Okul Aile Birliğinde Belge Düzeni
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı :B.07.1.GİB.4.35.18.02-1744-288 07/03/2012
Konu :Okul Aile Birliğinde Belge Düzeni
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, Okul Aile Birliğine bağlı olmadan ve daimi işçi çalıştırmadan ihtiyaç
duyuldukça Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğünce kullanılmakta olan kurs yerlerinin, sergi ve sosyal etkinlik düzenlenen
bina ve alanlarının, bakım ve temizlik giderleri için gider pusulası ile yaptığınız ödemelerin gelir vergisine tabi olup
olmadığı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu' nun 61' inci maddesinde;
"Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile
sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı,
prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak
şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez...." hükmü yer almıştır.
Aynı Kanunun 23/6' ncı maddesinde; hizmetçilerin ücretlerinin (Hizmetçiler özel fertler tarafından evlerde,
bahçelerde, apartmanlarda ve ticaret mahalli olmayan sair yerlerde orta hizmetçiliği, süt ninelik, dadılık, bahçıvanlık,
kapıcılık gibi özel hizmetlerde çalıştırılanlardır.)(Mürebbiyelere ödenen ücretler istisna kapsamına dahildeğildir) gelir
vergisinden istisna olduğu,
9' uncu maddesinin 1' inci fıkrasının 2' nci bendinde; bir iş yeri açmaksızın gezici olarak ve doğrudan doğruya
müstehlike iş yapan hallaç, kalaycı, lehimci, musluk tamircisi, çilingir, ayakkabı tamircisi, kundura boyacısı, berber,
nalbant, fotoğrafçı, odun ve kömür kırıcısı, çamaşır yıkayıcısı ve hamallar gibi küçük sanat erbabının gelir vergisinden
muaf olduğu,
Aynı maddenin 2' nci fıkrasında; yukarıda sayılan işleri Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelle erinebağlılık arzedecek
şekilde yapanlar esnaf mua ığından faydalanamayacakları,
94' üncü maddenin 1' inci fıkrasında; kamu idare ve müesseseleri, iktisadî kamu müesseseleri, sair kurumlar,
ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakı ar, dernek ve vakı arın iktisadî işletmeleri, kooperati er, yatırım fonu
yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya
ziraî işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler
dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur
oldukları,
Aynı maddenin 1' inci bendinde; hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61' inci maddede yazılı olup ücret sayılan
ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve104' üncü maddelere göre,
Esnaf mua ığından(31) yararlananlara mal ve hizmet alımları karşılığında yapılan ödemelerden (2009/14592 sayılı
B.K.K. ile 03.02.2009 tarihinden geçerli olmak üzere),
a) 9' uncu maddenin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde yer alan emtia bedelleri veya bu emtianın imalinde
ödenen hizmet bedelleri üzerinden %2,
b) Hurda mal alımları için %2,
c) Diğer mal alımları için %5,
d) Diğer hizmet alımları ("a", "b" ve "c" alt bentleri hariç olmak üzere mal ve hizmet bedelinin ayrılamaması hali de
bu kapsamdadır) için %10 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı,
hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanunun 96' ıncı maddesinde; "Vergi tevkifatı, 94'üncü madde kapsamına giren nakden veya hesaben
yapılan ödemelere uygulanır. Bu maddede geçen hesaben ödeme deyimi, vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları
ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade eder.",
98' inci maddesinde de; "94' üncü madde gereğincevergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar bir ay içinde yaptıkları
ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri karlar ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri ertesi ayın yirmiüçüncü günü
akşamına kadar, ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar....",
213 Sayılı Vergi Usul Kanununun 234' üncü maddesinde ise, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde
tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin, Vergiden muaf esnafa
yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri
gider pusulasının vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmünde olduğu,
hükümlerine yer verilmiştir.
Okul Aile Birlikleri Milli Eğitim Temel Kanununa göre çıkarılan yönetmelik uyarınca kurulan ve tüzel kişiliği
bulunmayan, amacı;okul ile aile arasında bütünleşmeyi gerçekleştirmek, veli ve okul arasında iletişimi ve işbirliğini
sağlamak, eğitim-öğretimi geliştirici faaliyetleri desteklemek, maddi imkanlardan yoksun öğrencilerin zorunlu ihtiyaçlarını
karşılamak ve okula maddi katkısağlamak olan ve bulundukları okul bünyesinde faaliyet gösteren birliklerolup, görevleri
arasında, okulun ihtiyaçlarını karşılamak içinmal ve hizmet satın almak da bulunmaktadır.
Dolayısıyla, Okul Aile Birlikleri tarafından okulun ihtiyaçlarının karşılanması için Gelir Vergisi Kanununun 9' uncu
maddesinde sayılan esnaf mua ığından faydalananlardan yapılan mal veya hizmet alımları, 94' üncü madde gereğince
gelir vergisi kesintisine tabi olacaktır. Ancak, söz konusu mal veya hizmet alımlarının esnaf mua ığından faydalananlar
dışındakilerden yapılması durumunda ise gelir vergisi kesintisi yapılmayacaktır.
Bu itibarla, Milli Eğitim Bakanlığı' na bağlı Müdürlüğünüzde, bina, alan temizliği, tamirat, boya-badana, bakım ve
taşıma gibi ihtiyaç duyuldukça, bağlılık arz etmeyen işler karşılığında herhangi bir ödemede bulunulduğu takdirde yapılan
ödemeler ücret olarak değerlendirilemeyeceğinden, esnaf mua ığından yararlananlara mal ve hizmet alımları için
yapılan ödemeler üzerinden, Gelir Vergisi Kanununun 94' üncü maddesinin 13'üncübendinde belirtilen oranlarda gelir
vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
Ancak, işiyapankişilerin Okul Aile Birliğinize bağlı, Birliğin emir ve talimatları doğrultusunda çalışması veya yazılı ve
sözlü bir hizmet akdine bağlı olması halinde, yapılan ödemeler ücret kapsamına gireceğinden, Gelir Vergisi Kanununun
94' üncü maddesinin birinci bendi ile 103 ve 104' üncü maddeleri gereğince gelir vergisi tevkifatına tabi tutulacağı
tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu illeriniz dolayısıyla vergi tarh
edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.