Genel ve katma bütçeli dairelere ait konukevleri ile bu konukevlerinde açılan kantinler hk.

Özelge: Genel ve katma bütçeli dairelere ait konukevleri ile
bu konukevlerinde açılan kantinler hk.
Sayı: 
B.07.0.GEL.0.62/6215-585/10508
Tarih: 
14/03/2003İlgide kayıtlı yazınızın incelenmiş ve yazınızda tereddüte düşülen hususlara ilişkin Bakanlığımız görüşü aşağıda açıklanmıştır.
1-Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin (C) bendinde, iktisadi kamu müesseselerinin kurumlar vergisine tabi olduğu belirtilmiş, maddenin son fıkrasında da kurum kazancının gelir vergisi
mevzuuna giren gelir unsurlarından terekküp edeceği hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 4 üncü maddesinde, Devlete, özel idarelere, belediyelere ve diğer kamu idareleri ve müesseselerine ait ve tabi olup faaliyetleri devamlı bulunan ve birinci maddenin (A) ve (B) işaretli bentleri
haricinde kalan ticari, sınai ve zirai işletmelerin iktisadi kamu müesseseleri olduğu, bunların kazanç gayesi gütmemeleri, faaliyetin kanunla tevdi edilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin
olmaması, müstakil muhasebeleri ve kendilerine tahsis edilmiş sermayelerinin veya işyerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerine tesir etmeyeceği açıklanmış bulunmaktadır.
Diğer taraftan, Kurumlar Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin 13 numaralı bendinde, genel ve katma bütçeli dairelere ait olup, sadece kamu mensuplarına hizmet veren, kâr amacı gütmeyen ve üçüncü kişilere
kiralanmayan konukevleri ve bunların kantinleri kurumlar vergisinden muaf tutulmuştur.
Bu muafiyetin, sadece kamu mensuplarına hizmet etmek amacıyla kurulan, kârlılık gayesi olmayan ve üçüncü kişilere kiralanmayan genel ve katma bütçeli dairelere ait konukevleri ile bu konukevlerinde açılan
kantinlere uygulanması gerekir. ..... Üniversitesine ait kafeterya ve spor tesislerinin bu muafiyet kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir. Ayrıca Konukevi ve bu konukevine ait kantinin kurumlar
vergisinden muaf olmakla birlikte, amaçları dışında faaliyet göstermeleri veya kamu mensupları dışındaki kişi ve kuruluşlara da hizmet vermesi ve bu durumun devamlılık arzetmesi halinde vergiye tabi
olacakları tabiidir.
2- Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Katma Değer Vergisi Kanununun 1/3-g maddesi ile genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü
mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin ticari, sınai, zirai ve mesleki
nitelikteki teslim vehizmetlerinin katma değer vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır(./..)
9 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde; orduevleri, askeri gazinolar, askeri kantinler, kışla gazinoları ile kamu kurumlarına ait misafirhane, kreş, yemekhane, eğitim ve dinlenme tesislerinin
işletilmesi veya yönetilmesi suretiyle yürütülen faaliyetler kâr amacı taşımamaları nedeniyle ticari faaliyet kapsamına girmediğinden, münhasıran ilgili kurum ve kuruluş mensuplarına hitap etmeleri şartıyla
vergiye tabi olmayacakları belirtilmiştir.
Öte yandan bu kuruluşlara yapılan mal teslimlerinin ve hizmet ifalarının Katma Değer Vergisi Kanununun genel hükümleri çerçevesinde vergilendirileceği tabiidir.
Buna göre; ..... Üniversitesi Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı'na bağlı Öğrenci Sosyal Hizmetler Birim Saymanlığınca işletilen Konukevlerinin faaliyetleri, Tebliğde belirtildiği şekliyle kâr amacı
taşımamak, münhasıran ilgili kurum ve kuruluş mensuplarına hitap etmek koşuluyla katma değer vergisine tabi tutulmayacaktır. Ancak, bahse konu Konukevlerinin, ticari faaliyet kapsamına girecek şekilde kâr
amacıyla işletilmesi ve münhasıran kendi kurum ve kuruluşları mensupları dışındakilere mal teslimi ve hizmet ifasında bulunması halinde Katma Değer Vergisi Kanununun 1 inci maddesi kapsamında
değerlendirilip katma değer vergisine tabi tutulması gerekecektir.
