Vadeli Çeklerin Değerlemeye Tabi Tutulması Hk.
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
KOCAELİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri ve Usul Müdürlüğü
Sayı
: B.07.1.GİB.4.41.15.02-190-3/8-22
Konu :Vadeli Çeklerin Değerlemeye Tabi
Tutulması.
16/03/2011
İlgide kayıtlı dilekçeniz ile, ..............Vergi Dairesi Müdürlüğünün ..................... vergi kimlik numaralı mükelle olduğunuzdan
bahisle, vadeli çeklerin diğer alacaklar gibi değerlemeye tabi tutulup tutulmayacağı hususunda görüş talep edilmiştir.
5838 Sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18 inci maddesiyle 3167 Sayılı Çekle Ödemelerin
Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkındaki Kanuna Geçici 2 nci madde eklenmiştir. Bu maddede,
"31.12.2009 tarihine kadar, üzerinde yazılı keşide tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazı
geçersizdir." hükmüne yer verilmiştir.
Sözü edilen Kanunla getirilen düzenlemeye yönelik olarak mükelle erin, geçici bir süre ile sınırlı olarak vade getirilmiş
olan ileri tarihli çeklerin artık senet olarak kabul edilerek Vergi Usul Kanununun reeskont konusundaki düzenlemeleri
karşısında reeskonta tabi tutulup tutulmayacağı hususunda tereddüde düştükleri anlaşılmış olup, mükelle er açısından
uygulama birliğinin sağlanması ile ilgili açıklamalar 41 numaralı Vergi Usul Kanunu Sirkülerinde yapılmıştır. Anılan
Sirkülerin "Sonuç" bölümünde;
"Uygulamada birliğin sağlanması amacıyla, yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda, 5838 sayılı Kanunla yapılan
düzenlemenin amacının, çeke vade konulması ya da ileri tarihli çek düzenlemesinin sağlanması olmayıp, madde hükmü
ile belirlenen tarihe kadarki süreç zarfında, çeklerin kullanılmasıyla ilgili olarak ticari hayatta karşılaşılan sorunların ve bu
sebeple yaşanan mağduriyetlerin giderilmesi ve sadece çekin tahsilinin üzerindeki keşide tarihinden önce olamayacağına
yönelik olmasıdır.
Bu nedenle, çekin ödeme aracı olmasından dolayı senet olarak kabul edilmesi imkan dahilinde bulunmadığından 5838
sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle yapılan düzenlemeye uyan çeklere de reeskont uygulanması mümkün değildir."
açıklamasına yer verilmiştir.
Bu defa, 5941 No.lu Çek Kanununun 3 ncü maddesinin 8 nci bendinde " Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihinden
önce ibraz edilen çekin karşılığının T.T.K. nun 707 nci maddesi uyarınca kısmen veya tamamen ödenmemiş olması
halinde,bu çekle ilgili hukuki takip yapılamaz. İleri düzenleme tarihli çekle ilgili olarak hukuki takip yapılabilmesi için, çekin
üzerindeki düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde bankaya ibraz edilmesi ve karşılıksızdır işlemine tabi
tutulması şarttır" denilmiş, aynı Kanunun Geçici 1 nci maddesinin 5 numaralı bendinde ise "31.12.2011 tarihine kadar,
üzerinde yazılı düzenleme tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazı geçersizdir." hükmüne yer
verilmiştir.
Yukarıda yer alan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, vadeli çeklerin değerlemesi ve reeskont uygulaması ile ilgili
olarak 41 Nolu Vergi Usul Kanunu Sirkülerde yer alan açıklamalar dahilinde işlem yapılmasına devam edilecektir.
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.
Vergi Dairesi Başkanı a.
Grup Müdürü
EK :
özelge talep formu, çek kanunu
(*)
Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu illeriniz dolayısıyla vergi tarh
edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.