Bileyicilik faaliyetinin esnaf muaflığı kapsamında olup olmadığı hk.
Bileyicilik faaliyetinin esnaf muaflığı kapsamında olup
olmadığı hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.16.01-120[09-2015/381]-79421
Tarih:
08/09/2015
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı :62030549-120[09-2015/381]-79421 08/09/2015
Konu :Esnaf Muaflığı
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, bileyicilik işi ile iştigal ettiğiniz belirtilerek esnaf
muaflığından yararlanıp yararlanamayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
Konu ile ilgili olarak … Vergi Dairesi Müdürlüğünden alınan … tarih ve … sayılı yazıda, …
vergi kimlik numarasında basit usul ticari kazanç mükellefi olduğunuz, bıçak ve makas bileme işiyle
uğraştığınız ayrıca herhangi bir ürün ve veya mal satışınızın olmadığı, iş yerinizin kira olduğu,
sigortalı çalışanınızın bulunmadığı beyanınız ve dairelerince tespit edildiği belirtilmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Vergiden Muaf Esnaf" başlıklı 9 uncu maddesinde,
"Ticaret ve sanat erbabından aşağıda yazılı şekil ve suretle çalışanlar gelir vergisinden muaftır.
...
8.(6322 sayılı kanunun 4.maddesiyle değişen bent; Yürürlük 15.06.2012) Bu
Kanunun 47 nci maddesinde yazılı şartları haiz olanlardan kendi ürettikleri ürünleri satanlara
münhasır olmak üzere el dokuma işleri, bakır işlemeciliği, çini ve çömlek yapımı, sedef kakma ve
ahşap oyma işleri, kaşıkçılık, bastonculuk, semercilik, yazmacılık, yorgancılık, keçecilik, lüle ve oltu
taşı işçiliği, çarıkçılık, yemenicilik, oyacılık ve bunlar gibi geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olan
ve kaybolmaya yüz tutan meslek kollarında faaliyette bulunanlar;
…
Ticari, zirai veya mesleki kazancı dolayısı ile gerçek usulde Gelir Vergisine tabi olanlar ile
yukarıda sayılan işleri Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapanlar
esnaf muaflığından faydalanamazlar."
hükümleri yer almıştır.
Konuya ilişkin olarak 27.07.2012 tarih ve 28366 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 283 Seri
No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "2.2. Geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olduğu ve
kaybolmaya yüz tuttuğu belirlenen meslek kollarında faaliyette bulunanlarla ilgili esnaf
muaflığının kapsamı" başlıklı bölümünde,
"Gelir Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasına 6322 sayılı Kanunla eklenen
(8) numaralı bent hükmü uyarınca;
El dokuma işleri, bakır işlemeciliği, çini ve çömlek yapımı, sedef kakma ve ahşap oyma
işleri, kaşıkçılık, bastonculuk, semercilik, yazmacılık, yorgancılık, keçecilik, lüle ve oltu taşı işçiliği,
çarıkçılık, yemenicilik, oyacılık ve bunlar gibi geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olan ve
kaybolmaya yüz tutan meslek kollarında faaliyette bulunanlar esnaf muaflığından
yararlanacaklardır.
Anılan meslek kollarında faaliyette bulunanların söz konusu muafiyetten yararlanabilmeleri
için Gelir Vergisi Kanununun 47 nci maddesinde yazılı basit usule tabi olmanın genel şartlarını
topluca taşımaları ve münhasıran kendi ürettikleri ürünleri satmak suretiyle faaliyette bulunmaları
gerekmektedir.
Öte yandan, söz konusu meslek kollarında; devamlı veya arızi olarak, işyeri açılarak, motorlu
araç kullanılarak, yardımcı işçi veya çırak çalıştırılarak faaliyette bulunulması muafiyetten
yararlanmaya engel teşkil etmeyecektir."
açıklamalarına yer verilmiştir.
Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı
bendinde, "Bir iş yeri açmaksızın gezici olarak ve doğrudan doğruya müstehlike iş yapan hallaç,
kalaycı, lehimci, musluk tamircisi, çilingir, ayakkabı tamircisi, kundura boyacısı, berber, nalbant,
fotoğrafçı, odun ve kömür kırıcısı, çamaşır yıkayıcısı ve hamallar gibi küçük sanat erbabı;" hükmü
yer almakta olup, maddenin mülga ikinci fıkrasından sonra gelen üçüncü fıkrasında, ticarî, ziraî
veya meslekî kazancı dolayısı ile gerçek usûlde Gelir Vergisine tâbi olanlar ile yukarıda sayılan
işleri Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapanların esnaf
muaflığından faydalanamayacakları belirtilmiş, son fıkrasında da "Bu muaflığın, 94 üncü madde
uyarınca tevkif suretiyle kesilen vergiye şümulü yoktur." denilmiştir.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; bileyicilik faaliyetiniz, Gelir Vergisi
Kanununun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendinde sayılan geleneksel, kültürel,
sanatsal değeri olan ve kaybolmaya yüz tutan meslek kolları arasında yer almamaktadır. Ayrıca,
aynı maddenin (2) numaralı bendinde sayılan bir iş yeri açmaksızın faaliyet sürdürme koşulu da
ihlal edilmiş olduğundan anılan bentler kapsamında esnaf muaflığından yararlanmanız mümkün
bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.