Tarım Satış Kooperatifinin kurumlar vergisi muafiyetinden yararlanması hk.
Özelge: Tarım Satış Kooperatifinin kurumlar vergisi
muafiyetinden yararlanması hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.46.15.01-B.07.1.GİB.4.46.15.0-2
Tarih:
01/02/2011
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
KAHRAMANMARAŞ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Kahramanmaraş Vergi ve Anlaşmalar Uygulama Müdürlüğü
SÜRELİ
Sayı : B.07.1.GİB.4.46.15.01-B.07.1.GİB.4.46.15.0-2 01/02/2011
Konu : Kurumlar Vergisi Muaflığı
İlgide kayıtlı yazınızda; ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi kimlik numarasında
mükellefiyetinizin bulunduğunu, kooperatifinizde sadece ortaklarla iş yapıldığını, kooperatif
yönetim kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmediğini, Tarım Satış Kooperatifleri
Ana Sözleşmesinde sermaye üzerinden kazanç dağıtımı yapılmadığını, yedek akçelerin ise ortaklara
dağıtılmadığını belirtilerek, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "Muafiyetler" başlıklı 4 üncü
maddesinin (k) bendi gereğince kurumlar vergisinden muaf olup olmadığınız hakkında
Başkanlığımız görüşünün belirtilmesi istenilmektedir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi
hükmüyle kooperatifler kurumlar vergisi mükellefleri arasında sayılmış olmakla beraber aynı
kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde, tüketim ve taşımacılık kooperatifleri
hariç olmak üzere, ana sözleşmelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, yönetim kurulu
başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesi, yedek akçelerin ortaklara dağıtılmaması ve
sadece ortaklar ile iş görülmesine (Yapı kooperatiflerinin kendilerine ait arsalarını kat karşılığı
vererek her bir hisse için bir iş yeri veya konut elde etmeleri ortak dışı işlem sayılmaz.) ilişkin
hükümler bulunup, bu hükümlere fiilen uyan kooperatifler ile bu kayıt ve şartlara ek olarak
kuruluşundan inşaatın bitim tarihine kadar yönetim ve denetim kurullarında, söz konusu inşaat
işlerini kısmen veya tamamen üstlenen gerçek kişilerle tüzel kişi temsilcilerine veya Kanunun 13
üncü maddesine göre bunlarla ilişkili olduğu kabul edilen kişilere veya yukarıda sayılanlarla işçi ve
işveren ilişkisi içinde bulunanlara yer vermeyen ve yapı ruhsatı ile arsa tapusu kooperatif tüzel
kişiliği adına tescil edilmiş olan yapı kooperatiflerin kurumlar vergisinden muaf olduğu hükme
bağlanmıştır.
1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "4.13. Kooperatifler" başlıklı bölümünde
muafiyet şartları detaylı olarak açıklanmış, takip eden bölümlerde ise ortak dışı işlemler kooperatif
türlerine göre ayrıntılı olarak örneklendirilmiş olup; "4.13.1.4. Sadece ortaklarla iş görülmesi"
başlıklı bölümünde, Kooperatifler ortaklarının belirli ekonomik çıkarlarının ve özellikle meslek ve
geçimlerine ait ihtiyaçlarının sağlanıp korunmasını amaçladıkları için faaliyetin normal olarak
sadece ortaklarla sınırlı olması gerektiği, bu nedenle, bir kooperatifin kurumlar vergisi
muafiyetinden yararlanabilmesi için ana sözleşmesinde sadece ortaklarla iş görülmesine ilişkin
hüküm bulunması ve fiilen de bu hükme uyulması gerektiği; ortak dışı işlemler, sadece ortak
olmayanlarla yapılan işlemleri değil, ortaklarla kooperatif ana sözleşmesinde yer almayan
konularda yapılan işlemleri de kapsadığı belirtilmiştir.
Ayrıca anılan Tebliğin, "4.13.1.4.1. Üretim kooperatiflerinde ortak dışı işlemler" başlıklı alt
bölümünde de, üretim kooperatiflerinin, ortaklarından aldığı ürünleri, niteliğinde herhangi bir
değişiklik yapmadan üçüncü kişilere satmaları ortak dışı işlem sayılmadığı, ortaklardan alınan
ürünlerin bir takım işlemlerden geçirildikten sonra niteliği değiştirilmiş olarak üçüncü kişilere
satılmasının ise ortak dışı işlem sayılacağı açıklamalarına yer verilmiştir. Buna göre; 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (k)
bendinde belirtilen şartlar ile konuya ilişkin açıklamaların yer aldığı 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi
Genel Tebliğinde belirtilen şartlar dahilinde işlem yapılması durumunda Kooperatifiniz kurumlar
vergisi muafiyet hükmünden yararlanması mümkün bulunmaktadır.
Ancak; kooperatifiniz tarafından, ortaklardan alınan ürünlerin bir takım işlemlerden
geçirildikten sonra niteliğinin değiştirilerek ortaklara veya üçüncü kişilere satılması; ortakların
sosyal, kültürel, ekonomik ihtiyaçları karşılamak üzere tesis kurup bizzat işletilmesi veya kiraya
verilmesi, ortak olmayanlarla işlem yapılması, ortaklarla kooperatif ana sözleşmesinde yer almayan
konularda işlem yapılması v.b. durumlarda; "sadece ortaklarla iş görülmesi" şartı ihlal edilmiş
sayılacak ve muafiyet hükmünden yararlanılamayacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Vergi Dairesi Başkanı
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.