Yurtdışında mukim firmaya yurt dışında verilen elektrik tesisatı hizmetinin vergilendirilmesi ve belge düzeni.

Özelge: Yurtdışında mukim firmaya yurt dışında verilen
elektrik tesisatı hizmetinin vergilendirilmesi ve belge
düzeni hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-2433
Tarih:
03/08/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-2433 03/08/2012
Konu : Yurtdışında mukim firmaya yurt dışında verilen elektrik
tesisatı hizmetinin vergilendirilmesi ve belge düzeni.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden, ...'da inşaat işi yapan ... firmasının
elektrik tesisatını yapacağınızı, elektrik malzemelerini ...'dan tedarik edip yine ...'daki firmaya satış
yapacağınızı belirterek, bu hizmete istinaden Türkiye'den fatura düzenlemenizin gerekli olup
olmadığı, ...'da aldığınız malları Türkiye'de indirim konusu yapıp yapamayacağınız ve satışlarınızın
da gelir olarak kaydedilip kaydedilemeyeceği hususunda görüş talep ettiğiniz anlaşılmaktadır.
I-KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında; Kanunun 1
nci maddesinde sayılı kurumlardan kanunî veya iş merkezi Türkiye'de bulunanların, gerek Türkiye
içinde gerekse Türkiye dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirileceği
hükmüne yer verilmiştir. Aynı Kanunun 6 ncı maddesinde de; kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir
hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum
kazancının tespitinde 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin
uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin (h) bendinde; yurt dışında
yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye'de genel sonuç
hesaplarına intikal ettirilen kazançlar, kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Aynı maddenin
üçüncü fıkrasına göre de, iştirak hisseleri alımıyla ilgili finansman giderleri hariç olmak üzere,
kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderlerinin veya istisna
kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlarının, istisna dışı kurum kazancından indirilmesi kabul
edilmemiştir.
1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin;
"(5.9.) Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan
kazançlarda istisna" başlıklı bölümünde;
"Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ile yurt dışında
yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye'de genel sonuç
hesaplarına aktarılan kazançlar, herhangi bir koşula bağlanmaksızın kurumlar vergisinden istisna
edilmiştir.
...
Benzer şekilde, anılan fıkranın (h) bendi ile de yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi
temsilcileri aracılığıyla yapılan ve yurt dışında vergilendirilen inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik
hizmetlerden sağlanan kazançların (vergi yükü oranına bakılmaksızın), ayrıca yurt içinde de
vergilendirilmesinin önüne geçilmesi amacıyla bu kazançlar kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
...
Bu istisnanın uygulanması açısından, yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile
teknik hizmetlerden sağlanan kazançların Türkiye'ye getirilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. Söz
konusu kazançların Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesi istisnadan yararlanılması
için yeterlidir.
Öte yandan, yurt dışındaki şubelerden elde edilen kazançların genel sonuç hesaplarına
intikal ettirilmesinde, faaliyette bulunulan yabancı ülkenin mevzuatına göre hesap döneminin
kapandığı tarih itibarıyla ilgili ülke mevzuatına göre tespit edilen faaliyet sonucu, Türkiye'de de
aynı tarih itibarıyla genel sonuç hesaplarına kaydedilecektir. Bu hususun Türkiye'de genel sonuç
hesaplarına intikal ettirilmesinde, kazancın kambiyo mevzuatına göre fiilen Türkiye'ye
getirilmesinin herhangi bir etkisi olmayacaktır. Faaliyette bulunulan yabancı ülkede kazanca
tasarruf edilebilmesi yeterlidir.
Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazanç, hesaplara intikal ettirilmesi
gereken tarihte T.C. Merkez Bankasının o gün için tespit ve ilan ettiği döviz alış kurlarıyla
değerlendirilecektir. T.C. Merkez Bankasınca tespit ve ilan olunmayan yabancı paralarda ise Maliye
Bakanlığının Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tespit ve ilan ettiği kurlar dikkate alınacaktır.
Yurt dışı faaliyet sonucunda elde edilen kazançlar elde edildiği dönem itibarıyla, Türkiye'de
ilgili olduğu geçici vergi matrahının tespitinde de dikkate alınacaktır.
..."
"5.9.2 Yurt dışında yapılan inşaat işleri nedeniyle, merkez ve şube arasındaki cari hesapların
değerlemesi" başlıklı bölümünde de;
"Yurt dışında yapılan inşaat işleri ile ilgili olarak Türkiye'deki merkez ile yurt dışındaki işyeri
arasında ortaya çıkan ilişkilerde yurt dışındaki işyerine Türkiye'den fatura kesilmek suretiyle
yapılan ve o işyerinde maliyet veya gider olarak kabul edilen mal ve hizmet hareketleri ile yurt
dışındaki işyeri ile Türkiye'deki merkez arasındaki para hareketlerinin ayrı ayrı hesaplarda
izlenmesi ve değerlemenin buna göre yapılması gerekmektedir.
