Yurt dışından satın alınan hizmetin vergi kanunları açısından değerlendirilmesi hk.

Özelge: Yurt dışından satın alınan hizmetin kurumlar
vergisi, kdv ve belge düzeni açısından değerlendirilmesi hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.06.18.02-32215/8046-318
Tarih:
01/03/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.18.02-32215/8046-318 01/03/2012
Konu : Yurt dışından satın alınan hizmetin vergi kanunları
açısından değerlendirilmesi hk.
İlgide kayıtlı dilekçenizde, ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi numaralı mükellefi olduğunuz,
hizmet satın aldığınız yabancı bir firmanın .../2010 tarihinde tarafınıza düzenlemiş olduğu faturanın
uluslararası sözleşmeler kapsamında vergi kanunları yönünden değerlendirilmesi hususunda
Başkanlığımızdan görüş talep edilmiştir.
A-KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN YAPILAN DEĞERLENDİRME:
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında; Kanunun 1 inci
maddesinde sayılı kurumlardan kanuni ve iş merkezlerinin her ikisi de Türkiye'de bulunmayanların
sadece Türkiye'de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirileceği hükme bağlanmış, üçüncü
fıkrasında ise dar mükellefiyet mevzuuna giren kurum kazancının hangi kazanç ve iratlardan
oluştuğu belirtilmiştir.
Aynı Kanunun 30 uncu maddesinde; dar mükellefiyete tabi kurumların maddede sayılan kazanç ve
iratları üzerinden, bu kazanç ve iratları avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben ödeyen
veya tahakkuk ettirenler tarafından kurumlar vergisikesintisi yapılacağı hükme bağlanmış olup,
ticari veya zirai kazanca dahil olup olmadığına bakılmaksızın telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret
unvanı, marka ve benzeri gayrimaddi hakların satışı, devir ve temliki karşılığında nakden veya
hesaben ödenen veya tahakkuk ettirilen bedeller üzerinden yapılacak tevkifat oranı 2009/14593
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca 03/02/2009 tarihinden itibaren %20 olarak belirlenmiştir.
Hükümleri 01.01.1990 - 31.12.2010 tarihleri arasında uygulanan "Türkiye Cumhuriyeti ile
Federal Almanya Cumhuriyeti Arasında Gelir ve Servet Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte
Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması"nın "Gayri Maddi Hak Bedelleri" başlıklı 12 nci maddesinde;
"1.Bir akit Devlette doğan ve diğer akit Devletin bir mukimine ödenen gayri maddi hak
bedelleri, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
2.Bununla beraber, söz konusu gayri maddi hak bedelleri, elde edildikleri akit Devlette ve O
Devletin mevzuatına göre de vergilendirilebilir; ancak bu şekilde alınacak vergi gayri maddi hak
bedelinin gayri safi tutarının %10'unu aşmayacaktır.
3.Bu maddede kullanılan "gayrimaddi hak bedelleri" terimi, sinema filmleri, radyo-televizyon
yayınlarında kullanılan filmler ve bantlar dahil olmak üzere, edebi, artistik, bilimsel her nevi telif
hakkının veya her nevi patentin, alameti farikanın, desen veya modelin, planın, gizli formül veya
üretim yönteminin veya sınai, ticari, bilimsel tecrübeye dayalı bilgi birikiminin kullanma imtiyazı,
kullanma hakkı veya satışı ile sınai, ticari, bilimsel teçhizatın kullanma imtiyazı veya kullanma hakkı
karşılığında ödenen her türlü bedelleri kapsar." hükmüne yer verilmiştir.
Söz konusu dilekçeniz ve eklerinin tetkikinden; Alman firması olan ... 'nin iş makineleri
çalışma bedeli adı altında şirketinize ... € tutarında fatura düzenlediği anlaşılmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde; şirketinizin dar mükellef kurum ... 'den satın
aldığı hizmet karşılığında iş makinesi çalışma bedeli adı altında yapacağı ödemelerin tamamı,
Türkiye Cumhuriyeti ile Federal Almanya Cumhuriyeti Arasında Gelir ve Servet Üzerinden Alınan
Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması kapsamında "gayri maddi hak bedeli" olarak
değerlendirilecektir.
Buna göre; şirketiniz tarafından Almanya mukimi ...........'ye ödenecek tutarlar üzerinden %
10 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılması gerekmektedir.
Anlaşma hükümlerinin iç mevzuata göre değişiklik getirdiği durumlarda, Anlaşma
hükümlerinden yararlanabilmek için söz konusu Almanya şirketinin Almanya'da tam mükellef
olduğunun ve tüm dünya kazançları üzerinden bu ülkede vergilendirildiğinin Almanya yetkili
makamlarından alınacak bir belge ile kanıtlanması ve bu belgenin aslı ile noterce veya
Almanya'daki Türk Konsolosluklarınca tasdik edilen Türkçe tercümesinin bir örneğinin vergi
sorumlularına veya ilgili vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir. Mukimlik belgesinin ibraz
edilememesi halinde ise ilgili Anlaşma hükümleri yerine iç mevzuat hükümlerimizin uygulanacağı
tabiidir.