Bu açıklamalar çerçevesinde, ..... Üniversitesi Sağlık Kültür ve Spor Dairesi Başkanlığı'na bağlı Öğrenci Sosyal Hizmetler Birim Saymanlığınca işletilen konukevleri kantinleri ile kafeterya ve spor tesislerinin
katma değer vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
3- Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanun Yönünden:
Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında 3100 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde, perakende ticaretle uğraşan veya hizmet ifa eden birinci ve ikinci
sınıf tüccarların ödeme kaydedici cihazları kullanmaya mecbur oldukları belirtilmiştir.
Bu nedenlerle, adı geçen kurumun, katma değer vergisine tabi olması sebebiyle bahse konu faaliyetinden dolayı ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti bulunmaktadır.
4- Damga Vergisi Kanunu Yönünden:
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olacağı, 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında damga vergisinin mükellefinin
kağıtları imzalayanlar olduğu, ikinci fıkrasında resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların damga vergisini kişilerin ödeyeceği belirtilmiş, 8 inci maddesinin birinci fıkrasında bu Kanunda yazılı
resmi daireden maksadın genel ve katma bütçeli daire ve idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köyler olduğu, ikinci fıkrasında, bu dairelere bağlı olup ayrı tüzel kişiliği bulunan iktisadi işletmelerin resmi
daire sayılmayacağı açıklanmış, Kanuna ekli damga vergisinden istisna edilen kağıtlara ilişkin (2) sayılı tablonun I-Resmi işlerle ilgili kağıtlar başlıklı bölümünün A/1 inci maddesinde de resmi daireler
arasındaki işlemleri kapsayan her türlü kağıtların damga vergisinden istisna edileceği hükme bağlanmıştır.
Bu çerçevede, damga vergisi uygulaması bakımından Kanunda tanımı yapılanresmi dairelere bağlı olmakla birlikte ayrı tüzel kişilik ve iktisadilik vasıflarının her ikisine birden haiz olan kuruluşlar resmi daire
olarak kabul edilmemekte, buna karşılık bu iki özellikten herhangi birisine sahip olmayan kuruluşlar bağlı oldukları resmi dairenin damga vergisi uygulaması yönünden sahip oldukları ayrıcalıklardan
faydalanabilmektedirler.(./..)
Buna göre, ..... Üniversitesi Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı'na bağlı Öğrenci Sosyal Hizmetler Birim Saymanlığının iktisadilik vasfına karşılık Üniversiteden ayrı bir tüzel kişiliğinin bulunmaması halinde
resmi daire olarak kabul edilmesi gerekir.
Bu çerçevede anılan kuruluşun,
1- Resmi dairelerle ya da damga vergisinden muaf tutulmuş kuruluşlarla olan işlemlerinde düzenlenen kağıtların 488 sayılı Kanuna ekli (2) sayılı tablonun I-A/1 inci maddesi hükmüne göre damga vergisine tabi
tutulmaması,
2- Diğer kişi ve kuruluşlarla olan işlemlerinde düzenlenen kağıtlara ait damga vergisi mükellefiyetinin ise işlemin diğer taraflarınca yerine getirilmesi,gerekir.
Ancak, sözü edilen kuruluşun iktisadilik vasfının yanısıra ayrı tüzel kişiliğinin de bulunması halinde ise resmi daire olarak mütalâa edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Dolayısıyla bu kuruluşun,
1- 488 sayılı Kanunun 8 inci maddesinde tanımı yapılan resmi dairelerle ya da damga vergisinden muaf tutulmuş kişi ve kuruluşlarla olan işlemlerinde düzenlenen kağıtlara ait damga vergisi mükellefiyetinin
anılan kuruluş tarafından yerine getirilmesi,
2- Diğer kişi ve kuruluşlarla olan işlemlerinde düzenlenen ve 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yer alan kağıtlara ait damga vergisi mükellefiyetinin ise, anılan Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrası
hükmüne göre, bu kağıtları imzalayanlar tarafından yerine getirilmesi, gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.
Bakan a.