Yurt dışındaki işyerine merkez tarafından fatura düzenlenmek suretiyle ihraç olunan emtia
ile yurt dışına yönelik olarak fatura düzenlenmek suretiyle yapılan hizmetlerden doğan dövize bağlı
alacak ve borçların aynen mal veya hizmet ihracından doğan alacak ve borçlarda olduğu gibi
değerlemeye tabi tutulacağı ve değerleme farklarının vergi matrahının tespitinde dikkate alınacağı
tabiidir.
Türkiye'de bulunan merkez ile yurt dışındaki işyeri arasında gerçekleşen diğer para
hareketlerinden doğan alacak ve borçların ise gerçek bir alacak ve borç niteliği taşımadığı açıktır.
Bu nedenle, söz konusu para hareketlerine dayalı cari hesap bakiyelerinin değerlemesine gerek
bulunmamaktadır.
..."
açıklamaları yer almaktadır.
Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 4 üncü maddesinde, "Bina, karayolu,
demiryolu, otoyol, havalimanı, rıhtım, liman, tersane, köprü, tünel, metro, viyadük, spor tesisi, alt
yapı, boru iletim hattı, haberleşme ve enerji nakil hattı, baraj, enerji santrali, rafineri tesisi, sulama
tesisi, toprak ıslahı, taşkın koruma ve dekapaj gibi her türlü inşaat işleri ve bu işlerle ilgili tesisat,
imalat, ihzarat, nakliye, tamamlama, büyük onarım, restorasyon, çevre düzenlemesi, sondaj, yıkma,
güçlendirme ve montaj işleri ile benzeri yapım işleri "Yapım" olarak tanımlanmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, söz konusu elektrik tesisatı işinin yurt dışında
bulunan işyeri veya daimi temsilciniz aracılığıyla yürütülmesi halinde, faaliyette bulunulan yabancı
ülkenin mevzuatına göre hesap döneminin kapandığı tarih itibarıyla ilgili ülke mevzuatına göre
tespit edilen ve Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançlar kurumlar vergisinden
istisna edilecektir. Bu durumda, yurt dışından temin edilen malzeme ve hizmet bedellerine ilişkin
belgelerin yurt dışında bulunan işyeri veya daimi temsilciniz adına düzenlenmesi ve istisnaya konu
yurt dışı kazancın tespitinde gider veya maliyet olarak dikkate alınması gerekmektedir.
II-KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 inci maddesinde, Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet
ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi
olacağı; 6 ncı maddesinde de, işlemlerin Türkiye'de yapılmasının, malların teslim anında Türkiye'de
bulunmasını, hizmetin Türkiye'de yapılmasını veya hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını ifade
ettiği hüküm altına alınmıştır.
Buna göre, şirketinizin ...'da temin edeceği malzeme ile yurt dışında verdiği elektrik tesisatı
hizmeti Türkiye'de gerçekleşmeyen teslim ve hizmet olduğundan katma değer vergisinin konusuna
girmemektedir.
Öte yandan Katma Değer Vergisi Kanunun 30/a maddesinde ise vergiye tabi olmayan veya
vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında
gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içerisinde yer alan katma değer vergisinin indirim
konusu yapılamayacağı hükme bağlanmıştır.
Bu hükümler uyarınca, şirketiniz tarafından ...'dan temin edilecek malzeme ile yurt dışında
verilen elektrik tesisatı hizmetine ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin KDV Kanununun 30/a
maddesi gereğince indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.
III-VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
Vergi Usul Kanununun 156 ncı maddesinde, "Ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyette iş yeri;
mağaza, yazıhane, idarehane, muayenehane, imalathane şube, depo, otel, kahvehane, eğlence ve
spor yerleri, tarla, bağ, bahçe, çiftlik, hayvancılık tesisleri, dalyan ve voli mahalleri, madenler, taş
ocakları, inşaat şantiyeleri, vapur büfeleri gibi ticari, sınai, zirai veya mesleki bir faaliyetin icrasına
tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan yerdir." hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanunun 227 nci maddesinde, bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan
münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsikinin mecburi olduğu hükmü yer almakta olup,
229 uncu maddesinde ise fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı
meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari
vesika olarak tanımlanmıştır.
Buna göre, şirketinizin ...'da bir işyerinin mevcut olması halinde, yapılacak olan taahhüt
işine ilişkin olarak düzenlenecek faturaların bu işyeri aracılığıyla düzenlenmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.