Yurt dışından kiralanarak Türk Uluslararası Gemi Siciline kaydettirilen duba için ödenecek bedellerden vergi kesintisi yapılıp yapılmayacağı

Özelge: Yurt dışından kiralanarak Türk Uluslararası Gemi
Siciline kaydettirilen duba için ödenecek bedellerden vergi
kesintisi yapılıp yapılmayacağı hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.9-478
Tarih:
08/02/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.9-478 08/02/2012
Konu : Yurt dışından kiralanarak Türk Uluslararası Gemi Siciline
kaydettirilen duba için ödenecek bedellerden vergi
kesintisi yapılıp yapılmayacağı
İlgide kayıtlı özelge talep formu ile ek açıklamaları içeren dilekçelerinizin incelenmesinden;
Liman inşaatlarında kullanmak üzere Cebelitarık'ta faaliyet gösteren firmadan Sierra Leone
bandıralı bir adet duba kiralanarak Türk Uluslararası Gemi Siciline kaydettirildiği,
Kaydı yapılan duba için ödenecek kira bedeli üzerinden kurumlar vergisi ve katma değer
vergisi (KDV) tevkifatı yapılıp yapılmayacağı,
Tevkifat yapılması durumunda uluslararası anlaşma hükümlerinin dikkate alınıp
alınmayacağı,
Söz konusu dubanın işletilmesinden elde edilecek kazancın kurumlar vergisinden istisna
olup olmayacağı,
hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmıştır.
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde, kurumlar vergisinin,
mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safî kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve
safî kurum kazancının tespitinde de, Gelir Vergisi Kanununun ticarî kazanç hakkındaki
hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanunun 30 uncu maddesinde ise, dar mükellefiyete tâbi kurumların maddede
bentler halinde sayılan kazanç ve iratları üzerinden, bu kazanç ve iratları avanslar da dahil olmak
üzere nakden veya hesaben ödeyen veya tahakkuk ettirenler tarafından kurumlar vergisi kesintisi
yapılacağı belirtilmiş olup maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde gayrimenkul sermaye
iratlarından kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı hükme bağlanmıştır. Vergi kesintisi oranları,
2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu
kapsamındaki faaliyetlerden sağlanacak gayrimenkul sermaye iratlarında %1, diğer gayrimenkul
sermaye iratlarında ise %20 olarak belirlenmiştir.
Bununla beraber, 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanununun 2 nci maddesinde, bu
Kanunda geçen gemi kavramının ticari amaçla kullanılan her türlü yük, yolcu ve açık deniz balıkçı
gemilerini ifade ettiği, aynı Kanunun 12 nci maddesinde ise bu Kanun uyarınca oluşturulan Türk
Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı gemilerin ve yatların işletilmesinden ve devrinden elde edilen
kazançların, gelir ve kurumlar vergileriyle fonlardan istisna olduğu hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanunun "Mali Hükümler" başlıklı 12 nci maddesinin birinci fıkrasında, "Bu Kanun
uyarınca oluşturulan Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı gemilerin ve yatların işletilmesinden ve
devrinden elde edilen kazançlar, gelir ve kurumlar vergileriyle fonlardan istisnadır." hükmü yer
almıştır.
1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "5.12.1. Türk Uluslararası Gemi Siciline
Kayıtlı Gemilerin İşletilmesinden ve Devrinden Elde Edilecek Kazançlara İlişkin İstisna" başlıklı
bölümünde de konu ile ilgili olarak ayrıntılı açıklamalara yer verilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; şirketinizin yurtdışında faaliyet gösteren firmadan
kiraladığı duba için yaptığı ödemelerin gayrisafi tutarı üzerinden Kurumlar Vergisi Kanununun 30
uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca %20 oranında tevkifat yapılması
gerekmektedir.
Diğer taraftan, şirketiniz tarafından yurtdışında faaliyet gösteren bir firmadan kiralanarak
Türk Uluslararası Gemi Siciline kaydettirilen duba, 4490 sayılı Kanunda tanımı yapılan gemi
kapsamına girmediğinden, söz konusu dubanın işletilmesinden elde edilecek kazançların da
kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
KDV Kanununun;
1/1 inci maddesinde; ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde
Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin,
1/2 nci maddesinde; her türlü mal ve hizmet ithalatının,
1/3/f maddesinde; Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların
kiralanması işlemlerinin KDV ye tabi olduğu,
6/b maddesinde, işlemlerin Türkiye'de yapılmasının hizmetin Türkiye'de yapılmasını veya
hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını ifade ettiği,
9/1 inci maddesinde, gerekli görülen hallerde vergi alacağının emniyet altına alınması
amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutma konusunda
Bakanlığımıza yetki verildiği,
10/c maddesinde, kısım kısım hizmet yapılması mutad olan veya bu hususlarda mutabık
kalınan hallerde bir kısım hizmetin yapılması ile vergiyi doğuran olayın meydana geleceği,
13/a maddesinde; faaliyetleri kısmen veya tamamen deniz, hava ve demiryolu taşıma
araçlarının, yüzer tesis ve araçların kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan mükelleflere
bu amaçla yapılan deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının yüzer tesis ve araçlarının
teslimlerinin, bu araçların imal ve inşası ile ilgili olarak yapılan teslim ve hizmetler ile bunların
tadili, onarım ve bakımı şeklinde ortaya çıkan hizmetler ve faaliyetleri deniz taşıma araçları ile
yüzer tesis ve araçların imal ve inşası olanlara bu araçların imal ve inşası ile ilgili olarak
yapacakları teslim ve hizmetlerin vergiden istisna olduğu
hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 28 inci maddesinin Bakanlar Kuruluna verdiği yetkiye istinaden yayımlanan
2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 1 inci maddesinde; mal teslimleri ile hizmet ifalarına
uygulanacak KDV oranları; ( I ) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 1, (II) sayılı listede
yer alan teslim ve hizmetler için % 8, bu listelerde yer almayan teslim ve hizmetler için % 18 olarak
tespit edilmiştir.
Diğer taraftan, 19.07.2008 tarih, 26941 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 20/7/2008
tarihinden itibaren yürürlüğe giren 2008/13902 sayılı Kararname eki Kararın (I) maddesi ile de,
yukarıda belirtilen söz konusu Karar eki (I) sayılı listeye;
"15-3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 13. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
uyarınca teslimleri katma değer vergisinden istisna olan araçların faaliyetleri kısmen veya tamamen
bu araçların kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan mükelleflere kiralanması hizmeti"
eklenmiştir.
Buna göre, yurt dışındaki firmadan duba kiralama hizmeti Kanunun 1/2 maddesi uyarınca
KDV ye tabi bulunmakta olup, kira bedeli üzerinden %1 oranında KDV hesaplanarak sorumlu
sıfatıyla tarafınızdan 2 no.lu KDV beyannamesi ile hizmetin ifa edildiği vergilendirme dönemleri
itibariyle beyan edilerek ödenmesi gerekmektedir. Bu şekilde ödenen KDV tutarlarının aynı döneme
ait 1 no.lu KDV beyannamesinde indirim konusu yapılabileceği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.