Serbest bölgede şube açılması ve şubeye yapılacak teslimlerin istisna olup olmadığı hk.
Özelge: Serbest bölgede şube açılması ve şubeye yapılacak
teslimlerin istisna olup olmadığı hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.35.17.01-35-02-6
Tarih:
03/01/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.35.17.01-35-02-6 03/01/2012
Konu : Serbest bölgede şube açılması ve şubeye yapılacak
teslimlerin istisna olup olmadığı
İlgide kayıtlı dilekçenizde; firmanızın serbest bölgede inşaat işleri yapmak ve faaliyetlerini
yürütmek amacıyla açacağı şubenin; stopaj, harç, damga ve diğer vergiler açısından merkezin bağlı
olduğu vergi dairesine bağlı olup olmayacağı ile şubeye mal gönderilmesinin katma değer vergisi
(KDV) açısından ihracat teslimi sayılıp sayılmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep
edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Yönünden
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin 2 nci fıkrasında; "Kurum
kazancı, gelir vergisinin konusuna giren gelir unsurlarından oluşur." hükmüne yer verilmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 98 inci maddesinde ise; "94 üncü madde gereğince vergi
tevkifatı yapmaya mecbur olanlar bir ay içinde yaptıkları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri karlar
ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri ertesi ayın yirmi üçüncü günü akşamına kadar,
ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar. Yıl
sonlarında tahakkuk ettirilen mevduat faizlerinden kesilecek vergilerin bildirilmesi için bu süre bir
ay uzatılır.
Aynı belediye hudutları içinde muhtelif yerlerde yapılan ödeme ve tahakkuklar ile bunlara
ait vergilerin bir merkezden bildirilmesi caizdir.
Ziraî ürün bedelleri üzerinden tevkifat yapanlar hariç olmak üzere, çalıştırdıkları hizmet
erbabı sayısı 10 ve daha az olanlar, 94 üncü maddeye göre yapacakları tevkifatla ilgili muhtasar
beyannamelerini, bağlı bulundukları vergi dairesine önceden bildirmek şartıyla her ay yerine Ocak,
Nisan, Temmuz ve Ekim aylarının yirmi üçüncü günü akşamına kadar verebilirler." hükmü yer
almıştır.
Öte yandan, 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun (Ek: madde, 6/2/2004 - 5084/9 md.)
Geçici 3 üncü maddesinde; "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla bu Kanuna göre kurulan
serbest bölgelerde faaliyette bulunmak üzere ruhsat almış mükelleflerin;
a) Bu bölgelerde gerçekleştirdikleri faaliyetleri dolayısıyla elde ettikleri kazançları, bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla faaliyet ruhsatlarında belirtilen süre ile sınırlı olmak
üzere gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır. Bu istisnanın 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı
Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin (b) alt bendi
kapsamında yapılacak tevkifata etkisi yoktur.
b) Bu bölgelerde istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler 31.12.2008 tarihine kadar
gelir vergisinden müstesnadır. Ancak, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ruhsatlarındabelirtilen süre 31.12.2008 tarihinden daha önceki bir tarihte sona eriyorsa, istisna uygulamasında
ruhsatta yer alan sürenin bitiş tarihi dikkate alınır.
c) Bu bölgelerde gerçekleştirdikleri faaliyetleri ile ilgili olarak yaptıkları işlemler
31.12.2008 tarihine kadar her türlü vergi, resim ve harçtan müstesnadır.
Serbest bölgelerde faaliyette bulunan gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin bu
bölgelerde imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları Avrupa Birliğine tam üyeliğin
gerçekleştiği tarihi içeren yıllık vergileme döneminin sonuna kadar gelir veya kurumlar vergisinden
müstesnadır. Bu istisnanın Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6)
numaralı bendinin (b) alt bendi kapsamında yapılacak tevkifata etkisi yoktur. " hükmüne yer
verilmiştir.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre; Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi
uyarınca yapılan tevkifatların ödeme veya tahakkukun yapıldığı merkez veya şubenin bağlı olduğu
vergi dairesine bildirilmesi mecburidir. Ancak, aynı belediye hudutları içinde muhtelif yerlerde
yapılan ödeme ve tahakkuklar ile bunlara ait vergilerin bir merkezden bildirilmesi mümkündür.
Diğer taraftan, ihraç etmek üzere mal üretimi yapmadığınızdan serbest bölgede çalışan
işçilerin ücretlerinden Gelir Vergisi Kanununun 94/1 inci maddesi uyarınca gelir vergisi tevkifatı
yapılması gerekmektedir.
Vergi Usul KanunuYönünden
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 156 ncı maddesindeki ".....işyeri, mağaza, şube gibi ticari,
sınai, zirai veya mesleki bir faaliyetin icrasına tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan yerdir."
hükmünden de anlaşılacağı gibi şube işyeri olarak tanımlanmıştır.
İzmir Serbest Bölgede açılacak şube işyeri adresi itibariyle Gaziemir Vergi Dairesi yetki
alanı içinde bulunduğundan muhtasar yönünden mükellefiyet tesis edilmesi gerekmektedir.
Katma Değer Vergisi Yönünden
3065 sayılı KDV Kanununun ihracat istisnasını düzenleyen 11 ve 12 nci maddeleri uyarınca
serbest bölgedeki alıcılara yapılan teslimler, teslime konu malın Türkiye Cumhuriyeti gümrük
bölgesinden çıkarak bir serbest bölgeye vasıl olması kaydıyla KDV den istisna tutulacaktır.
Kanunun 12/2 nci maddesinde ise yurt dışındaki müşteri tabirinin; ikametgâhı, işyeri,
kanunî ve iş merkezi yurt dışında olan alıcılar ile yurt içinde bulunan bir firmanın yurt dışında kendi
adına müstakilen faaliyet gösteren şubelerini ifade ettiği hükme bağlanmıştır.
Buna göre, yurt içinden serbest bölgedeki alıcılara yapılacak mal teslimleri KDV den istisna
olup, serbest bölgede bulunan şubenize mal gönderilmesi, şubenizin kendi adına müstakilen faaliyet
gösteriyor olması kaydıyla, mal ihracı kapsamında değerlendirilecektir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.