Azerbaycan'da yapılmakta olan yapım işi karşılığında yapılan hak ediş ödemeleri üzerinden kesinti yapılması halinde kesilen vergilerin Türkiye'de hesa

Özelge: Azerbaycan'da yapılmakta olan yapım işi
karşılığında yapılan hak ediş ödemeleri üzerinden kesinti
yapılması halinde kesilen vergilerin Türkiye'de hesaplanan
vergiden mahsup edilip edilemeyeceği hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.06.16.01-2011-KVK-5-8-769
Tarih:
23/07/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.16.01-2011-KVK-5-8-769 23/07/2012
Konu : Azerbaycan'da yapılmakta olan yapım işi karşılığında
yapılan hak ediş ödemeleri üzerinden kesinti
yapılması halinde kesilen vergilerin Türkiye'de
hesaplanan vergiden mahsup edilip edilemeyeceği
İlgide kayıtlı özelge talep formu ile şirketinizin Azerbaycan mukimi ... şirketi ile yapmış
olduğu sözleşme çerçevesinde Azerbaycan ...'de yapılmakta olan ... binasının "... İmalat ve Montaj
İşleri" yapım işini alt yüklenici olarak taahhüt ettiği belirtilerek, söz konusu montaj gelirleri
üzerinden Azerbaycan Devletinin herhangi bir vergileme hakkının bulunup bulunmadığı, bu iş
karşılığında yapılan hak ediş ödemelerinden kesinti yapılması halinde kesilen vergilerin Türkiye'de
hesaplanan vergiden mahsup edilip edilemeyeceği hususlarında Başkanlığımızdan bilgi
istenilmektedir.
KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN:
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3'üncü maddesinde; "Kanunun 1'inci maddesinde
sayılı kurumlardan kanuni veya iş merkezi Türkiye'de bulunanlar, gerek Türkiye içinde gerekse
Türkiye dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirilirler'." hükmü yer
almaktadır.
Aynı Kanunun "İstisnalar" başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde, yurt
dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye'de genel
sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançların kurumlar vergisinden müstesna olduğu hükme
bağlanmıştır.
Öte yandan konu ile ilgili açıklamaların yer aldığı 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel
Tebliğinin "Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan
kazançlarda istisna" başlıklı (5.9) bölümünde; "Kurumlar Vergisi Kanununun 5'inci maddesinin
birinci fıkrasının (h) bendi ile yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik
hizmetlerden sağlanarak Türkiye 'de genel sonuç hesaplarına aktarılan kazançlar, herhangi bir
koşula bağlanmaksızın kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. ..." açıklamalarına yer verilmiştir.
Aynı Tebliğin "Mahsup edilebilecek yurt dışı vergilerin sınırı" başlıklı (33.3) bölümünde ise
yurt dışında elde edilen kazançların kurumlar vergisinden istisna edilmiş olması halinde, bu
kazançlar üzerinden yurt dışında ödenen vergilerin yurt içinde hesaplanan kurumlar vergisinden
mahsup edilmesinin mümkün olmadığı ifade edilmiştir.
Özelge talep formunuz ve ekinde yer alan sözleşmenin tetkikinden; Azerbaycan'ın ...Şehri
"... Otel" projesi inşaatı kapsamındaki "... İmalat ve Montaj İşleri"nin yapımını alt yüklenici olarak
taahhüt etiğiniz, işin yapılması için gerekli malzemelerin bir kısmının yurt içinden bir kısmının ise
yurt dışından temin edilerek Azerbaycan'a ihracat yoluyla gönderileceği, anılan işe 1 Ocak 2011
tarihinde başlanacağı ve 30 Haziran 2011 tarihinde bitirileceği anlaşılmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, şirketinizin yurt dışında alt yüklenici sıfatıyla yüklenmiş
olduğu otel inşaatının mobilya ve kapı montajı işiyle sınırlı olmak üzere elde edilerek Türkiye'de
genel sonuç hesaplarına aktarılacak kazanç dolayısıyla Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci
maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde belirtilen istisnadan yararlanmanız mümkün
bulunmaktadır. Ancak, yurt dışında yaptığınız montaj işi dolayısıyla elde edeceğiniz söz konusu
istisna kazanca ilişkin şirketinize yapılan ödemelerden kesilen vergilerin yurt içinde hesaplanan
kurumlar vergisinden mahsup edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Öte yandan, bu iş kapsamında Türkiye'den veya yurt dışından transit ticaret kurallarına
göre temin edilerek anılan ülkeye gönderilecek olan malzemelerin kambiyo mevzuatı uyarınca
ihracat işlemi olarak değerlendirilmesi nedeniyle, söz konusu işlemlerin kendi adınıza düzenlenecek
fatura ile belgelendirilmesi ve ihracat işlemleri kapsamında muhasebeleştirilmesi gerekmektedir.
ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMASI YÖNÜNDEN:
01.01.1998 tarihinden itibaren uygulanmakta olan Türkiye-Azerbaycan Çifte
Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması'nın "İşyeri"ni düzenleyen 5 inci maddesinin birinci ve ikinci
fıkraları;
"1. Bu Anlaşmanın amaçlan bakımından "işyeri" terimi, bir teşebbüsün işinin tamamen veya
kısmen yürütüldüğü işe ilişkin sabit bir yer anlamına gelir.
