Belge düzeni ve Ö.K.C. kullanma zorunluluğu hk
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı :B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-2062
Konu :Belge düzeni ve Ö.K.C. kullanma
zorunluluğu hk.
18/11/2011
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, her türlü gıda ve bitkisel ürünlerin alım satımı işi ile iştigal ettiğinizi,
ürünlerin bir kısmını toptan, bir kısmını internet üzerinden sanal POS sistemi ile pazarlama ve kargo aracılığıyla teslim
şeklinde, bir kısmını ise alışveriş merkezlerinde ve yaya tra ğinin yoğun olduğu yerlerde stant açmak suretiyle
satacağınızı belirtmekte, belge düzeni ve ÖKC kullanma zorunluluğu hususunda Başkanlığımız görüşleri talep
edilmektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun "Faturanın Tari " başlıklı 229'uncu maddesinde; faturanın, satılan emtia veya yapılan iş
karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye
verilen ticari vesika olduğu belirtilmektedir.
Aynı Kanun'un "Faturanın Şekli" başlıklı 230'uncu maddesinin beşinci bendinde; "Satılan malların teslim tarihi ve irsaliye
numarası, (Malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen
malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi
düzenlenmesi ve taşıtta bulundurulması şarttır.) hükmü yer almaktadır.
Mezkur Kanun'un "Fatura Kullanma Mecburiyeti" başlıklı 232'nci maddesinde; tüccarların sattıkları emtia veya yaptıkları
işler için fatura vermek ve bunlarında da fatura istemek ve almak mecburiyetinde olduğu, yaptırdıkları iş bedelinin 2011
yılı için 700 TL'yi geçmesi veya bedeli 700 TL'den az olsa dahi istemeleri halinde emtiayı satanın veya işi yapanın fatura
vermesinin mecbur olduğu hüküm altına alınmıştır.
Tüccarların fatura vermek mecburiyetinde olmadıkları satışları ve yaptıkları işlerin bedelleri için perakende satış şleri,
makineli kasaların kayıt ruloları, giriş ve yolcu taşıma biletleri ile tevsik olunacağı ise Kanun'un 233'üncü maddesi ile
hükme bağlanmıştır.
Perakende satış şi; makineli kasaların kayıt ruloları ve biletlerde, işletme veya mükelle n adı, düzenlenme tarihi ve
alınan paranın miktarı gösterilir.
Perakende satış şi ile giriş ve yolcu taşıma biletleri seri ve sıra numarası dahilinde teselsül ettirilir. Bu ş ve biletler
kopyalı iki nüsha olarak tanzim edilir ve bir nüshası müşteriye verilir. Makineli kasa kullanıp da müşteriye ş (makineli
kasanın önceki fıkrada belirtilen malumatı ihtiva eden şi) verilmemesi halinde, perakende satış şi tanzimi ve müşteriye
verilmesi mecburidir.
Öte yandan, 3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelle erinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanma Mecburiyeti
Hakkında Kanun'la perakende ticaretle uğraşan veya hizmet ifa eden tacirlere fatura verme mecburiyeti olmayan
satışlarının belgelendirilmesi için ödeme kaydedici cihazları kullanma mecburiyeti getirilmiştir. Söz konusu cihazlar
kullanılarak verilen satış şleri ve rulolar, satışların ve yapılan işlerin belgelendirilmesinde kullanılır ve fatura yerine geçer.
Ayrıca 385 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin (4) numaralı bölümünde, "4077 sayılı Tüketicinin
Korunması Hakkındaki Kanun'un 9/A maddesinde mesafeli sözleşmeler, yazılı, görsel, telefon ve elektronik ortamda veya
diğer iletişim araçları kullanılarak ve tüketicilerle karşı karşıya gelinmeksizin yapılan ve malın veya hizmetin tüketiciye
anında veya sonradan teslimi veya ifası kararlaştırılan sözleşmeler olarak tarif edilmiştir.
Bundan böyle, sadece kapıdan ve mesafeli sözleşmeler düzenlenerek yapılan satışlara ilişkin iade işlemleri için
Vergi Usul Kanununun mükerrer 257'nci maddesinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden iade bölümünün yer
alacağı bir faturanın düzenlenmesi ve en az iki örneğinin müşteriye malla beraber gönderilmesi uygun görülmüştür.
Söz konusu faturanın alt kısmına açılacak iade bölümünde;
- Malı iade edenin adı soyadı, adresi, imzası
- İade edilen mala ilişkin cins, miktar, birim yat ve tutar yer alacaktır.
Bu şekilde düzenlenen fatura malla beraber müşteriye gönderildiğinde müşteri malı iade etmek isterse iadeye
ilişkin bölümü dolduracak ve iki örnek olan faturanın bir örneğini mal ile birlikte malı satana geri gönderecek, bir örneği
kendinde kalacaktır." şeklinde açıklamalar yer almaktadır.
Bu itibarla, toptan satışlarınız ve internet kanalıyla sanal POS sistemi aracılığıyla perakende olarak yapılan
satışlarınız için fatura tanzim etmeniz ve bu malların tarafınızca taşınması veya taşıttırılması esnasında sevk irsaliyesi
düzenlemeniz gerekmektedir.
Bununla birlikte, 3100 sayılı Kanun kapsamında ödeme kaydedici cihaz kullanma zorunluluğunuz bulunmaktadır.
Ayrıca, alışveriş merkezlerinde ve yaya tra ğinin yoğun olduğu yerlerde stand açmak suretiyle satılacak ürünler için
müşteriye ödeme kaydedici cihaz şi düzenlemeniz gerekmektedir. Ancak, elektrik kesintisi gibi zaruri ve arızi hallerde bu
hallerin sona ermesine kadar perakende satış şi düzenlemeniz mümkündür.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu illeriniz dolayısıyla vergi tarh
edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.