Midye üreticiliği faaliyetinin vergilendirilmesi hk.

Özelge: Midye üreticiliği faaliyetinin vergilendirilmesi hk.
Sayı:
84098128-120.02.02.02[52-2014-3]-70
Tarih:
17/02/2015
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı : 84098128-120.02.02.02[52-2014-3]-70 17/02/2015
Konu : Midye üreticiliği faaliyetinin vergilendirilmesi hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, Türk kara suları içerisinde midye çiftliği kuracağınızı
belirterek, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 54'üncü maddesinde hüküm altına alınan işletme
büyüklüğü ölçüleri arasında yer almayan midye üretimi faaliyetinin vergilendirilmesine ilişkin
Başkanlığımız görüşünün bildirilmesinin talep edildiği anlaşılmış olup, konuya ilişkin Başkanlığımız
görüşü aşağıda açıklanmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 52'nci maddesinde, "Zirai faaliyetten doğan kazanç zirai
kazançtır. Zirai faaliyet; arazide, deniz, göl ve nehirlerde, ekim, dikim, bakım, üretme, yetiştirme ve
ıslah yollarıyla veyahut doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle nebat, orman, hayvan,
balık ve bunların mahsullerinin istihsalini, avlanmasını, avcıları ve yetiştiricileri tarafından
muhafazasını, taşınmasını, satılmasını veya bu mahsullerden sair bir şekilde faydalanılmasını ifade
eder.
...
Yukarıda yazılı faaliyetlerin içinde yapıldığı işletmelere zirai işletme bu işletmeleri işleten
gerçek kişilere (Adi şirketler dahil), vergiye tabi olsun veya olmasınlar, çiftçi ve bu faaliyetler
neticesinde istihsal olunan maddelere de mahsul denir." hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanunun 53'üncü maddesinde, çiftçilerin elde ettikleri zirai kazançların, bu Kanunun
94'üncü maddesine göre hasılatları üzerinden tevkifat yapılmak suretiyle vergilendirileceği,
54'üncü maddede yazılı işletme büyüklüğü ölçülerini aşan çiftçiler ile bir biçerdövere veya bu
mahiyetteki bir motorlu araca veya on yaşına kadar ikiden fazla traktöre sahip olan çiftçilerin
kazançlarının gerçek usulde (zirai işletme hesabı veya diledikleri takdirde bilanço esasına göre)
tespit olunarak vergilendirileceği, kazançları gerçek usulde vergilendirilmeyen çiftçilerin bu
kazançları için beyanname vermeyecekleri hüküm altına alınmıştır.
Diğer taraftan, aynı maddenin beşinci fıkrası hükmü uyarınca, kazançları gerçek usulde
vergilendirilmeyen çiftçiler, yazılı olarak vergi dairesinden istemde bulunmaları halinde izleyen
vergilendirme dönemi başından, işe yeni başlayanlar ise, işe başlama tarihinden itibaren gerçek
usule geçebilmektedirler. Ayrıca, Gelir Vergisi Kanununun 54'üncü maddesinde yazılı işletme
büyüklüğü ölçülerini aşanlar, müteakip vergilendirme dönemi başından itibaren gerçek usulde
vergilendirileceklerdir. Gerçek usule tabi olanlardan bu ölçülerin altında kalanlar ise, müteakip
vergilendirme dönemi başından itibaren hasılatları üzerinden tevkifat yapılmak suretiyle
vergilendirilebilmektedirler.
Bu çerçevede, anılan Kanunun 54'üncü maddesinde, zirai kazancın gerçek usulde tespiti
bakımından bir takvim yılı içinde dikkate alınacak işletme büyüklüğü ölçüleri belirlenmiş olup, söz
konusu maddede, midye üretimi ile ilgili olarak herhangi bir işletme büyüklüğü ölçüsü
belirlenmemiştir.
Diğer taraftan, yine aynı Kanunun 94'üncü maddesinde, kimlerin vergi tevkifatı yapmakla
yükümlü oldukları sayılmış, (11) numaralı bendinde de, çiftçilerden satın alınan zirai ürünlerin alış
bedeli üzerinden bu çiftçilerin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Söz konusu tevkifat oranları Bakanlar Kurulunun 12/01/2009 tarih ve 2009/14592 sayılı Kararı ile
01/01/2009 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, hayvanlar ve bunların ürünleri ile kara ve su
avcılığı ürünleri için % 2, diğer zirai ürünler için ise % 4, ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın
alınan hayvan ve hayvansal ürünlerde % 1, diğer zirai ürünlerde ise % 2 olarak belirlenmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, midye üretimi faaliyetinin zirai faaliyet olarak
değerlendirilmesi ve söz konusu faaliyet ile ilgili işletme büyüklüğü ölçüsü belirlenmemiş
olduğundan, bu faaliyet nedeniyle elde edilen kazançların Gelir Vergisi Kanununun 94'üncü
maddesi uyarınca tevkifat yapılmak suretiyle vergilendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca tevkif
suretiyle vergilendirilecek zirai kazancınız için defter tutma ve beyanname verme yükümlülüğünüz
de bulunmamaktadır.
Öte yandan yetiştirilen midyelerin Gelir Vergisi Kanununun 94'üncü maddesinde sayılanlar
dışındaki kişilerce satın alınması halinde herhangi bir vergi tevkifatı yapılmayacak olup, alım satıma
ilişkin belge de düzenlenmeyecektir.
Ayrıca, kazançları gerçek usulde vergilendirilmeyen çiftçilerin, yazılı olarak vergi
dairesinden istemde bulunmaları halinde, izleyen vergilendirme dönemi başından; işe yeni
başlayanların ise, işe başlama tarihinden itibaren gerçek usule geçebilecekleri tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.