Yurtdışındaki firmanın verdiği aracılık hizmetleri karşılığı kendisine yapılan ödemelerde vergilendirme
Yurtdışındaki firmanın verdiği aracılık hizmetleri karşılığı
kendisine yapılan ödemelerde vergilendirme
Sayı:
B.07.1.GİB.4.06.16.01-125[30-13/10]-1037
Tarih:
18/09/2013
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : 38418978-125[30-13/10]-1037 18/09/2013
Konu : Yurtdışındaki firmanın verdiği
aracılık hizmetleri karşılığı
kendisine yapılan ödemelerde
vergilendirme
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, turizm sektöründe faaliyet gösteren bir firma
olduğunuz, şirketinizin Gürcistan’a turizm amaçlı olarak konaklama hizmeti de dahil olmak üzere
turist gönderdiği ve bu ülkedeki bir firmadan turizm ve acentelik hizmeti aldığı, şirketinizin bu
firmaya söz konusu hizmeti dolayısıyla yaptığı ödemeler karşılığında hizmet ithalatı faturası aldığı
belirtilerek, şirketiniz tarafından anılan firmaya yapılan söz konusu ödemeler dolayısıyla kurumlar
vergisi ve katma değer vergisi (KDV) stopajı uygulanıp uygulanmayacağı konusunda Başkanlığımız
görüşü talep edilmiştir.
KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında; birinci
maddede yazılı kurumlardan kanuni ve iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye içinde
bulunmayanların, yalnız Türkiye'de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirileceği hükme
bağlanmış, üçüncü fıkrasında ise dar mükellefiyet mevzuuna giren kurum kazancının hangi kazanç
ve iratlardan oluştuğu belirtilmiştir. Anılan maddenin üçüncü fıkrasının (a) bendinde, Türkiye’de
işyeri olan veya daimi temsilci bulunduran yabancı kurumlar tarafından bu yerlerde ve bu
temsilciler vasıtasıyla yapılan işlerden elde edilen ticari kazançların, (c) bendinde de, Türkiye'de
elde edilen serbest meslek kazançlarının dar mükellefiyet konusuna giren kurum kazancı olarak
vergilendirileceği hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde serbest meslek
kazançlarından, kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı hükme bağlanmış olup, vergi kesintisi oranı,
2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca 03.02.2009 tarihinden itibaren, petrol arama
faaliyetleri dolayısıyla sağlanacak kazançlardan % 5, diğer serbest meslek kazançlarında % 20
olarak belirlenmiştir. Yıllara sari inşaat işleri dışındaki ticari kazançlardan ise kurumlar vergisi
kesintisi yapılacağına ilişkin bir hükme yer verilmemiştir.
Buna göre, tur programı kapsamında şirketinizin Gürcistan’a göndereceği turistler
dolayısıyla yurt dışındaki firma tarafından şirketinize verilen turizm ve acente hizmetleri (transfer,
konaklama, geziler yemek, müze ve ören yerlerinin gezilmesi vb. hizmetleri) ticari faaliyet
kapsamında bulunduğundan, bu hizmetler karşılığında yurt dışındaki firmaya yapacağınız
ödemeler üzerinden kurumlar vergisi kesintisi yapılmayacaktır.
Ancak, söz konusu firmanın faaliyetlerinin yurt dışında pazar araştırması yapılması ve
pazarlama ve yönetim hizmetleri gibi hizmetler dolayısıyla turizm ve acente hizmetine ilişkinaracılık hizmetinin dışına taşması durumunda, verilen hizmetin Gelir Vergisi Kanunun 65 inci
maddesi çerçevesinde serbest meslek kazancı niteliğinde değerlendirilmesi ve bu hizmet
karşılığında ilgili firmaya ödenen aracılık bedelleri üzerinden Kurumlar Vergisi Kanununun 30 uncu
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca %20 oranında tevkifat yapılması gerekeceği ise
tabiidir.
Öte yandan, şirketinize turizm ve acente hizmeti veren firmaların mukim oldukları ülke ile
çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmasının olması durumunda öncelikle bu anlaşma hükümlerinin
dikkate alınacağı tabiidir.
KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN
KDV Kanununun;
1/1 inci maddesinde, Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti
çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV ye tabi olduğu,
1/2 inci maddesinde, her türlü mal ve hizmet ithalatının KDV ye tabi olduğu, 4/1 inci
maddesinde, hizmetin, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler olduğu,
bu işlemlerin; bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek,
muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi,
şekillerde gerçekleşebileceği,
6/b maddesinde, işlemlerin Türkiye’de yapılmasının, hizmetin Türkiye’de yapılması veya
hizmetten Türkiye’de faydalanılmasını ifade ettiği,
30/a maddesinde, vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların
teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri
içinde yer alan KDV’nin, mükelleflerin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan KDV den
indirilemeyeceği
hüküm altına alınmıştır.
Öte yandan, 40 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (A) bölümünde, Türkiye'de yerleşik seyahat
acentalarınca organize edilerek yurt dışına düzenlenen turlara katılanlara, yurt dışında verilen
yeme-içme, konaklama, ulaştırma, rehberlik, gezi, sağlık v.b. hizmetler yurt dışında verildiğinden ve
yolcular bu hizmetlerden yurt dışında yararlandığından, bu hizmetlerin Türkiye'de ayrıca KDV ye
tabi tutulmayacağı, ancak; tur organizasyonuna katılanlara yurt içinde verilen hizmetlerin KDV ye
tabi olacağı, bu nedenle tur faaliyetiyle ilgili olarak yurt dışından satın alınan hizmet bedellerinin
Vergi Usul Kanunu çerçevesinde belgelenmesi koşuluyla bu hizmetlere ait masraf ve belgelerde
gösterilen tutarlara KDV uygulanmayacağı ifade edilmiştir.
Buna göre; Gürcistan’da mukim firma tarafından Türkiye’ye gönderilecek turistlere
Türkiye’de vereceğiniz turizm ve acente hizmetleri genel esaslara göre KDV ye tabi tutulacaktır.
Firmanızın Gürcistan’a turizm amaçlı olarak konaklama hizmeti dahil olmak üzere
gönderdiği turistlere Gürcistan’daki firma tarafından verilen turizm ve acente hizmetlerinden
yurtdışında yararlanıldığından, bu hizmetler için KDV hesaplanmayacaktır.
Öte yandan, Almanya’dan aldığınız yabancı turistlerin Türkiye’ye uğramaksızın Gürcistan’a
götürülmesi ve Gürcistan’daki hizmetlerin orada mukim firma tarafından verilmesi şeklinde
gerçekleştirilen aracılık hizmeti, Türkiye’de ifa edilmediğinden ve bu hizmetten Türkiye’de
faydalanılmadığından, söz konusu hizmet KDV nin konusuna girmemektedir.
Dolayısıyla, Türkiye'de yapılmayan işlemin bedeli üzerinden KDV hesaplanması veya böyle
bir işlemin Kanundaki herhangi bir istisna hükmü ile ilişkilendirilmesi söz konusu değildir.
Ayrıca, yurtdışında gerçekleşen söz konusu hizmetler dolayısıyla yüklenilen KDV’lerin,Kanunun 30/a maddesi kapsamında indirim konusu yapılması da mümkün bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.