)",
7 nci maddesinde, "Dar mükellefiyete tabi kimseler bakımından kazanç ve iradın Türkiye'de
elde edildiği aşağıdaki şartlara göre tayin olunur:
4. Serbest meslek kazançlarında: Serbest meslek faaliyetlerinin Türkiye'de icra edilmesi
veya Türkiye'de değerlendirilmesi;
...
Bu maddenin 3'üncü, 4'üncü, 5'inci ve 7'inci bentlerinde sözü edilen değerlendirmeden
maksat, ödemenin Türkiye'de yapılması veya ödeme yabancı memlekette yapılmışsa, Türkiye'de
ödeyenin veya nam ve hesabına ödeme yapılanın hesaplarına intikal ettirilmesi veya kârından
ayrılmasıdır."
hükümlerine yer verilmiştir.
Öte yandan, aynı Kanunun 65 inci maddesinin birinci fıkrasında, serbest meslek
faaliyetlerinden doğan kazançların serbest meslek kazancı olduğu, ikinci fıkrasında, serbest meslek
faaliyetinin sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve
ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve
hesabına yapılması olduğu, 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının 2 nci bendinin (b) alt bendinde,
maddenin birinci fıkrasında sayılanların yaptıkları serbest meslek ödemelerinden %20 oranında
tevkifat yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Bu hükümlere göre, yurt dışında mukim gerçek kişi tarafından verilen kalite kontrol ve
denetim hizmetinin serbest meslek faaliyeti olarak değerlendirilmesi ve bu hizmetin karşılığı olarak
şirketinizden nakden veya hesaben yapılan ödemeler üzerinden Gelir Vergisi Kanunu'nun 94 üncü
maddesinin birinci fıkrasının 2 nci bendinin (b) alt bendi gereğince %20 oranında gelir vergisi
kesintisi yapılması gerekmektedir.
Ayrıca, Türkiye ile İsviçre arasında çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması bulunması
halinde, konunun bu anlaşma çerçevesinde değerlendirileceği tabidir."
II. KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:
KDV Kanununun; 1/2 nci maddesinde; her türlü mal ve hizmet ithalatının KDV ye tabi
olduğu,
4 üncü maddesinde, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemlerin
hizmet sayıldığı ve bu işlemlerin bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek,
onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi
yapmamayı taahhüt etmek gibi, şekillerde gerçekleşebileceği,
6 ncı maddesinde, işlemlerin Türkiye'de yapılmasının, malların teslim anında Türkiye'de
bulunmasını, hizmetin Türkiye'de yapılmasını veya hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını ifade
ettiği,
9/1 inci maddesinde, mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanuni merkezi ve
iş merkezinin bulunmaması hallerinde vergiye tabi işlemlere taraf olanların verginin ödenmesinden
sorumlu tutulacağı,
hükme bağlanmıştır.
Yurt dışından sağlanan hizmetlerin vergilendirilmesine ilişkin açıklamalara 15 Seri No.lu
KDV Genel Tebliğinin (C) bölümünde yer verilmiş olup, yurt dışındaki firmalara yaptırılan
hizmetlerden Türkiye'de yararlanılması durumunda işleme ait KDV nin hizmetten faydalanan yurt
içindeki muhatap tarafından bağlı bulunulan vergi dairesine sorumlu sıfatıyla beyan edilmesi
gerekmektedir.
Diğer taraftan, 60 No.lu KDV Sirkülerinin (1.1.) numaralı bölümünde, işlemlerin Türkiye'de
yapılması ve vergilendirilmesine yönelik açıklamalar yer almaktadır.
Buna göre, yurt dışında mukim gerçek kişiler tarafından Şirketinizce Türkiye'ye ithal
edilecek eşyalar için verilen kalite kontrol ve denetim hizmetinden Türkiye'de faydalanılması
nedeniyle, söz konusu ödemelerinize ait KDV nin firmanız tarafından sorumlu sıfatıyla beyan
edilerek ödenmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.