Mahkeme kararına istinaden ödenen işgal tazminatı (ecrimisil) ve faiz gelirinin beyanı hk.

Mahkeme kararına istinaden ödenen işgal tazminatı
(ecrimisil) ve faiz gelirinin beyanı hk.
Sayı: 
49327596-120.05[GVK.ÖZ.2016.19]-146711
Tarih: 
30/11/2016
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANTALYA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : 49327596-120.05[GVK.ÖZ.2016.19]-146711 30.11.2016
Konu : Mahkeme kararına istinaden ödenen  
işgal tazminatı (ecrimisil) ve faiz
gelirinin beyanı.
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formunda; ... parselde adınıza kayıtlı arazinin bir kısmının
Belediye tarafından yol olarak kullanılmak üzere işgal edildiği, bu işgal ile ilgili olarak karşılığının
ödenmesi için davacı olduğunuzu, mahkeme kararı ile tarafınıza 2015 yılında haksız işgal tazminatı
(ecrimisil) adı altında icra müdürlüğü kanalıyla ödeme yapıldığını, bu ödemeyi 2015 takvim yılına
ait gayrimenkul sermaye iradı beyanınıza dâhil ederek beyan ettiğinizi belirterek, bu gelirin beyan
edilip edilmeyeceği hususunda Başkanlığımızdan görüş talep ettiğiniz anlaşılmıştır.
            193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde, aynı maddede bentler halinde
sayılan mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya
kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratların gayrimenkul sermaye iradı olduğu
belirtilmiş olup, 72 nci maddesinde ise, gayrimenkul sermaye iratlarında, gayrisafi hasılatın 70 inci
maddede yazılı mal ve hakların kiraya verilmesinden bir takvim yılı içinde o yıla veya geçmiş yıllara
ait olarak nakden veya aynen tahsil edilen kira bedellerinin tutarı olduğu hükme bağlanmıştır.
            Anılan Kanunun 75 inci maddesinde, "Sahibinin ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dışında
nakdi sermaye veya para ile temsil edilen değerlerden müteşekkil sermaye dolayısıyla elde ettiği
kâr payı, faiz, kira ve benzeri iratlar menkul sermaye iradıdır. Kaynağı ne olursa olsun aşağıda
yazılı iratlar menkul sermaye iradı sayılır:
            ...            6. Her nevi alacak faizleri (Adi, imtiyazlı, rehinli, senetli alacaklarla cari hesap
alacaklarından doğan faizler ve kamu tüzel kişilerince borçlanılan ve senede bağlanmış olan
meblağlar için ödenen faizler dâhil.)" hükümlerine yer verilmiştir.
            Mezkûr Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, "Kamu idare ve müesseseleri,
iktisadî kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar,
dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini
beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî
işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak
ödenenler dâhil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine
mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar." denilmiş, aynı fıkranın 5/a bendinde ise 70 inci
maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden (2009/14592 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile bu oran 03.02.2009 tarihinden geçerli olmak üzere % 20 olarak
belirlenmiştir) tevkifat yapılacağı hüküm altına alınmış ancak, alacak faizi ödemeleri üzerinden
gelir vergisi tevkifatı yapılacağına dair bir hükme yer verilmemiştir.
            Adı geçen Kanunun 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin (d) alt
bendinde ise, bir takvim yılı içinde elde edilen ve 2015 takvim yılı için 1.500- TL'yi; 2016 takvim yılı
için ise 1.580-TL'yi aşmayan, tevkifata ve istisna uygulamasına konu olmayan menkul ve
gayrimenkul sermaye iratları için yıllık beyanname verilmeyeceği ve diğer gelirler için beyanname
verilmesi halinde de bu gelirlerin beyannameye dâhil edilmeyeceği hüküm altına alınmıştır.
            Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, mahkeme kararına istinaden 
tarafınıza ödenen haksız işgal tazminatı (ecrimisil) dışındaki yasal faiz ödemelerinin, menkul
sermaye iradı (alacak faizi) kabul edilerek, anılan Kanunun 85 inci maddesi ve 86 ncı maddesinin
birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin (d) alt bendi hükmü uyarınca, tevkifata ve istisna
uygulamasına konu olmayan menkul sermaye iratları için belirlenen (2015 takvim yılı için 1.500-TL;
2016 takvim yılı için 1.580-TL) haddi aşması durumunda, tamamının yıllık beyanname ile beyan
edilmesi gerekmektedir.
            Ayrıca; özelge talep formu ekinde yer alan ve Yargıtay'ca da onanan Antalya 1. Asliye Hukuk
Mahkemesinin ... tarihli ve Esas No: ... ; Karar No: ... sayılı kararı uyarınca, davalı taraf olan
Antalya ... Belediyesi tarafından, tarafınıza haksız işgal tazminatı (ecrimisil) ödenmesine karar
verildiği ve ödeme yapılırken herhangi bir tevkifat yapılmadığı anlaşılmış olup, söz konusu haksız
işgal tazminatının, gayrimenkul sermaye iradı sayılarak, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan
edilmesi gerekmektedir.            Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge
geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla
vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi
hesaplanmayacaktır.