2. "İşyeri" terimi özellikle şunları kapsamına alır:
...
b) Şube
...
h) Bir inşaat şantiyesi ile yapım, montaj veya kurma projesi veya bununla ilgili kontrol
faaliyetleri yalnızca, bu tür proje veya faaliyetler oniki ayı aşan bir süre davam ettiğinde bir işyeri
oluşturur. Şantiye; müteahhidin, hazırlık çalışmaları da dahil olmak üzere, inşaatta çalışmaya
başladığı tarihten itibaren mevcuttur."
hükmünü öngörmektedir.
Anlaşmanın "İşyeri"ni düzenleyen 7 nci maddesinin birinci fıkrasında ise;
" 1. Bir Akit Devlet teşebbüsüne ait kazanç, söz konusu teşebbüs diğer Akit Devlette yer
alan bir işyeri vasıtasıyla ticari faaliyette bulunmadıkça, yalnızca bu (ilk bahsedilen) Devlette
vergilendirilecektir. Eğer teşebbüs yukarıda bahsedilen şekilde ticari faaliyette bulunursa
teşebbüsün kazançları bu diğer Devlette, sadece işyerine atfedilebilen miktarla sınırlı olmak üzere,
vergilendirilebilir."
hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükümler kapsamında, şirketiniz tarafından Azerbaycan'da üstlenilen ve süresi 12 ayı
aşmayan montaj faaliyetleriniz Azerbaycan'da bir işyeri oluşturmayacak ve bu şekilde elde edilen
kazançlar da Azerbaycan'da vergiye tabi tutulmayacaktır. Ancak, söz konusu faaliyetin 12 ayı
aşması durumunda vergileme, Anlaşmanın yukarıda yer alan ticari kazançlara ilişkin 7 nci maddesi
çerçevesinde Azerbaycan'da yapılacaktır.
Diğer taraftan, söz konusu Anlaşmanın "Bağımlı Faaliyetlerden (Hizmetlerden) Elde Edilen
Gelir"i düzenleyen 15 inci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları;
"1. 16, 18, 19 ve 20 nci maddelerin hükümleri saklı kalmak üzere, bir Akit Devlet mukiminin
bir hizmet akdi dolayısıyla elde ettiği ücret, maaş ve diğer benzeri menfaatler, bu hizmet diğer Akit
Devlette ifa edilmedikçe, yalnızca ilk bahsedilen Devlette vergilendirilebilecektir. Eğer hizmet diğer
Devlette ifa edilirse, buradan elde edilen gelir bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. 1 inci fıkra hükümlerine bakılmaksızın, bir Akit Devlet mukiminin diğer Akit Devlette ifa
ettiği hizmet dolayısıyla elde ettiği gelir, eğer:
a) Gelir elde eden kişi, bu diğer Devlette ilgili takvim yılı içinde bir veya birkaç seferde
toplam 183 günü aşmamak üzere kalırsa, ve
b) Ödeme, bu diğer Akit Devletin mukimi olmayan bir işveren tarafından veya böyle bir
işveren adına yapılırsa, ve
c) Ödeme, işverenin diğer Devlette sahip olduğu bir işyerinden yapılmazsa, yalnızca ilk
bahsedilen Devlette vergilendirilebilecektir.
3. 1 inci ve 2 nci fıkraların hükümlerine bakılmaksızın, bir Akit Devlet mukimince diğer Akit
Devlette ifa edilen bir çalışma karşılığında elde edilen ücret, maaş ve diğer menfaatler, eğer bu
çalışma:
a) Anlaşmanın 5 inci maddesinin 2 nci fıkrasında belirtilen inşaat şantiyesi, yapım, montaj ya
da kurma projesinde ifa edilirse,
b) Bir Akit Devletin mukimi olan bir teşebbüsün uluslararası trafikte işletilen bir gemi, uçak
veya kara nakil vasıtasında ifa edilirse,
bu diğer Akit Devlette vergilendirilmeyecektir."
hükümlerini öngörmektedir.
Buna göre, montaj faaliyetinin süresinin 12 ayı geçmediği durumda Azerbaycan'da bir işyeri
oluşmayacağından, burada çalıştırılacak Türkiye mukimi personelin elde edeceği ücretler,
Anlaşmanın yukarıda yer alan 15 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca Azerbaycan'da
vergilendirilmeyecek, bu gelirler iç mevzuat hükümlerimiz çerçevesinde Türkiye'de vergiye tabi
tutulacaktır. Ancak, faaliyet süresinin 12 ayı aşması durumunda Azerbaycan'da bir işyeri
oluşacağından, söz konusu personelin elde edeceği ücret gelirleri, Anlaşmanın 15 inci maddesinin
ikinci fıkrası hükümleri uyarınca Azerbaycan'da, bu Devletin iç mevzuatı çerçevesinde
vergilendirilecektir.
Ayrıca, şirketinizin Azerbaycan'da Anlaşma hükümlerine aykırı bir şekilde vergilendirilmesi
durumunda, Azerbaycan'da ödenen verginin iadesi talep edilebilecektir. Bu talebin Azerbaycan
vergi idaresi tarafından uygun bulunmaması durumunda ise ihtilaflı konu, şirketinizce
Azerbaycan'da dava konusu yapılabileceği gibi, Anlaşmanın "Karşılıklı Anlaşma Usulü"ne ilişkin 24
üncü maddesi hükümleri çerçevesinde Başkanlığımızca gerekli girişimlerde bulunulabilecektir.
Ancak, bu yönde bir başvuruda bulunmanız durumunda, başvuru dilekçenizde Azerbaycan'da
yapılan veya yapılması istenilen vergilemenin hukuki gerekçeleri ile vergileme talebinde bulunan
vergi idaresinin belirtilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.