İkinci el otomobil alım satım işinde vergilendirme ve belge düzeni hk.
Özelge: İkinci el otomobil alım satım işinde vergilendirme
ve belge düzeni hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.19.02-105[232-2012/VUK-1- . . .]--2532
Tarih:
13/08/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.19.02-105[232-2012/VUK-1- . . .]--2532 13/08/2012
Konu : İkinci el otomobil alım satım işinde vergilendirme ve belge
düzeni.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda ikinci el otomobil alım ve satımı işi yapmak üzere
işyeri açtığınızı belirterek, noterde satış senedi ile satın aldığınız otomobillerin kaydı ile alım ve
satım arasındaki farkın veya alınan komisyonun vergilendirilmesi hususlarında Başkanlığımız
görüşünü talep etmektesiniz.
I- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu'nun 28'inci maddesinin Bakanlar Kuruluna
verdiği yetkiye dayanılarak yayımlanan 2007/13033 sayılı Kararname ile mal teslimi ve hizmet
ifalarına uygulanacak KDV oranları belirlenmiştir. Kararname eki (I) sayılı listenin 9'uncu sırasına
göre TGTC nin 87.03 tarife pozisyonunda yer alan binek otomobilleri ve esas itibariyle insan
taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlardan kullanılmış olanların teslimlerinde % 1, KDV
Kanunu'nun 30'uncu maddesinin b bendine göre binek otomobillerinin alımında yüklenilen KDV'yi
indirim hakkı bulunan mükelleflerin, bu araçları tesliminde ise % 18 oranında KDV
uygulanmaktadır.
Söz konusu Kararnamenin 1'inci maddesinin beşinci fıkrasında (I) sayılı listenin 9'uncu
sırasında yer alan "kullanılmış" deyiminin 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu'na göre ÖTV ye
tabi olmayan taşıtları ifade edeceği belirtilmiştir.
2008/13426 sayılı BKK ekli Kararnamenin 2'nci maddesinde ise KDV Kanunu'nun 30'uncu
maddesinin b bendine göre binek otomobillerin alımında yüklenilen KDV'yi indirim hakkı bulunan
mükelleflerin, kiralamak veya çeşitli şekillerde işletmek üzere iktisap ettikleri ve 31/12/2007 tarihi
itibarıyla aktiflerinde veya envanterlerinde bulunan binek otomobillerinin iktisap tarihinden
itibaren 2 yıl geçtikten sonra teslime konu olması halinde bu teslimde % 1 oranında KDV
uygulanacağı ifade edilmiştir.
Öte yandan, Kanun'un 30'uncu maddesinin b bendinde ise faaliyetleri kısmen veya
tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla
kullandıkları hariç olmak üzere işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen
KDV'nin vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV'den indirilemeyeceği hüküm altına
alınmıştır.
Ayrıca, 54 No'lu KDV Sirküleri'nde kullanılmış araç satışında uygulanması gereken KDV
oranı; 57 No'lu KDV Sirküleri'nde de binek otomobillerin alımında ödenen KDV'nin indirim konusu
yapılıp yapılamayacağı hakkında gerekli açıklamalar yapılmıştır.
Buna göre, 1- Başkasına ait binek otomobillerinin satışına aracılık edilmesi halinde teslim satıcı ile alıcı
arasında gerçekleşmektedir. Bu işlemde satıcının mükellef olmaması halinde KDV
uygulanmayacaktır.
Satıcının mükellef olması ve binek otomobilin alımında ödenen KDV'yi indirme hakkının
bulunması halinde, bu teslimde % 18 KDV uygulanacak ve satıcı tarafından beyan edilecektir.
Satıcının mükellef olması ve binek otomobilin alımında ödenen KDV'yi indirme hakkının
bulunmaması halinde, satışta % 1 KDV uygulanacak ve satıcı tarafından beyan edilecektir.
Bu satışlara aracılık nedeniyle komisyon vb. adı altında sağlanan gelirler % 18 oranında
KDV'ye tabi olacak ve aracılık bedeli üzerinden hesaplanacak bu tutar aracı firmalarca beyan
edilecektir.
2- Kullanılmış binek otomobillerin satın alınıp işletme adına kayıt ve tescil ettirildikten
sonra satışa sunulmasında alış sırasında satıcının durumuna bağlı olarak % 1 veya % 18 olarak
ödenen KDV'nin indirim konusu yapılması mümkün olmayıp gider veya maliyet olarak dikkate
alınması gerekmektedir.
II- GELİR VERGİSİ VE VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 94'üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasında sayılanlar
bu fıkranın bentlerinde yazılı ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben
yaptıkları sırada istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.
Aynı maddede hangi ödemelerin vergi tevkifatına tabi olacağı sayılmış olup maddenin
13'üncü bendinde esnaf muaflığından yararlananlara mal ve hizmet alımları karşılığında yapılan
ödemelerden tevkifat yapılacağı belirtilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 229'uncu maddesinde faturanın satılan emtia veya
yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan
tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olduğu, 232'nci maddesinde tüccarların sattıkları
emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve aldıkları emtia veya hizmet için de fatura istemek
ve almak mecburiyetinde oldukları hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanun'un 234' üncü maddesine göre tüccarların vergiden muaf esnafa yaptırdıkları
işler veya onlardan satın aldıkları emtia için düzenleyip işi yapana veya emtiayı satana imza
ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir.
Bu itibarla, vergi mükellefi olmayan kişilerden noter satış senedi ile satın aldığınız araçlar
için gerçek satış bedeli üzerinden gider pusulası düzenlemeniz gerekmekte olup söz konusu araçlar
için yapacağınız ödemelerden gelir vergisi tevkifatı yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
Başkasına ait binek otomobillerinin satışına aracılık etmeniz halinde komisyon faturası
düzenlemeniz gerekmektedir.
Kullanılmış binek otomobillerin satın alınıp işletme adına kayıt ve tescil ettirildikten sonra
satışa sunulması halinde ise gerçek satış bedeli üzerinden fatura düzenlenmesi gerekmektedir.
Ancak, gerçek satış bedelinin emsallerine göre bariz bir şekilde düşük beyan edildiğinin
tespit edilmesi halinde idarece, taşıtın gerçek satış bedelinin tespiti yoluna gidilebileceği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.