Elektrik üretimi lisans harçlarında harcın matrahı hk.
T.C.
HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
(Gelir Kanunları Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)
|
|
|
|||
|
Sayı |
: |
97895701-140.08.99[2019/2716]-300365 |
09.03.2023 |
|
|
Konu |
: |
Elektrik üretimi lisans harçlarında harcın matrahı hk. |
|
|
|
İlgi |
: |
|
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzdan, elektrik üretimi faaliyetiyle iştigal eden şirketinizin elektrik satışlarının Enerji Piyasaları İşletme A.Ş.'ye (EPİAŞ) gerçekleştirildiği, her gün bir sonraki günün üretim planlarının EPİAŞ'a iletildiği ve ay sonunda yapılan mutabakatla planlanan üretime göre satış faturası düzenlendiği, planlanan üretimin altında bir gerçekleşme olması durumunda ise EPİAŞ tarafından şirketinize iade faturası düzenlendiği belirtilerek, bir önceki yıl gayrisafi iş hasılatı üzerinden tahakkuk ettirilen elektrik üretimi lisans harcının matrahında iade faturaları dikkate alınmadığı için fazla harç ödemesi yapıldığı, bu nedenle elektrik üretimi lisans harcı matrahı hesaplanırken planlanan üretime göre fatura edilen ve sonrasında EPİAŞ tarafından şirketinize iade faturası düzenlenerek "Satıştan İadeler" hesabına kaydedilen tutarların düşülerek "Net Satışlar" üzerinden hesaplama yapılıp yapılmayacağı hususunda görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.
492 sayılı Harçlar Kanununun 108 inci maddesinde, imtiyazname, ruhsatname ve diplomalardan bu kanuna bağlı (8) sayılı tarifede yazılı olanların harca tabi olduğu; 109 uncu maddesinde, imtiyazname, ruhsatname ve diploma harçlarını kendilerine bu belgeler verilen kişilerin ödemekle mükellef olduğu; 113 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında, elektrik üretimi lisans harçlarının her yıl kurumlar vergisi beyannamesi verme süresi içerisinde verilen bildirim üzerine, elektrik üretim faaliyetlerinden elde edilen gayrisafi iş hasılatı esas alınarak tahakkuk ettirileceği, tahakkuk ettirilen harçların ayrıca mükellefe tebliğ edilmeyeceği ve mayıs ayı içerisinde ödeneceği; Kanuna bağlı (8) sayılı tarifenin "XV-Elektrik üretimi lisans harçları" başlıklı bölümünde ise Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında, özelleştirme bedeli, lisans ihale bedeli ve su kullanım bedeli ödemeksizin hidrolik kaynaklara dayalı elektrik üretim faaliyetinde bulunanlardan (Kamu Kuruluşları hariç) bu faaliyetlerden elde ettikleri bir önceki yıl gayrisafi iş hasılatı üzerinden her yıl için nispi harç alınacağı, üreticilerin kendi ihtiyaçları için kullandıkları elektriğin bedelinin gayrisafi iş hasılatına dâhil edilmeyeceği hükme bağlanmıştır.
Bu çerçevede, kamu kurumları hariç olmak üzere, Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında, özelleştirme bedeli, lisans ihale bedeli ve su kullanım bedeli ödemeksizin hidrolik kaynaklara dayalı elektrik üretim faaliyetinde bulunanların, bu faaliyetlerden elde ettikleri bir önceki yıl gayrisafi iş hasılatı üzerinden binde 15 oranında harç ödemeleri gerekmektedir.
Öte yandan, tekdüzen muhasebe sisteminin uygulanmasına ilişkin açıklamalar, 26/12/1992 tarih ve 21447 mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1 Sıra No.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği ve daha sonra bu konuda yayımlanan diğer tebliğlerde yapılmış bulunmaktadır.
