Daha Önce Sermayeye Eklenmiş Olan Enflasyon Düzeltmesi Olumlu Farklarının Sermaye Azaltımı Yapılması Nedeniyle İşletmeden Çekilmesi Durumunda Vergilen

Özelge: Daha Önce Sermayeye Eklenmiş Olan Enflasyon
Düzeltmesi Olumlu Farklarının Sermaye Azaltımı Yapılması
Nedeniyle İşletmeden Çekilmesi Durumunda Vergilendirme
hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.01.16.01-2010-611-KV-7
Tarih: 
29/04/2010
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ADANA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.01.16.01-2010-611-KV-7 29/04/2010
Konu : Daha Önce Sermayeye Eklenmiş Olan Enflasyon  
Düzeltmesi Olumlu Farklarının Sermaye Azaltımı
Yapılması Nedeniyle İşletmeden Çekilmesi Durumunda
Vergilendirme
 
İlgi dilekçenizde, daha önce şirketinizin sermayesine ilave edilmiş olan enflasyon düzeltme olumlu
farklarının sermaye azaltılması suretiyle ortaklarınıza dağıtıldığı belirtilerek, söz konusu farkların
kurumlar vergisine ve ortaklara dağıtımı nedeniyle gelir vergisi tevkifatına tabi olup olmadığı
konusunda görüş talep etmektesiniz.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 6 ncı maddesinde, kurumlar vergisinin mükelleflerin bir
hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum
kazancının  tespitinde,  Gelir  Vergisi  Kanunu'nun  ticari  kazanç  hakkındaki  hükümlerinin
uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun "Bilanço esasında ticari kazancın tespiti" başlıklı 38 inci
maddesinin birinci fıkrasında, bilanço esasına göre ticari kazancın, teşebbüsteki öz sermayenin
hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet fark olduğu, bu dönem zarfında
sahip veya sahiplerce işletmeye ilave olunan değerlerinbu farktan indirileceği, işletmeden çekilen
değerlerin ise farka ilave olunacağı hükmüne yer verilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrasının (5) numaralı
bendinde, "...Pasif kalemlere ait enflasyon fark hesapları, herhangi bir suretle başka bir hesaba
nakledildiği veya işletmeden çekildiği takdirde, bu işlemlerin yapıldığı dönemlerin kazancı ile
ilişkilendirilmeksizin, bu dönemde vergiye tabi tutulur. Ancak öz sermaye kalemlerine ait enflasyon
farkları düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebilir veya kurumlar vergisi
mükelleflerince sermayeye ilave edilebilir; bu işlemler kâr dağıtımı sayılmaz." hükmü yer
almaktadır. 
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 15 inci maddesinin ikinci fıkrasında ise vergiden muaf
olan kurumlara dağıtılan (kârın sermayeye eklenmesi kâr dağıtımı sayılmaz.) Gelir Vergisi
Kanunu'nun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kâr
paylarından, 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında da, tam mükellef kurumlar tarafından,
Türkiye'de bir iş yeri veya daimi temsilci aracılığıyla kâr payı elde edenler hariç olmak üzere dar
mükellef kurumlara veya kurumlar vergisinden muaf olan dar mükelleflere dağıtılan (Kârın
sermayeye eklenmesi kâr dağıtımı sayılmaz.) ve Gelir Vergisi Kanunu'nun 75 inci maddesinin (1) ve
(2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kâr payları üzerinden bu Kanunun 15 inci maddesinin üçüncü
fıkrası uyarınca vergi kesintisine tabi tutulanlar hariç olmak üzere vergi kesintisi yapılacağı hükümaltına alınmıştır.
 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin (b)
alt bendinde ise tam mükellef kurumlar tarafından; tam mükellef gerçek kişilere, gelir ve kurumlar
vergisi mükellefi olmayanlara ve bu vergilerden muaf olanlara, dar mükellef gerçek kişilere, dar
mükellef kurumlara (Türkiye'de bir işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla kâr payı elde edenler
hariç) gelir ve kurumlar vergisinden muaf olan dar mükelleflere dağıtılan, 75 inci maddenin ikinci
fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kâr paylarından birinci fıkrada belirtilenler
tarafından tevkifat yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Diğer taraftan, 12.01.2009 tarih ve 2009/14594 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 5520 sayılı
Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 15 inci maddesinin ikinci fıkrasında yazılı kâr payları üzerinden;
12.01.2009 tarih ve 2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile aynı Kanunun 30uncu maddesinin
üçüncü fıkrasında yazılı kâr payları üzerinden; ayrıca, 12.01.2009 tarih ve 2009/14592 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile de tam mükellef kurumlar tarafından; tam mükellef gerçek kişilere, gelir
ve kurumlar vergisi mükellefi olmayanlara ve gelir vergisinden muaf olanlara dağıtılan, 75 inci
maddenin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kâr paylarından (kârın
sermayeye eklenmesi kâr dağıtımı sayılmaz); yine aynı kararla tam mükellef kurumlar tarafından;
dar mükellef gerçek kişilere ve gelir vergisinden muaf olan dar mükelleflere dağıtılan, 75 inci
maddenin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kâr paylarından (kârın
sermayeye eklenmesi kâr dağıtımı sayılmaz) %15 oranlarında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı
hüküm altına alınmıştır.
Buna göre, daha önce şirketinizin sermayesine eklenmiş olan pasif kalemlere ait enflasyon fark
hesaplarının  sermaye  azaltımı  yapılması  nedeniyle  işletmenizden  çekilmiş  sayılması  ve
işletmenizden çekilen bu tutarların öncelikle kurumlar vergisine; vergi sonrası ortaklarınıza
dağıtılan kazancın ise kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine tabi tutulması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
  Vergi Dairesi Başkanı
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.