B-KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN YAPILAN DEĞERLENDİRME:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 inci maddesinde Türkiye'de ticari, sınai,
zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer
vergisine tabi olacağı hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 6/b maddesine göre hizmet ifalarında işlemin (hizmetin) Türkiye'de yapılmış
sayılması için, hizmetin Türkiye'de yapılması veya hizmetten Türkiye'de faydalanılması
gerekmektedir.
Yine aynı Kanunun 8 inci maddesinde, mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde bu işi yapanların
verginin mükellefi olduğu belirtildikten sonra 9/1 inci maddesinde, mükellefin Türkiye içinde
ikametgahının, işyerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli
görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığı'nın vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla
vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabileceği hüküm altına
alınmıştır.
15 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği'nin (c) bölümünde ise;
"Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 1'inci maddesine göre işlemler Türkiye'de yapıldıkları takdirde
vergiye tabi tutulabilecektir. Aynı Kanunun 6/b maddesine göre, Türkiye'de yapılan veya
faydalanılan hizmetler Türkiye'de ifa edilmiş sayılacaktır. Yurt dışındaki firmalara yaptırılan
hizmetlerden bu kapsama girenlerin vergiye tabi olacağı açıktır. Bu gibi hizmet ifalarında mükellef
esas olarak yurt dışındaki firma olmakla birlikte, firmanın Türkiye'de ikametgahı, işyeri, kanuni
merkezi ve iş merkezi bulunmaması halinde vergi, sözü edilen Kanunun 9'uncu maddesi gereğince
hizmetten faydalanan yurt içindeki muhatap tarafından bağlı bulunulan vergi dairesine sorumlu
sıfatıyla beyan edilip ödenecektir."denilmiştir.
Yine 49 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin; "B-Sorumlu Sıfatıyla Ödenen Katma
Değer Vergisinin İndirimi" başlıklı bölümünde;
"Katma Değer Vergisi Kanununun 29 ve 34'üncü maddeleri gereğince, mükellefler yaptıkları
vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, faaliyetlerine ilişkin olarak
yüklendikleri katma değer vergisini indirebilmektedirler.
Buna göre, aynı Kanunun 9'uncu maddesi gereğince sorumlu sıfatıyla ödenen katma değer
vergisinin, 2 No.lu katma değer vergisi beyannamelerine dayanılarak indirim konusu yapılması
mümkün bulunmaktadır."denilmektedir.
Buna göre, şirketiniz tarafından yurt dışında yerleşik ... ye iş makineleri çalışma bedeli adı altında
yapılacak ödemeler katma değer vergisine tabi olup, bu tutar üzerinden hesaplanan katma değer
vergisinin sorumlu sıfatıyla şirketiniz tarafından 2 No.lu KDV beyannamesi ile beyan edilip
ödenmesi gerekmektedir. Bu şekilde beyan edilen verginin aynı dönem 1 No.lu KDV Beyannamesi
ile indirim konusu yapılması da mümkündür.
C-VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN YAPILAN DEĞERLENDİRME:
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229 uncu maddesinde; fatura, satılan emtia veya yapılan iş
karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar
tarafından müşteriye verilen ticarî vesika olarak tanımlanmış olup, "Faturanın şekli" başlıklı
230'uncu maddesinde de faturada bulunması gereken bilgilere yer verilmiştir.
Yurt dışındaki kişi veya firmalardan alınan belgelerle ilgili olarak yayımlanan 253 Sıra No.lu Vergi
Usul Kanunu Genel Tebliğinde yurt dışındaki kişi ve firmalardan belge alan mükelleflerin, bu
belgeleri defter kayıtlarında gider olarak göstermeleri sırasında belgelerde yazılı bedelleri,
belgenin düzenlendiği günde Merkez Bankasınca belirlenen döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına
çevirerek kayıtlarında gösterecekleri, ancak inceleme sırasında inceleme elemanınca lüzum
görülmesi halinde, mükelleflerin bu belgeleri tercüme ettirmek zorunda oldukları açıklanmıştır.
Bu itibarla göre; yurt dışında yerleşik ... firması tarafından yabancı para birimi ile düzenlenen
faturaların defter kayıtlarınızda gider olarak göstermeleri sırasında bu belgelerde yazılı bedellerin,
belgenin düzenlendiği günde Merkez Bankasınca belirlenen döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına
çevirerek kayıtlara alınması gerekmektedir. Ayrıca inceleme sırasında inceleme elemanınca lüzum
görülmesi halinde, bu belgeleri tercüme ettirmek zorunda olacağınız tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.