Anılan Tebliğin "Tekdüzen Hesap Planı Açıklamaları" bölümünde;
"60-BRÜT SATIŞLAR;
İşletmenin esas faaliyetleri çerçevesinde satılan mal ya da hizmetler karşılığında alınan ya da tahakkuk ettirilen toplam değerleri kapsar. Satılan mal ve hizmetlerle ilgili sübvansiyonlar, satış tarihindeki vade farkları, ihracatla ilgili dönem içinde ortaya çıkan kur farkları, vergi iadeleri brüt satışlar içinde gösterilir. Brüt Satışlara Katma Değer Vergisi dahil edilmez.
Brüt Satışlar; yurtiçi satışlar, yurtdışı satışlar ve diğer gelirler şeklinde bölümlenir."
"61. SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
Net satış hasılatına ulaşabilmek için brüt satışlardan indirilmesi gereken değerleri kapsar. Satıştan iadeler, satış iskontoları ve diğer indirimler şeklinde bölümlenir.
610. SATIŞTAN İADELER (-) Satılan malların iade edilen bölümünün fatura tutarlarını kapsar.
İşleyişi :
Daha önce yapılan satışlar ile ilgili olarak ilgili hesaplara borç, Brüt Satışlardan ilgili hesaplara alacak kaydedilmiş bulunan malın fatura tutarı, malın kısmen yada tamamen iade edilmesi durumuna göre, "610. Satıştan İadeler Hesabı"nın borcuna, buna karşılık ilgili hesaba alacak kaydedilir."
"68. OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR: İşletmenin olağan faaliyetlerinden bağımsız olan ve bu nedenle sık sık ve düzenli olarak ortaya çıkması beklenmeyen işlem ve olaylardan kaynaklanan gider ve zararların yer aldığı hesap grubudur.
681. ÖNCEKİ DÖNEM GİDER VE ZARARLARI (-) Cari dönemden önceki döneme ait olan ve bu dönemlerin mali tablolarına hata yada unutulma nedeni ile yansıtılmayan veya sonradan ortaya çıkan tutarların gösterildiği hesaptır."
açıklamalarına yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 12 Seri No.lu SM, SMMM, YMM Kanunu Genel Tebliğinin "Gayrisafi Hasılatın Hesaplanmasına İlişkin Açıklamalar" bölümünde;
"... 3986 sayılı Kanunda gayrisafi hasılatın, Vergi Usul Kanununun 175 ve Mükerrer 257 nci maddeleri uyarınca Maliye Bakanlığınca yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Tebliğlerinde yer alan gelir tablosu ilkelerine göre tespit edileceği belirtilmiştir...Gayrisafi hasılattan kasıt, 1 sıra numaralı Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği ekinde yer alan İşletme Ayrıntılı Gelir Tablosu Tipinde (Bkz. Tablo-4) belirtilen "C - NET SATIŞLAR"dır."
denilmektedir.
Bu çerçevede "610- Satıştan İadeler" hesabı gayrisafi hasılatın hesaplanmasında indirim kalemi olarak dikkate alınmaktadır.
Diğer taraftan, bir önceki yıl kesilen fatura için ertesi yıl düzenlenen satıştan iade faturasının "610- Satıştan İadeler" hesabında izlenmesi mümkün bulunmamakta olup, söz konusu iade tutarının "681- Önceki Dönem Gider ve Zararları" hesabında izlenmesi gerekmektedir.
Buna göre, elektrik üretimi lisans harcı matrahının tespitinde, planlanan üretime göre şirketinizce fatura edilen ve sonrasında EPİAŞ tarafından şirketinize iade faturası düzenlenerek "610- Satıştan İadeler" hesabına kaydedilen tutarların gayrisafi hasılatın hesaplanmasında indirim kalemi olarak dikkate alınması mümkün olup, bir önceki yıl kesilen fatura için ertesi yıl düzenlenerek ''681- Önceki Dönem Gider ve Zararları" hesabında izlenen satıştan iade tutarlarının ise gayrisafi hasılatın hesaplanmasında indirim kalemi olarak dikkate alınması mümkün değildir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.