Seyahat güvence programı kapsamında ödenen tazminatlara ilişkin vergi uygulaması hk.

Özelge: Seyahat güvence programı kapsamında ödenen
tazminatlara ilişkin vergi uygulaması hk.
Sayı: 
11395140-019.01-1456
Tarih: 
06/09/2013
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : 11395140-019.01-1456 06/09/2013
Konu : Seyahat güvence programı kapsamında ödenen  
tazminatlara ilişkin vergi uygulaması.
 
            İlgi dilekçenizde, ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi kimlik numaralı mükellefi
olduğunuz, asistanlık hizmetleri alanında faaliyet gösteren firmanızın havayolu şirketlerinin
kusurlarından kaynaklanan mağduriyetler dolayısıyla anılan şirketlere sigorta asistanlık hizmetleri
verdiği, bilet bedeli dışında bir bedelle seyahat güvence programına dahil olan yolcuların ... Air ile
yapacağı yolculuk esnasında gerçekleşecek muhtemel maddi ve manevi kayıplarının telafisi
çerçevesinde ödemelerin ... A.Ş. ile imzalamış olduğunuz sözleşme uyarınca şirketinizce yapıldığı
belirtilerek anılan sözleşmeye istinaden yapılacak tazminat niteliğindeki ödemelerin kurum
kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınmayacağı, KDV'ye tabi olup olmadığı ile belge
düzeni hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
                       I- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:
            5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde kurumlar vergisinin bir hesap
dönemi içinde elde edilen safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının
tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiş
olup safi kurum kazancının tespitinde Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesi ile Gelir Vergisi
Kanununu 40 ıncı maddesindeki giderler hasılattan indirim konusu yapılabilmektedir.
            Anılan Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinde işle ilgili olmak
şartıyla, mukavelenameye veya ilama veya Kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve
tazminatların safı kazancın tespitinde gider olarak indirilmesinin kabul edileceği belirtilmiş olup bu 
Kanunun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendiyle de  her türlü para cezaları ve
vergi cezaları ile teşebbüs  sahibinin suçlarından doğan tazminatların (akitlere ceza şartı olarak
derpiş edilen tazminatlar cezai mahiyette tazminat sayılmaz) gider olarak indirilmesinin kabul
olunmayacağı hüküm altına alınmıştır.
            Ayrıca Kurumlar Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde,
sözleşmelerde ceza şartı olarak konulan tazminatlar hariç olmak üzere kurumun kendisinin,
ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanlarının suçlarından doğan maddî ve manevî zarar tazminat
giderlerinin kurum kazancından indirilemeyeceği belirtilmiştir.
         Bu hükümler çerçevesinde, kurumun kendisinin, ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanların
kusurundan kaynaklanmayıp, işle ilgili olarak ve ... A.Ş. ile yapmış olduğunuz sözleşmeye istinaden
ödemiş olduğunuz tazminatlar kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.
 
            II- KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN:            3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun;
           - l inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde; Türkiye'de   ticari,   sınai,   zirai  
faaliyet   ve   serbest   meslek   faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV'ye tabi
olduğu,
          - 4 üncü maddesinin birinci  bendinde hizmetin, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı
dışında kalan işlemler olduğu, bu işlemlerin, bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal
etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi
yapmamayı taahhüt etmek gibi şekillerde gerçekleşebileceği,
            hükme bağlanmıştır.
            Buna göre, hava yolu şirketlerinin kusurları nedeniyle oluşan mağduriyetler dolayısıyla
sigorta asistanlık hizmetlerini yürüten firmanız tarafından yolculara ödenen tazminat bedelleri bir
teslim veya hizmet karşılığı olmadığından KDV'ye tabi bulunmamaktadır.
 
             III- VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN:
           213 sayılı Vergi Usul Kanununun "Fatura tarifi" başlıklı 229 uncu maddesinde; "Fatura,
satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı
satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır." şeklinde tanımlanmıştır.
           Aynı Kanunun "Faturanın nizamı" başlıklı 231 inci maddesinin 5 inci bendinde ise; faturanın
malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenleneceği, bu süre
içinde düzenlenmeyen faturaların hiç düzenlenmemiş sayılacağı hükme bağlanmıştır.
         Bu çerçevede, sözleşme imzaladığınız havayolu şirketlerinin kusurları dolayısıyla mağdur
durumda bulunan yolculara ödenen tazminat bedelleri için, bir mal teslimi veya hizmet ifası söz
konusu olmadığından fatura düzenlenmesi söz konusu olmayacaktır.
          Öte yandan, ödediğiniz söz konusu tazminatların ödendiğine ilişkin düzenleyeceğiniz
belgelerin, banka dekontlarının ve hesap ekstrelerinin bu ödemeler açısından tevsik edici belge
olarak kullanılması mümkün bulunmaktadır.
            Bilgi edinilmesini rica ederim.
   
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.